RSS
CRÍTICA
Through the looking-glass
» Escritor/a:
Xesús Constela Doce
» Ed. Galaxia,
» Ano: 2004
» Xénero: Narrativa
» Coleccion: Literaria
» Pax: 156
» ISBN: 84-8288-721-1
Libro gañador do Premio Torrente Ballester do 2003, os doce relatos que o compoñen presentan arriscadas tramas con liñas e ángulos que debuxan un Home Vitrubiano, á maneira do Leonardo da Vinci e o seu reflexo ao outro lado do espello. Unha ópera prima con claros e escuros. María Liñeira destaca algúns dos relatos pero noutros encontra que non logran establecer un pacto co lector.
María Liñeira. Oxford
Se é verdade que apenas temos un farrapo concreto de Historia en que vivir; apenas unha leira, que non nós chegaría a leito, en que nos permitirán levar a escena a nosa propia historia. Se é certo, entón poderíamos dicir: vivimos do outro lado do espello, atrapados dentro do noso propio reflexo. “As humanas proporcións”, Premio Torrente Ballester do 2003, libro de relatos do autor novel Xesús Constela Doce (Ferrol, 1963), parte desta hipótese. Xogo alfanumérico entre a realidade máis miserenta e cotiá e a fantasía máis gore.
Os doce relatos que compoñen o libro deseñan liñas e ángulos que debuxan un Home Vitrubiano, á maneira do Leonardo da Vinci. Onde puxen “home” lean “ser humano”; pois as mulleres desta obra están extraordinariamente vivas, quer dicir, son reais. Aquela do relato inicial, “As lembranzas todas”, loita con sangue pola recuperación das rédeas da súa vida. A velliña de “A sementadora de estrelas” busca, atopa e perde a compaña dunha moeda saudosa no proceso da decadencia. Celia, que foi derrubada na infancia por unha ditadura e chegou a derrubar ela mesma a estatua do Príncipe Feliz. Ou a mesma Giovanna Cenami, esposa do Arnolfini, condenada a vivir na imaxe que dela pintou un home, pintor flamengo para máis señas. Conto este, “Non escoites a Giovanna”, metáfora de todos os xogos de espello. E por que non habíamos escoitar a Giovanna? Porque disque está tola. Idea que faría as delicias da escritora americana Charlotte Perkins Gilman, condenada a vivir dentro daquel Papel de Parede Amarelo. Por certo, fascinante conto que está traducido ao galego.
Estas proporcións humanas fan especial fincapé no peor que en nós hai, pero sempre cun grande sentido do humor. A morte sobrevoa coma un abutre, en círculos infernalmente concéntricos, cada un dos contos. E pregúntome se o autor lería ao brasileiro Rubem Fonseca?
Escollo para vostedes e para min dúas destas historias: “¿Onde estás, meu amor, Sangare?” e “Na fraga”. A primeira, relato dunha odisea a través de África e do Estreito. A balsa da Medusa. E inevitabelmente me volvo lembrar do “Oceano mare” do tal Alessandro Baricco. Para cando unha tradución ao galego das obras do italiano? A segunda é a única que non pertencía ao monllo de historias que gañaron o Torrente Ballester. Para min, dende logo, a mellor de todas. Un xogo poético ao compás de Baudelaire e Rimbaud que recupera o papel dos avós, aqueles que “Todas as noites / enche[n] de mar a caracola”.
Gosto do novo look da colección “Literaria” da Editorial Galaxia. Todos e cada un dos novos libros que foron publicando dende entón, algúns deles reedicións de importantes clásicos, evocan con moito éxito xa dende as súas capas as vísceras da obra. Para aqueles que cremos que é lóxico que as cousas (comida, libros, amantes) nos entren polos ollos, a chegada á literatura galega de produtos cada vez máis coidados esteticamente é unha marabillosa nova.
Recoñezo o valor das arriscadas e novidosas tramas que o autor presenta nos seus relatos, pero fico coa sensación de que algúns deles atravesan a delgada liña entre o fantástico e o ridículo. Pero non sei que falta, que sobra. A verosemellanza é unha apócema de ingredientes erráticos, e quizais sexa ese o problema. Moitos dos contos non conseguen establecer un pacto co lector, ficando así na codia. Pero estamos falando dunha opera prima. Agardemos, pois, dende o outro lado do espello a chegada de futuras entregas.
13 / 12 / 2004
María Liñeira. Oxford
Se é verdade que apenas temos un farrapo concreto de Historia en que vivir; apenas unha leira, que non nós chegaría a leito, en que nos permitirán levar a escena a nosa propia historia. Se é certo, entón poderíamos dicir: vivimos do outro lado do espello, atrapados dentro do noso propio reflexo. “As humanas proporcións”, Premio Torrente Ballester do 2003, libro de relatos do autor novel Xesús Constela Doce (Ferrol, 1963), parte desta hipótese. Xogo alfanumérico entre a realidade máis miserenta e cotiá e a fantasía máis gore.
Os doce relatos que compoñen o libro deseñan liñas e ángulos que debuxan un Home Vitrubiano, á maneira do Leonardo da Vinci. Onde puxen “home” lean “ser humano”; pois as mulleres desta obra están extraordinariamente vivas, quer dicir, son reais. Aquela do relato inicial, “As lembranzas todas”, loita con sangue pola recuperación das rédeas da súa vida. A velliña de “A sementadora de estrelas” busca, atopa e perde a compaña dunha moeda saudosa no proceso da decadencia. Celia, que foi derrubada na infancia por unha ditadura e chegou a derrubar ela mesma a estatua do Príncipe Feliz. Ou a mesma Giovanna Cenami, esposa do Arnolfini, condenada a vivir na imaxe que dela pintou un home, pintor flamengo para máis señas. Conto este, “Non escoites a Giovanna”, metáfora de todos os xogos de espello. E por que non habíamos escoitar a Giovanna? Porque disque está tola. Idea que faría as delicias da escritora americana Charlotte Perkins Gilman, condenada a vivir dentro daquel Papel de Parede Amarelo. Por certo, fascinante conto que está traducido ao galego.
Estas proporcións humanas fan especial fincapé no peor que en nós hai, pero sempre cun grande sentido do humor. A morte sobrevoa coma un abutre, en círculos infernalmente concéntricos, cada un dos contos. E pregúntome se o autor lería ao brasileiro Rubem Fonseca?
Escollo para vostedes e para min dúas destas historias: “¿Onde estás, meu amor, Sangare?” e “Na fraga”. A primeira, relato dunha odisea a través de África e do Estreito. A balsa da Medusa. E inevitabelmente me volvo lembrar do “Oceano mare” do tal Alessandro Baricco. Para cando unha tradución ao galego das obras do italiano? A segunda é a única que non pertencía ao monllo de historias que gañaron o Torrente Ballester. Para min, dende logo, a mellor de todas. Un xogo poético ao compás de Baudelaire e Rimbaud que recupera o papel dos avós, aqueles que “Todas as noites / enche[n] de mar a caracola”.
Gosto do novo look da colección “Literaria” da Editorial Galaxia. Todos e cada un dos novos libros que foron publicando dende entón, algúns deles reedicións de importantes clásicos, evocan con moito éxito xa dende as súas capas as vísceras da obra. Para aqueles que cremos que é lóxico que as cousas (comida, libros, amantes) nos entren polos ollos, a chegada á literatura galega de produtos cada vez máis coidados esteticamente é unha marabillosa nova.
Recoñezo o valor das arriscadas e novidosas tramas que o autor presenta nos seus relatos, pero fico coa sensación de que algúns deles atravesan a delgada liña entre o fantástico e o ridículo. Pero non sei que falta, que sobra. A verosemellanza é unha apócema de ingredientes erráticos, e quizais sexa ese o problema. Moitos dos contos non conseguen establecer un pacto co lector, ficando así na codia. Pero estamos falando dunha opera prima. Agardemos, pois, dende o outro lado do espello a chegada de futuras entregas.
CRÍTICAS POR XÉNERO
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal