RSS
CRÍTICA
A lenda negra da conquista
» Tradutor/a:
Pilar Saborido Otero
» Escritor/a:
Andreu Martín
» Ed. Rodeira- Grupo Edebé,
» Ano: 2005
» Xénero: Infantil-Xuvenil
» Coleccion: Periscopio
» Pax: 256
» ISBN: 84-96352-11-0
Nesta obra gañadora do Premio Edebé 2004 de Literatura Xuvenil dous mozos universitarios, Ariadna e Toni, proxectan escribir unha novela ambientada na época do descubrimento de América, inspirándose nas denuncias de xenocidio feitas no seu día por frei Bartolomé de las Casas. A partir de aquí, o lector asiste a unha dupla lectura: por un lado, as aventuras dun mozo en plena conquista do Novo Mundo a principios do século XVI, a medida que Ariadna e Toni van escribindo capítulo a capítulo; por outro lado, o proceso creativo que seguen Ariadna y Toni, así como a súa propia aventura amorosa ou, mellor dito, a súa propia estratexia de conquista. O resultado d’Os donos do paraíso, unha obra valente e complexa, é unha lectura áxil e amena, con moitos datos e máis matices, que combina a novela histórica coa novela romántica, a aventura cos dilemas morais, a ficción coa realidade.
Isabel Soto. Santiago
Andreu Martín (Barcelona, 1949) ten unha longa traxectoria no campo da novela xuvenil. Comezou a escribir co seu amigo Jaume Ribera e entre os dous deron vida á serie protagonizada polo detective adolescente Flanagan, que conta xa con sete novelas. Con “Os donos do paraíso” acadou o Premio Edebé de Literatura Xuvenil 2005 e a novela editouse nas catro linguas do estado e en braille.
“Os donos do paraíso” presenta unha estrutura complexa a través do desenvolvemento de dúas tramas relacionadas que explican e, nalgunha medida, homenaxean o oficio da escrita. Por unha banda, a relación entre Ariadna e Toni, que deciden escribir unha novela a catro mans arredor da descuberta de América. O seu propósito é cuestionar esa versión abondo difundida que fala das épicas aventuras de exploradores heroicos que salvaron un continente da barbarie e levaron a civilización aos seus habitantes. A este relato parcial da historia queren engadirlle outro punto de vista centrado na denuncia da verdadeira situación e que vén da man de Bartolomé de las Casas, cuxas opinións son profusamente utilizadas nas páxinas da novela a través do recurso á cita de longos parágrafos e do diálogo intelixente cos seus escritos. Este frade presenta a conquista como unha invasión destrutora e como un espolio, motivos polos que sufriu reiteradamente o descrédito persoal e o desprestixio das súas teses e traballos.
Da materialización do desexo de Ariadna e Toni nace o segundo dos planos textuais, os capítulos que conforman a novela escrita e corrixida aos poucos polos dous rapaces. No escenario histórico o protagonismo correspóndelle a Zenón, un pastor de ovellas que se embarca, na busca dunha vida mellor, rumbo ao Novo Mundo. Axiña o que ve non resulta do seu agrado. Xunto á tripulación do Saturnia, ao mando do sádico Lobishome, descobre as atrocidades e a matanza indiscriminada que levan a cabo os españois, o que o leva a renegar deles e a compartir a vida cos indios, afondando nos seus costumes e tradicións, simplemente diferentes.
Cómpre insistir nesta estrutura peculiar, plasmada en capítulos alternos que se presentan con distinta tipografía, pois o debate externo á narración ten un grande interese á hora de coñecer o arduo proceso de construción dunha novela e constitúe en certo sentido unha autopoética que Andreu Martín explica con acerto, xa que el mesmo, quizais alter ego de Ariadna e Toni, sabe o que supón a escrita a catro mans. Ademais, este plano externo supón o desenvolvemento doutra conquista, esta amorosa, entre os dous rapaces, que se ben nun primeiro momento parece centrarse unicamente na típica relación non correspondida entre adolescentes, axiña afecta á narración que están a construír por mor do conflito que ocasionan as distintas visións que cada un deles defenden e que redundan no grao de implicación, fundamental, á hora de construír o seu relato. Esta diverxencia de opinións chega a poñer en perigo os compartidos criterios de partida sobre o contido do relato e mesmo a elección consensuada do punto de vista escollido.
A busca de documentación e a súa análise, xunto ao hábil manexo da estrutura e das técnicas narrativas, fan desta novela un texto atractivo para coñecer un período da historia e tamén para achegarse á literatura e aos aspectos relacionados coa súa construción. Ademais invítase ao lectorado xuvenil a procurar respostas propias, fundamentadas na busca de informacións que proporcionen outros puntos de vista, co fin de construír unha opinión persoal ante os acontecementos.
7 / 6 / 2005
Isabel Soto. Santiago
Andreu Martín (Barcelona, 1949) ten unha longa traxectoria no campo da novela xuvenil. Comezou a escribir co seu amigo Jaume Ribera e entre os dous deron vida á serie protagonizada polo detective adolescente Flanagan, que conta xa con sete novelas. Con “Os donos do paraíso” acadou o Premio Edebé de Literatura Xuvenil 2005 e a novela editouse nas catro linguas do estado e en braille.
“Os donos do paraíso” presenta unha estrutura complexa a través do desenvolvemento de dúas tramas relacionadas que explican e, nalgunha medida, homenaxean o oficio da escrita. Por unha banda, a relación entre Ariadna e Toni, que deciden escribir unha novela a catro mans arredor da descuberta de América. O seu propósito é cuestionar esa versión abondo difundida que fala das épicas aventuras de exploradores heroicos que salvaron un continente da barbarie e levaron a civilización aos seus habitantes. A este relato parcial da historia queren engadirlle outro punto de vista centrado na denuncia da verdadeira situación e que vén da man de Bartolomé de las Casas, cuxas opinións son profusamente utilizadas nas páxinas da novela a través do recurso á cita de longos parágrafos e do diálogo intelixente cos seus escritos. Este frade presenta a conquista como unha invasión destrutora e como un espolio, motivos polos que sufriu reiteradamente o descrédito persoal e o desprestixio das súas teses e traballos.
Da materialización do desexo de Ariadna e Toni nace o segundo dos planos textuais, os capítulos que conforman a novela escrita e corrixida aos poucos polos dous rapaces. No escenario histórico o protagonismo correspóndelle a Zenón, un pastor de ovellas que se embarca, na busca dunha vida mellor, rumbo ao Novo Mundo. Axiña o que ve non resulta do seu agrado. Xunto á tripulación do Saturnia, ao mando do sádico Lobishome, descobre as atrocidades e a matanza indiscriminada que levan a cabo os españois, o que o leva a renegar deles e a compartir a vida cos indios, afondando nos seus costumes e tradicións, simplemente diferentes.
Cómpre insistir nesta estrutura peculiar, plasmada en capítulos alternos que se presentan con distinta tipografía, pois o debate externo á narración ten un grande interese á hora de coñecer o arduo proceso de construción dunha novela e constitúe en certo sentido unha autopoética que Andreu Martín explica con acerto, xa que el mesmo, quizais alter ego de Ariadna e Toni, sabe o que supón a escrita a catro mans. Ademais, este plano externo supón o desenvolvemento doutra conquista, esta amorosa, entre os dous rapaces, que se ben nun primeiro momento parece centrarse unicamente na típica relación non correspondida entre adolescentes, axiña afecta á narración que están a construír por mor do conflito que ocasionan as distintas visións que cada un deles defenden e que redundan no grao de implicación, fundamental, á hora de construír o seu relato. Esta diverxencia de opinións chega a poñer en perigo os compartidos criterios de partida sobre o contido do relato e mesmo a elección consensuada do punto de vista escollido.
A busca de documentación e a súa análise, xunto ao hábil manexo da estrutura e das técnicas narrativas, fan desta novela un texto atractivo para coñecer un período da historia e tamén para achegarse á literatura e aos aspectos relacionados coa súa construción. Ademais invítase ao lectorado xuvenil a procurar respostas propias, fundamentadas na busca de informacións que proporcionen outros puntos de vista, co fin de construír unha opinión persoal ante os acontecementos.
CRÍTICAS POR XÉNERO
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal