“Xa se desenghañarán”

O meu pai é un home que non emite xuízos senón sentencias. Quixo dicir o que dixo e non hai máis. Sen embargo, sempre deixa unha “marxe” para a discrepancia no seu inevitable “xa te desenghañarás”. É un coitelo no pensamento, unha negación da capacidade deliberativa de cadaquén e coa que toda posible confrontación queda anulada. Non hai volta. El leva razón e ti deberás ceder ante a evidencia dos seus argumentos. Estes días, o meu pai anda calado e non afasta a ollada do mar e dos informativos. Desta volta non necesita dicir nada porque eu, que son filla do meu pai, resúmollo todo con bágoas nas mans: “papá, xa se desenghañarán”.

Logo de catro semanas narrando cuestións arredor do mesmo inmenso podería pensarse que está todo dito. Que xa versamos o da alma no chapapote, que xa nos indignamos, que xa pedimos responsabilidades e mesmo dimisións, que xa nos pechamos, que xa escribimos comentarios en foros e correos electrónicos, que xa berramos con outros “tres mil indocumentados”, que xa limpamos, que xa fomos “voluntarios espontáneos”, que xa pegamos o fociño a telecinco durante horas, que xa lemos centos de páxinas... podería dicirse que o dixemos todo cando eu teño a sensación de que está todo por dicir aínda. Como se o mundo estivese a piques de acabárseme e necesitase que tantas palabras e tantas historias chegasen á tinta antes de marchar comigo. Antes de marchar con ela. Coa marea negra.



Por qué uns somos parvos e outros son máis listos



Enzoufar as mans en petróleo dá unha visión diferente do problema. E tamén do mundo. Unha comprende de socato o porqué das guerras, o porqué das diatribas políticas, o porqué das inimizades entre familias, o porqué da destrucción da paisaxe, o porqué do capitalismo. Por qué uns somos “parvos” e outros son máis “listos”. Manchar a pel de fuel trae consigo un cheiro que non marcha co xabón, nin con aceite, nin con disolvente. Pégaseche ós poros e permanece putrefacto debaixo do nariz, dáche outra perspectiva da realidade tal vez máis veraz, a todas luces máis dramática. Detrás de calquera bandeira branca de solidariedade (tamén do formigueiro do litoral a pasada ponte) hai demasiados intereses encontrados, demasiada merda que tapar por moito que os voluntarios extraian ata os pulmóns neses outeiros de morte ó pé do mar. E non vale de nada agochalo. Cando uns berran, outros calan. Cando uns limpan, outros ollan a televisión dende o sofá. Cando uns choran, outros refregan as mans pensando no propio lucro. Cando uns encaran a marea negra, outros tápana con imaxes de batiscafos de augas nítidas. “Xa se desenghañarán”.




O meu pai anda estes días pensativo e calado. Mira os informativos e agoira que o peor está por chegar. Coma min, non entende nada nin é capaz de aceptar como nos están a tomar o pelo con tanta mentira e fuxida de responsabilidade. Os políticos de San Caetano, da Moncloa e de Bruxelas; os xefes de gabinetes de comunicación da administración; os funcionarios de garabata e dietas; os xornalistas de medios públicos; os asesores científicos dos que ninguén coñece nome nin cargo... todos eles“xa se desenghañarán”. O caso é que cando eles se “desenghañen” será demasiado tarde e perderán os de sempre. Os “parvos”. Nós.




“A casa da duna”




E nós só queremos que nos devolvan o noso país, o noso mar. Un mar que, cando leo “A casa da duna” (Xerais, 2002), sinto que me roubaron e que, aínda por riba, teño que serlle fiel e submisa a quen o mo fixo. “A casa da duna”, escrita por Fran Alonso e ilustrada con imaxes de Manuel G. Vicente, resulta, máis que unha historia contada a nenos, unha chamada de conciencia para os adultos. Nunha edición especialmente coidada na que as fotografías e os debuxos combínanse nun atraínte xogo de cores e sensacións, os autores son capaces de provocar a emoción nestes días tan aciagos. Alba ten a súa casa nunha duna. Tódalas mañás recibe ondadas de cores que lle traen diferentes agasallos. Un día recibe un envurullo do que xorde unha nena, Alma, quen anuncia unha mensaxe apocalíptica. Unha marea negra. A morte. A destrucción. Sentinme unha nena gracias á sensibilidade de Fran Alonso e quixen, tamén eu, que me devolvesen as ondas abutanadas nas que viaxan as laranxas do meu avó, as azuis dos percebes do meu pai, as vermellas dos risos da miña irmá cando aprendeu a nadar, as grises nas que flotan os reloxos do meu bisavó, as verdes do amocelo do meu irmán cando me pescaba os barallocos para facerme rabiar e a sempre branca da miña nai co bocadillo de nocilla na beiramar á hora da merenda. Quero que me devolvan o mar, o noso mar, e non este pesadelo de marea negra que xa nos calou ata os soños e a literatura.




E eu, que son filla do meu pai, creo que os que non escoitan, os que turran en mentir, os que se lavan as mans no asunto, os que se limitan a mirar e sumar votos, os que negan e os que consenten, todos eles, “xa se desenghañarán”. Porque nós, malia todo, aínda temos moito por dicir. E que cadaquén sexa sincero e responda, no futuro, onde estaba e qué fixo cando o desastre do Prestige. Cando un barco e unha inercia política asasinaron o noso mar e o noso futuro.