Doce compaña

¡Vacacións! Coincidiredes comigo en que este ano non nos daban chegado. Tanta auga, tanta guerra e tanto chapapote ennegrecían o ceo ata o punto de pensarmos que nunca máis poderiamos ver o sol. Pero chegou, confirmando unha das miñas sentencias máis repetidas nos últimos meses: “nunca choveu que non escampara”. Para celebrarmos a festa da luz, do folgar e das longas noites de verán onde o corpo adormece no fiel descanso das sen-horas remataremos este período con “Anxos da Garda”. Coa obra de Anxos Sumai pousada nos xeonllos e os nosos ollos perdidos no horizonte do mar será moito máis doado imaxinar que o futuro será máis limpo. Que nos agardan tempos mellores. Que virán as lagarteiras.

Sei que botades tanto de menos os Anxos da garda coma min. Que cada semana abrides a porta cibernética do portal en fin de semana e tedes morriña do diario peneirado de ausencias e música estrondosa. Sei que encontrades a María Yáñez disposta a que as bagullas caian estrepitosamente coas súas ocorrencias de verbena tradicional mesturada cos aires máis modernos. Pero sei que, malia as gargalladas de verán, fáltavos esa morriña saudosa e aceda melancolía das palabras de Anxos Sumai. Iso rematou. Agora tendes a oportunidade de levar a Anxos no bolso, como ela leva todo ese exército de pins cos que combate as barbaridades do cotián. Podedes levala no peto ou baixo o brazo. Podedes depositala á sombra dun carballo, deixar que se molle co orballo da mañá ou enchela de xabre que rabuña as follas impresas. Anxos de garda está en papel, por moito que a moitos nos pareza imposible que se faga tanxible, así de socato, case sen avisar. Anxos sorrí abertamente dende unha fotografía da que teño dúas opcións: ou non facer comentarios como o amigo Roberto Ribao ou dar unha volta por Vilagarcía (oíches, qué pasada de camiseta...). Pero, coma sempre, o que importa está atrás do sorriso da fada de pelo colorado.


Débedas saldadas

Percorrer as páxinas de “Anxos da garda” é andar a galope pola nosa memoria máis recente. Son as crónicas que vivimos a través do ollo crítico dunha autora que vén de volta de moitas e segue a se sorprender coas falcatruadas que nos ofrece o cotián. Repasar agora os sentimentos da catástrofe do Prestige e da guerra de Irak supón un bo exercicio de descanso pero tamén para poñernos as pilas para o curso que comeza. Porque, aínda que agora non o pareza, despois de agosto volve setembro e todas as débedas acuguladas seguen aí. Como estelas nos dedos da madeira que esgazamos na nosa conciencia e que sempre infectan os proxectos de futuro. Gústame camiñar paseniño polas apetencias culinarias de Anxos cociñadas a lume lento no seu forno de letras. Fascíname como buscamos pisos que alugar, como odiamos ir ó dentista, como deambulamos pola claridade móbil da ría de Arousa, como bailamos ó son de Guns and Roses ou Shakira, eses que nunca agardariamos nos gustos musicais desta muller de pelo alborotado. Adoro encontrar polas ringleiras dos diarios a Roberto, a Camilo, a Camba, a Pepa, a Siño, a Gus, a Cristina, a Morris, a Marta, a Nancy, a Anxos, a Carlota, a Mónica, a Carlos... a todos eses personaxes que saen tan guapos e peiteadiños nas fotografías de sílabas do libro. Como nenos e nenas co traxe de primeira comuñón. Gústame o silencio das páxinas, malia a música estrondosa e o sabor da cocacola e o ducados a primeira hora da mañá co que nos asasina a autora. Pero, por riba de todo, gústame “Anxos da garda” porque na singradura estrábica polas súas palabras atopamos centos de post-it, esas notas en que imos pegando as cousas que esquecemos lembrar de cada día e ela nos apunta dende o diario. É a forza poderosa, que diría Xurxo Souto, das cousas miúdas. O segredo do anxos da garda que nos sorrí dende a esquina da cama (ou dende o andar de abaixo, ou dende a pantalla de ordenador, ou dende o papel, ou dende as escaleiras da Quintana de Mortos...).

Unha noite que Anxos lembrará ben, atopeina pola rúa a horas que non quero recordar. Ía frío, arroiaba e ningunha das dúas estaba en disposición de dicir que estaba a vivir o seu mellor momento. Curiosamente, encontrámonos no medio dunha escaleira e, para romper a maldición do instante, optamos por baixar. Poderiamos optar por subir. Pero decidimos baixar. Escollemos afogar as dúbidas e as sospeitas no ambiente cálido dun bar, polo menos no Medusa non chovía e daba a sensación de que o trebón de fóra era un pesadelo afastado. Como todos os pesadelos que anainaban nos nosos cerebros e conseguimos arredar con esa conversa estraña na que probablemente os silencios dixeron máis que as confesións, por outro lado, tan sabidas. Do que falamos ou deixamos de falar foron só testemuñas as cervexas que baixaban, iso si, a velocidade de vertixe. Non había camareiros á espreita. De aí saíu a promesa dun texto que eu escribín esa mesma noite ó volver a casa. Anxos tardou case dous anos en escribilo pero disque, as présas nunca foron boas. Pero fíxoo: con “Anxos da Garda” rompemos a maldición que pairaba aquela noite e a vontade arrebolou. Moitas gracias e felicidades, nena do Faro de Vigo.


Felices vacacións a todos e todas

NUNCA MÁIS.