Unha novela na que se investigan unha serie de crimes relacionados coa figura de Rosalía de Castro. Todas as vítimas son personalidades do mundo da cultura galega relacionadas coa escritora, e os crimes baséanse nunha lectura literal dos versos da poeta. Para investigar eses crimes non só está a policía senón tamén a curiosa alianza que xorde entre un xornalista vido a menos e unha profesora universitaria. Pedro Feijoo propón unha aventura chea de versos, de sangue, de amor e de odio, pero mantendo intacta a súa máxima por bandeira: ante todo, o entretemento e o pracer de lectores e lectoras.
3 / 7 / 2014
Lorena Domínguez Mallo. Val do Dubra
“Agora, agora é cando ides coñecer de que madeira están feitos os vosos santos. Pensa vostede que eu son unha mala persoa?
Vós fostes uns malos fillos” (páx. 11).
Dúas foron as principais motivacións para ler este novo libro de Pedro Feijoo: a primeira, o feito de saber que Rosalía estaba detrás de toda a trama da novela; a segunda, que
Os fillos do mar non me convencera demasiado e quería ver a evolución do seu autor. Era como se naquela historia se vise moi claramente a “vontade de agradar”, como se máis que escribir unha novela se estivese a buscar, efectivamente, a fórmula do “best-seller”. E queda claro que a atopou, cousa que, para min, non ten nada de malo. Nada me merece máis respecto que a capacidade de conseguir que a xente teña ganas de ler en galego. Pero a min faltábame algo. Renxíanme algunhas pasaxes demasiado edulcoradas sobre o amor, as grazas e chistes inseridos na historia eran moi desiguais, sentía, en resumo, como se faltase un pulido global que fixese que os únicos picos da novela fosen os da tensión da trama e non tamén os do discurso. Aclarado isto, centrémonos entón nesta nova entrega de Pedro Feijoo.
Atopámonos ante unha novela na que se investigan unha serie de crimes relacionados coa figura de Rosalía de Castro. Todas as vítimas son personalidades do mundo da cultura galega relacionadas coa escritora, e os crimes baséanse nunha lectura literal dos versos da poeta. Para investigar eses crimes non só está a policía senón tamén a curiosa alianza que xorde entre un xornalista vido a menos e unha profesora universitaria. O protagonista, Aquiles Vega, é, de novo, alguén que non está a ter éxito nin no profesional nin no persoal, e que non sabe case nada de literatura. Para min, esta escolla é un acerto porque o autor asegúrase así de permitir que as lectoras e lectores non familiarizados con cuestións máis específicas da biografía ou dos textos rosalianos poidan, igualmente, empatizar co protagonista e seguir a historia coa mesma intensidade. Serán os especialistas na autora, Sofía Deneb e Dorian Castle, os que lle vaian explicando moitas desas cuestións a Aquiles Vega. Outra parte entretida da novela é tratar de buscar correlatos reais para os personaxes, e tamén pararse a pensar canto hai de certo nese ambiente pechado, controlado por un par de institucións, no que se alguén descobre algo que pon en cuestión algún dos piares da nosa literatura ou cultura talvez non teña fácil sacalo á luz.
Por outra banda, os espazos da novela volven ser, como xa foran en
Os fillos do mar, un gran atractivo da historia. Os personaxes móvense por coñecidas rúas de Santiago de Compostela, principalmente, aínda que tamén por Padrón ou A Coruña… e tamén por locais de ocio coma o Paradiso ou o Modus Vivendi, ou sedes de institucións como o Consello da Cultura Galega. Tamén os textos e mesmo un vídeo localizable facilmente no Youtube dan verosimilitude á historia, por non falar dun calendario que nos lembra a un libro de cociña publicado en novembro de 2011 no que tamén saían coñecidas caras da cultura galega, coma aquí. Canto á temporalización, a historia está ambientada en maio de 2013, nos días previos ao 17 de maio, coma nunha conta atrás particularmente negra. A división da historia en actos encabezados polos versos do poema de Aurelio Aguirre que sempre se relaciona coa
“Negra sombra” de Rosalía redondea aínda máis, se cabe, esa ambientación tan conseguida. Ler
A memoria da choiva é como rescatar pequenos anacos da vida cultural galega e insuflarlles nova vida cunha ficción que engancha.
Efectivamente, o ritmo está bastante conseguido, aínda con algúns momentos nos que pensas que non fai falta que a novela teña case cincocentas páxinas, que talvez puidesen quitárselle algunhas. Como péga diría que hai algún momento inverosímil, ou é que é normal que a protagonista, reiteradamente ameazada polo asasino, sexa a única personaxe que non ten protección e que, se non responde ao teléfono, se pensa que estará na facultade entre os seus libros?
Como conclusión, direi que me gustou moito máis que a novela anterior, sen punto de comparación. Escoller como tema a Rosalía, ou mellor aínda, escoller como tema todo o que rodea a Rosalía e tamén a ela e os seus textos, non ten prezo. Acabar de conseguir unha lexión de lectores e lectoras e poñerlles sobre a mesa unha intriga que obriga a repensar un dos mitos fundamentais da nosa cultura é botarlle valor, e enriba incluír escenas totalmente gore é algo que me sorprendeu ata límites insospeitados. Tarantino rodaría algunha escea magnífica con este libro sen ter que engadir nin quitar unha soa coma. Pode un “best-seller” ser gore? É unha pregunta que leva máis dun mes na miña cabeza. As listaxes de vendas din que si. O sentido do humor na novela tamén mellorou, notablemente, desde a anterior. Pero, ante todo, o que quería salientar é que para min implica valor facer todo isto coa novela que debería ser a túa “confirmación” entre o público. Se esa confirmación se produce gaña a literatura galega, gaña en lectoras e lectores, gaña en traer a primeira liña a biografía e os versos de Rosalía de Castro. Polo que a min respecta desta vez si recomendo, e por moitos motivos dos que xa fun mencionando, a lectura da nova novela de Pedro Feijoo. Vale realmente a pena perderse entre as súas páxinas e sentir que se toca a nosa historia recente por dentro, sen pudor e sen medo, como debera ser sempre, porque os símbolos máis valiosos son os que aínda respiran e se moven, non os de madeira.