RSS
CRÍTICA
Botar por fóra a escritura
» Escritor/a:
Chus Pato
» Ed. Edicións Xerais de Galicia,
» Ano: 2008
» Xénero: Poesía
» Coleccion: Alternativas
» Pax: 96
» ISBN: 978-84-9782-704-1
Este libro é tamén a terceira entrega dunha pentaloxía que Chus Pato vén construíndo baixo o título xenérico de Método. A aparición desta nova achega mostra como a lava poética das composicións de Chus Pato reborda tamén o recipiente do libro e precisa a creación dunha estrutura superior. Un libro denso e complexo, no que a autora continúa o seu camiño de exploración poética con instrumentos coñecidos que chegan a facer rebordar os moldes do texto.
María Xesús Nogueira. Lugo
O novo libro de Chus Pato, unha das autoras máis recoñecidas da poesía galega contemporánea, preséntase como a terceira entrega dunha pentaloxía que leva por título Método, da que tamén forman parte m-Talá (2000) e Charenton (2004). A integración neste proxecto vén confirmar o cambio de rumbo na súa poesía observado pola crítica a partir de m-Talá, obra que ten sido interpretada como un punto de inflexión nunha escritura poética, iniciada unha década máis atrás con Uránia (1991).
Máis que cambiar de rumbo, a poesía de Chus Pato acentúa, a partir deste primeiro libro da triloxía, a súa radicalidade na enunciación e, ao tempo que renuncia definitivamente á concepción tradicional do poema, pon a linguaxe baixo sospeita e bota man da hibridación de diferentes xéneros. Esta fórmula que, por suposto, desbota tamén á sintaxe convencional, confírelle a verso un carimbo especial que fai os seus textos resulten doadamente recoñecíbeis. A actitude lectora que demanda tal experimentación (o “lector, que é un infinito ou dous”), liberada necesariamente de certas inercias, está sen dúbida detrás dalgunhas críticas que achacaron á autora un excesivo hermetismo na súa escritura.
Esta nova entrega poética é moito menos prolixa que as anteriores no emprego de diferentes xéneros textuais, como tamén na utilización de recursos tipográficos e de referencias intertextuais. O poemario ten como eixe central a propia linguaxe poética. A reflexión levada a cabo sobre o discurso anticípase xa nun título onde se combina o salvaxe e o primitivo (as hordas) co código (a escritura). Hai polo tanto unha importante dimensión autopoética neste libro que se pregunta “que sorte de tecnoloxía é o poema” no que “o eu é un innumerábel que multiplica e se descentra”. Desde este punto de vista, ensáiase posíbeis definicións da poesía logo da superación do concepto tal e como o vimos manexando e a aceptación de proposicións do tipo “o poeta é o non poeta” ou “poeta é unha humana calquera”:
“se quen escribe poesía é aquela/aquel cuxa musa foi destruída, isto significa que a identidade entre poeta e non poeta nunca é perfecta, que non é posíbel destruír integramente a musa, que sempre resta algo. Ser poeta é ser ese resto”
En “Hordas de escritura” hai ademais unha reivindicación da animalidade e da condición de mamíferos lingüísticos (“a enunciación repite sempre, sempre un ritmo sanguíneo”) como parte esencial do ser humano e da súa creación, tamén poética:
“Non, o paraíso non é a infancia,
o paraíso é a animalidade,
é o paraíso que se perdeu”.
Os elementos de natureza biográfica combínanse con outros pertencentes ao plano da ficción e do herdo cultural, nunha adición de secuencias enunciadas cun rexistro de aparencia prosística característico xa da súa poesía, no que predominan a narración, a crónica e, en menor medida, o diálogo e o monólogo. No libro tampouco está ausente outro dos ingredientes da poesía da autora como é a ideoloxía e a dimensión social (“o meu corazón político”), manifestada por exemplo nas reflexións sobre Auswicht ou sobre a propia realidade galega, porque no seu discurso poético, onde “o relato é autobiográfico / na medida en que as palabras / que o compoñen son biografía”, Chus Pato escolle precisamente esas “palabras que confesan” e non aquela “lírica que se abstraia, indiferente ao que sucede, ao que nos sucede”.
Hordas de escritura é un libro denso e complexo, no que a autora continúa o seu camiño de exploración poética con instrumentos coñecidos como o desdobramento do eu, os xogos e simulacións textuais, a anacronía, a descontextualización e, sobre todo, a acumulación de materiais poéticos, heteroxéneos e vigorosos, que fai rebordar os moldes do texto e,
“Máis que entrar o mundo dentro do poema
botar por fóra a escritura, como unha lava lene e transparente, muselina”
A aparición desta nova achega mostra como a lava poética das composicións de Chus Pato reborda tamén o recipiente do libro e precisa a creación dunha estrutura superior como é a pentaloxía Método.
16 / 6 / 2008
María Xesús Nogueira. Lugo
O novo libro de Chus Pato, unha das autoras máis recoñecidas da poesía galega contemporánea, preséntase como a terceira entrega dunha pentaloxía que leva por título Método, da que tamén forman parte m-Talá (2000) e Charenton (2004). A integración neste proxecto vén confirmar o cambio de rumbo na súa poesía observado pola crítica a partir de m-Talá, obra que ten sido interpretada como un punto de inflexión nunha escritura poética, iniciada unha década máis atrás con Uránia (1991).
Máis que cambiar de rumbo, a poesía de Chus Pato acentúa, a partir deste primeiro libro da triloxía, a súa radicalidade na enunciación e, ao tempo que renuncia definitivamente á concepción tradicional do poema, pon a linguaxe baixo sospeita e bota man da hibridación de diferentes xéneros. Esta fórmula que, por suposto, desbota tamén á sintaxe convencional, confírelle a verso un carimbo especial que fai os seus textos resulten doadamente recoñecíbeis. A actitude lectora que demanda tal experimentación (o “lector, que é un infinito ou dous”), liberada necesariamente de certas inercias, está sen dúbida detrás dalgunhas críticas que achacaron á autora un excesivo hermetismo na súa escritura.
Esta nova entrega poética é moito menos prolixa que as anteriores no emprego de diferentes xéneros textuais, como tamén na utilización de recursos tipográficos e de referencias intertextuais. O poemario ten como eixe central a propia linguaxe poética. A reflexión levada a cabo sobre o discurso anticípase xa nun título onde se combina o salvaxe e o primitivo (as hordas) co código (a escritura). Hai polo tanto unha importante dimensión autopoética neste libro que se pregunta “que sorte de tecnoloxía é o poema” no que “o eu é un innumerábel que multiplica e se descentra”. Desde este punto de vista, ensáiase posíbeis definicións da poesía logo da superación do concepto tal e como o vimos manexando e a aceptación de proposicións do tipo “o poeta é o non poeta” ou “poeta é unha humana calquera”:
“se quen escribe poesía é aquela/aquel cuxa musa foi destruída, isto significa que a identidade entre poeta e non poeta nunca é perfecta, que non é posíbel destruír integramente a musa, que sempre resta algo. Ser poeta é ser ese resto”
En “Hordas de escritura” hai ademais unha reivindicación da animalidade e da condición de mamíferos lingüísticos (“a enunciación repite sempre, sempre un ritmo sanguíneo”) como parte esencial do ser humano e da súa creación, tamén poética:
“Non, o paraíso non é a infancia,
o paraíso é a animalidade,
é o paraíso que se perdeu”.
Os elementos de natureza biográfica combínanse con outros pertencentes ao plano da ficción e do herdo cultural, nunha adición de secuencias enunciadas cun rexistro de aparencia prosística característico xa da súa poesía, no que predominan a narración, a crónica e, en menor medida, o diálogo e o monólogo. No libro tampouco está ausente outro dos ingredientes da poesía da autora como é a ideoloxía e a dimensión social (“o meu corazón político”), manifestada por exemplo nas reflexións sobre Auswicht ou sobre a propia realidade galega, porque no seu discurso poético, onde “o relato é autobiográfico / na medida en que as palabras / que o compoñen son biografía”, Chus Pato escolle precisamente esas “palabras que confesan” e non aquela “lírica que se abstraia, indiferente ao que sucede, ao que nos sucede”.
Hordas de escritura é un libro denso e complexo, no que a autora continúa o seu camiño de exploración poética con instrumentos coñecidos como o desdobramento do eu, os xogos e simulacións textuais, a anacronía, a descontextualización e, sobre todo, a acumulación de materiais poéticos, heteroxéneos e vigorosos, que fai rebordar os moldes do texto e,
“Máis que entrar o mundo dentro do poema
botar por fóra a escritura, como unha lava lene e transparente, muselina”
A aparición desta nova achega mostra como a lava poética das composicións de Chus Pato reborda tamén o recipiente do libro e precisa a creación dunha estrutura superior como é a pentaloxía Método.
CRÍTICAS POR XÉNERO
Máis críticas de
Poesía
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal