RSS
CRÍTICA
A busca do ouro do coñecemento
» Escritor/a:
Alfonso Pexegueiro
» Ed. Espiral Maior,
» Ano: 2003
» Xénero: Narrativa
» Coleccion: Espiral Maior Narrativa
» Pax: 73
» ISBN: 84-95625-81-4
Que ninguén abra “O deserto de Nabalpam” esperando un libro de relatos convencional porque é todo o contrario. Unha obra axeitada para aqueles aos que lles gusta a poesía chea de imaxes surrealistas. Pexegueiro afástase da convencionalidade narrativa e experimenta coa linguaxe e coa mestura de mundo real e onírico. María Liñeira aproveita o comentario da obra para dar un repaso ao colectivo Rompente, parte da nosa recente historia cultural e do que era membro fundador o autor deste libro.
María Liñeira. Santiago
“Hai épocas que se confunden. (...) Agora había que recordalas. Esta é a Historia”, di a voz narrativa de “Fantasía (extracto) do xefe dos lagartos” de Alfonso Pexegueiro. E así é. Coa reedición de “O deserto de Nabalpam” Espiral Maior recupera para a literatura galega a primeira incursión en prosa dun dos responsables do cambio poético de 1976. “Relatos pra salferir” (1981) reedítase agora co título da traducción catalana de 1985 “O deserto de Nabalpam. Notas de Cecía T. S.” (2003), e que inclúe o conto inédito escrito en 1980 “A muller do deserto branco”. Segundo pasa o tempo máis capacitados estamos para clarificar a nosa historia literaria e para facer xustiza. Para algúns críticos Alfonso Pexegueiro encarna á perfección a figura do escritor maldito, inxustamente tratado. Emigrado ou exiliado en 1985 por motivos persoais e enfrontamentos con parte da directiva da AELG reside dende entón en Barcelona, lonxe dos circuítos literarios galegos. A súa obra foi en ocasións silenciada pero Pexegueiro ten un espazo e unha voz propias na historia da literatura galega.
En 1976 publícanse “Con pólvora e magnolias” de Méndez Ferrín e “Mesteres” de Arcadio López Casanova, consideradas obras chave no cambio de rumbo da poesía galega. Pero xa uns meses antes saíra baixo o selo Rompente “Seraogna” (1976) de Alfonso Pexegueiro, unha obra comprometida a nivel social pero tamén a nivel estético. Pexegueiro tamén foi, xunto con Reixa, un dos fundadores en 1975 desa incrible experiencia que foi o Grupo de Resistencia Poética Rompente, aínda que el o había abandonar un ano máis tarde. E tamén participou na fundación en 1980 da AELG, da que foi secretario durante as tres primeiras xuntas directivas. É claro que tanto por razóns estrictamente literarias como por outras que teñen a ver con outros elementos do sistema Pexegueiro ten un oco xustamente gañado.
“O deserto de Nabalpam” é, como diría o maior estudioso da súa producción Luciano Fernández, “prosa onírica”, unha obra que se abisma “nun irracionalismo fertilizador”. En resumo, unha obra ben difícil e enganadora. Que ninguén abra “O deserto de Nabalpam” esperando un libro de relatos convencional porque é todo o contrario, os contos son “experimentos de creación”. Unha obra máis axeitada para aqueles aos que lles gusta a poesía e esa poesía hermética chea de imaxes surrealistas do que para os que prefiren a narrativa.
Chámame a atención o uso diglósico que o autor fai da lingua, e iso crea unha fronteira entre a obra e o lector, probablemente máis acentuada entre os lectores máis novos. E é bo que xa non esteamos acostumados, que xa non percibamos a funcionalidade desa diglosia. Probablemente este uso teña que ver coa relación persoal do autor co conflicto lingüístico, claro que o conflicto é sempre persoal e intransferible. El mesmo dixo: “Hoxe non sei cal é a miña lingua. Penso que escribo desde a Linguaxe máis ca desde o idioma. E que xa a miña patria é o Exilio, ou a Linguaxe”. Unha mágoa.
Aínda que hoxe esteamos máis acostumados a ver en galego libros obxecto non deixa de darme un pouco de raiba que nesta reedición non se conserven as ilustracións orixinais de Manuel Moldes, compañeiro de Pexegueiro nesa aventura que foi a revista Vagalume. Comprobo, nesa manía de ler todos os paratextos e a letra pequena dos libros que habela haina, que a ilustración escollida para a portada é unha obra de Menchu Lamas. Que afortunada coincidencia, ou non. Foron os homes e mulleres de finais dos 70 e sobre todo dos 80 os que propuxeron esa nova maneira de concibir as diferentes artes coma un todo. A relación entre os membros de Atlántica, e máis concretamente entre os membros do colectivo Imaxe, Menchu Lamas e Antón Patiño, cos movementos poéticos dos 80 foi moi fecunda. Estes últimos foron, por exemplo, os responsables do grafismo da meirande parte dos textos do Colectivo de Comunicación Poética Rompente.
É hora, pois, de recordar as épocas que se confunden porque esta é a nosa historia, a historia da poesía e da narrativa dos 80 e a historia de Alfonso Pexegueiro.
23 / 2 / 2004
María Liñeira. Santiago
“Hai épocas que se confunden. (...) Agora había que recordalas. Esta é a Historia”, di a voz narrativa de “Fantasía (extracto) do xefe dos lagartos” de Alfonso Pexegueiro. E así é. Coa reedición de “O deserto de Nabalpam” Espiral Maior recupera para a literatura galega a primeira incursión en prosa dun dos responsables do cambio poético de 1976. “Relatos pra salferir” (1981) reedítase agora co título da traducción catalana de 1985 “O deserto de Nabalpam. Notas de Cecía T. S.” (2003), e que inclúe o conto inédito escrito en 1980 “A muller do deserto branco”. Segundo pasa o tempo máis capacitados estamos para clarificar a nosa historia literaria e para facer xustiza. Para algúns críticos Alfonso Pexegueiro encarna á perfección a figura do escritor maldito, inxustamente tratado. Emigrado ou exiliado en 1985 por motivos persoais e enfrontamentos con parte da directiva da AELG reside dende entón en Barcelona, lonxe dos circuítos literarios galegos. A súa obra foi en ocasións silenciada pero Pexegueiro ten un espazo e unha voz propias na historia da literatura galega.
En 1976 publícanse “Con pólvora e magnolias” de Méndez Ferrín e “Mesteres” de Arcadio López Casanova, consideradas obras chave no cambio de rumbo da poesía galega. Pero xa uns meses antes saíra baixo o selo Rompente “Seraogna” (1976) de Alfonso Pexegueiro, unha obra comprometida a nivel social pero tamén a nivel estético. Pexegueiro tamén foi, xunto con Reixa, un dos fundadores en 1975 desa incrible experiencia que foi o Grupo de Resistencia Poética Rompente, aínda que el o había abandonar un ano máis tarde. E tamén participou na fundación en 1980 da AELG, da que foi secretario durante as tres primeiras xuntas directivas. É claro que tanto por razóns estrictamente literarias como por outras que teñen a ver con outros elementos do sistema Pexegueiro ten un oco xustamente gañado.
“O deserto de Nabalpam” é, como diría o maior estudioso da súa producción Luciano Fernández, “prosa onírica”, unha obra que se abisma “nun irracionalismo fertilizador”. En resumo, unha obra ben difícil e enganadora. Que ninguén abra “O deserto de Nabalpam” esperando un libro de relatos convencional porque é todo o contrario, os contos son “experimentos de creación”. Unha obra máis axeitada para aqueles aos que lles gusta a poesía e esa poesía hermética chea de imaxes surrealistas do que para os que prefiren a narrativa.
Chámame a atención o uso diglósico que o autor fai da lingua, e iso crea unha fronteira entre a obra e o lector, probablemente máis acentuada entre os lectores máis novos. E é bo que xa non esteamos acostumados, que xa non percibamos a funcionalidade desa diglosia. Probablemente este uso teña que ver coa relación persoal do autor co conflicto lingüístico, claro que o conflicto é sempre persoal e intransferible. El mesmo dixo: “Hoxe non sei cal é a miña lingua. Penso que escribo desde a Linguaxe máis ca desde o idioma. E que xa a miña patria é o Exilio, ou a Linguaxe”. Unha mágoa.
Aínda que hoxe esteamos máis acostumados a ver en galego libros obxecto non deixa de darme un pouco de raiba que nesta reedición non se conserven as ilustracións orixinais de Manuel Moldes, compañeiro de Pexegueiro nesa aventura que foi a revista Vagalume. Comprobo, nesa manía de ler todos os paratextos e a letra pequena dos libros que habela haina, que a ilustración escollida para a portada é unha obra de Menchu Lamas. Que afortunada coincidencia, ou non. Foron os homes e mulleres de finais dos 70 e sobre todo dos 80 os que propuxeron esa nova maneira de concibir as diferentes artes coma un todo. A relación entre os membros de Atlántica, e máis concretamente entre os membros do colectivo Imaxe, Menchu Lamas e Antón Patiño, cos movementos poéticos dos 80 foi moi fecunda. Estes últimos foron, por exemplo, os responsables do grafismo da meirande parte dos textos do Colectivo de Comunicación Poética Rompente.
É hora, pois, de recordar as épocas que se confunden porque esta é a nosa historia, a historia da poesía e da narrativa dos 80 e a historia de Alfonso Pexegueiro.
CRÍTICAS POR XÉNERO
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal