RSS
CRÍTICAS SOBRE Ensaio e Investigación / 84
SOBRE O LIBRO "O NACIONALISMO GALEGO NOS SEUS PROGRAMAS POLíTICOS"
Vivisección dunha construción colectiva
Co obxectivo de contribuir á reflexión sobre a historia de pensamento e acción nacionalistas e de poñer esa reflexión ao dispor un público amplo realizouse esta selección de textos significativos para a comprensión da evolución deste movemento político en Galicia. Créase así un libro que recolle algúns dos documentos máis sobranceiros do nacionalismo galego, aínda que certamente certas sensibilidades do actual panorama nacionalista non se sentirán de todo reflectidas nel.
SOBRE O LIBRO "OS CASTROS DE OLEIROS"
Os castros da Memoria
Só se protexe o que se coñece e se quere. O enfoque asumido neste caderno recolle o mellor da tradición das catalogacións etnoarqueolóxicas desenvoltas polo Seminario de Estudos Galegos na preguerra, adaptándoo aos novos tempos e inferíndolle unha clara vocación de transformación da realidade na liña dunha Arqueoloxía crítica. Este libro engade a descrición exhaustiva dos xacementos unha diagnose orientada cara ao futuro.
SOBRE O LIBRO "AS NOVELAS DA MEMORIA"
Cimentos de realidade
Thompson analiza a representación literaria narrativa dos acontecementos relacionados co golpe militar de 1936 e a contribución destes traballos ás teorías literarias que, en Europa e América, analizan as novelas que teñen na “memoria” o eixe central das súas historias. Memoria e trauma emerxen na narrativa xunto á problemática verbo da representación e a transmisión da Historia e o imaxinario da nación galega ou a presenza das mulleres no relato novelesco.
SOBRE O LIBRO "A CONSTRUCIóN ARQUEOLóXICA DA ETNICIDADE"
Galego coma ti
Esta obra contempla unha revisión en profundidade das complexas e de cotío problemáticas relacións entre Arqueoloxía e Etnicidade. Fornece respostas dende a Arqueoloxía, amosando que o noso interese pola etnicidade no pasado constitúe unha característica que nos define máis a nós que ás sociedades que tratamos de comprender, constituíndo un excelente manual non só para universitarios senón tamén para aquelas persoas que queiran comprender como se foi artellando, por exemplo, o concepto mesmo de cultura castrexa
SOBRE O LIBRO "HISTORIA SOCIAL DO DEPORTE EN GALICIA. 1850-1920"
Velocidade social
O arraigamento das prácticas deportivas como unha forma de cultura cívica é o obxecto desta indagación histórica, que emprega un amplo abano de fontes documentais e hemerográficas. A ximnasia, o excursionismo, os deportes británicos ou a transformación de prácticas tradicionais en competicións deportivas son os comezos dunha actividade propia do mundo contemporáneo que establecerá un auxe a partires da primeira década do século XX.
SOBRE O LIBRO "A GALICIA CASTREXA"
Paseo pola Idade de Ferro
Atopámonos ante unha síntese actualizada sobre a Idade do Ferro galaica, que cumplindo cun obxectivo divulgativo aborda no seu conxunto tanto o estudo dos castros como os aspectos máis salientables da sociedade que habituou neles: a relixión, a economía, a guerra ou a vida cotiá. Manual orientativo de utilidade tanto para o público xeral como para estudantes de primeiro de carreira.
SOBRE O LIBRO "RECONQUISTA: VIGO EN ARMAS"
Un pobo en armas
Eduardo Rolland relata, con técnica narrativa de fonda concepcións xornalística e baseándose en sólidas fontes documentais, os acontecementos vividos en Vigo e Galicia durante 1809, deixando que falen os feitos e os seus protagonistas. Un feito histórico riquísimo en acontecementos que agora, coincidindo co bicentenario da fundación da cidade, se presenta de forma desmitificadora neste libro.
SOBRE O LIBRO "O MUSEO DO POBO GALEGO, CONTEDOR DE VALORES"
Unha noite no Museo
O libro, síntese da tese de doutoramento de Fátima Braña, aborda unha crítica do Museo do Pobo Galego dende dentro da propia institución. A autora fornece valiosos elementos de análise e avaliación, resultado do escrutinio de aspectos relevantes como a orixe e precedentes do Museo, a súa estrutura e a organización interna dos departamentos e servizos, así como a base social constituída polos socios e usuarios.
SOBRE O LIBRO "A FUXIDA DO PORTIñO"
Moito máis que unha barca no mar
En marzo de 1937 un grupo de homes defensores da legalidade republicana idean un plan para fuxir da Galicia franquista antes de seren apresados e, posiblemente, asasinados. Este é un dos acontecementos máis destacados dese período e ao mesmo tempo un dos máis descoñecidos. A obra achega unha visión de conxunto e moi clara dos feitos, xa que son analizados no seu contexto, tanto a nivel local como ao mesmo tempo no devir histórico de Galicia.
SOBRE O LIBRO "A GALICIA ANTILLANA: FORMACIóN E DESTRUCIóN DA IDENTIDADE GALEGA EN CUBA, 1899-1968"
Galicia naceu en Cuba
Entre 1899 e 1960, cerca de 400.000 galegos escolleron Cuba como o seu destino migratorio. Ali naceu e desenvolveuse a identidade galega no contexto da comunidade emigrada. Este traballo achega numerosa documentación da época acompañada de cento cincuenta e catro historias de vida dos emigrantes galegos que aínda viven na illa e que constitúen o legado do que foi unha das diásporas máis importantes acaecidas en Galicia ao longo do pasado século.
SOBRE O LIBRO "OS ANIMAIS DOMéSTICOS NA HISTORIA DE GALICIA"
Unha animalada de libro
Galicia tense caracterizado tradicionalmente pola importancia que os animais tiveron e teñen na cultura e na forma de vida do seus habitantes. Diversos traballos multidisciplinares conforman un libro interesante e de áxil lectura que axuda a comprender mellor o papel que teñen xogado os animais na conformación da nosa sociedade.
SOBRE O LIBRO "FENDAS ABERTAS"
As faces do nacionalismo
Carlos Taibo ofrece un valioso material desde o que repensar moitas das discusións que se interesan pola cuestión nacional e a súa relación coa globalización, coa esquerda e o Estado a principios do século XXI. O fío condutor é a explicación do fenómeno nacionalista en diferentes latitudes que teñen en común un fito: a poboación que habita eses territorios, en maior ou menor medida, atende a diversos postulados nacionalistas.
SOBRE O LIBRO "MONTERO RíOS E COMPOSTELA"
O cerne compostelán da Restauración
Montero Ríos foi un dos políticos que se mantivo nos círculos do poder durante médio século, unha das personalidades máis destacadas da historia contemporánea de España. Marga Barral reflexiona sobre súa pegada na Compostela que o viu nacer e crecer politicamente e como, cando ocupou os cargos máis importantes do goberno do estado, sempre se preocupou de manter fidelidades e redes clientelares na cidade e a súa bisbarra.
SOBRE O LIBRO "A CULTURA DO PAN"
A nosa bóla
Crónica etnográfica e divulgativa dunha das nosas máis identificables tradicións, o autor repasa unha a unha todas as cuestións ligadas a esa tradición que deu lugar a pans de tanta sona coma os do Porriño ou os de Cea, e orixinou topónimos como Terras do Pan, recuperando un mundo case descoñecido para as novas xeracións. Xurxo M. Ayán, empregando unha metáfora panificadora, esculca na cocedela desta nova achega sobre a cultura do pan.
SOBRE O LIBRO "GALIZA NA GUERRA CIVIL"
Longa noite de pedra
Malia os fastos do ano da Memoria Histórica o progreso segue liquidando os escasos restos da cartografía e maila arquitectura do terror fascista en Galicia. Memoriar para non desaparecer da Historia e manter vivos os lugares e construcións que foron testemuñas de feitos relevantes é un deber social segundo os autores e editores deste libro. Unha urbanización medra hoxe sobre o solar onde houbo un campo de concentración, Xurxo M. Ayán recensiona desde a arqueoloxía esta achega historiográfica.
SOBRE O LIBRO "O ESTATUTO GALEGO DURANTE A II REPúBLICA"
Un Estatuto, varias sensibilidades
No abrente democrático da II República, Galiza ensaiou o seu primeiro intento de autonomía política. Este libro pretende ofrecer unha síntese dos traballos encamiñados a fornecer a Galicia dun Estatuto de autonomía salvando os problemas e paralizacións diversas polas que pasou, conseguindo un consenso entre partidos de moi variada sensibilidade política.
SOBRE O LIBRO "XéNESE DO ESPAZO URBANO EN GALIZA"
Ab Urbe Condita
A obra gañadora do Premio de Historia Medieval de Galicia no 2006 é unha ollada de múltiples enfoques sobre os primeiros signos de articulación do territorio cara ó proceso de xestación das cidades galegas. A interdisciplinariedade elixida esixe, segundo Xurxo M. Ayán, un mellor nivel formativo do demostrado no texto ao que ainda asi recoñece méritos como aproximación ao tema de estudo.
SOBRE O LIBRO "USOS, COSTUMES E COUSAS DO COUREL"
Memoria da Terra Brava
A Terra Brava de Ánxel Fole é, perante todo, unha paisaxe cultural construída e reinterpretada pola comunidade local ao longo do tempo. Este libro é un monumento á identidade do Courel feito por un home da terra que traballa a memoria, recolle as palabras e as cousas, un ser humano que reflexiona sobre a súa propia identidade. Unha exhaustiva investigación antropolóxica sobre o termo municipal do Courel, os seus costumes e todo aquilo de relevancia cultural.
SOBRE O LIBRO "¿PARA QUE SERVE A HISTORIA DE GALICIA?"
Contra os mercaderes do templo da Historia
O catedrático de Historia Antiga da Universidade de Santiago, J.C. Bermejo Barrera, cuestiona os grandes temas da nosa historia actual. A unión cultura - historia - economía é unha simbiose que Bermejo pon en dúbida constantemente e ir contra a mercantilización do pasado convértese no cabalo de batalla que Bermejo amosa en todo o escrito.
SOBRE O LIBRO "DE PROVINCIA A NACIóN"
Historia dunha transformación
Beramendi recolle nesta obra a síntese do seu traballo durante máis de vinte anos. Unha investigación sistemática da natureza e evolución dos movementos sociopolíticos de reivindicación de Galicia como suxeito político de seu dende as súas primeiras manifestacións individuais no século XVIII até a actualidade. Un libro necesario, non definitivo, pero que sen dúbida sinalará o camiño para investigacións futuras.