Makinaria cheira a música a todo volume, a ritmo marcado e persistente, a letras de cancións, susceptibles de seren declamadas ou berradas, a makina e hip hop, a coches maqueados, a velocidade, a goma de pneumático queimada. Un libro de versos sen final feliz: porque a Morte converte a euforia en chatarra. Makinaria: nin difícil, nin aburrido. Accesible, breve, espido de concepcións idealizadas para tratar a dor, a angustia, o medo, a morte, o perigo de queimalo todo axiña.
29 / 6 / 2009
Isabel Soto. Santiago
Seducir os máis novos e desterrar prexuízos parece o obxectivo deste poemario tan pouco convencional na nosa produción xuvenil, no ronsel da excelente e ben acollida antoloxía
Poetízate. Se cadra ambos os volumes compartirán lectores e lectoras, pois esta poesía tampouco non morde e non poden apoñérselle cualificativos como hermética, difícil nin rebuscada. Revitalizar o xénero entre este público pode pasar pola convivencia de propostas, polo fundamental traballo da mediación –como demostrou Poetízate– e tamén pola desmitificación, a través dun discurso directo que non precise de explicacións, que consiga captar a linguaxe, os sentimentos e os comportamentos dos mozos do século XXI e establecer un pacto de referencialidade.
Neste caso, Carlos Negro semella tirar partido do seu labor docente en Dodro –e supoño que tamén da súa experiencia en obradoiros poéticos–, para se achegar aos códigos dunha das “bandas” da mocidade, se consideramos a súa heteroxeneidade, aos seus referentes e sensacións, propoñendo unha canle de comunicación a través dunha poesía antirretórica que, nas acertadas palabras que Rosa Aneiros recolle no Epílogo, “fuxiu do Parnaso”. Resulta ben interesante a inclusión do Glosario no que se recolle unha escolma de expresións do universo
makinaria, que o autor agradece expresamente ao seu alumnado.
Makinaria cheira a música a todo volume, a ritmo marcado e persistente, a letras de cancións, susceptibles de seren declamadas ou berradas, a
makina e
hip hop, a coches maqueados, a velocidade, a goma de pneumático queimada. A través de seis apartados e vinte e dúas composicións con títulos que amparan a temática desenvólvese unha historia que se abre cunha cita do
Born to run de Springsteen, referente expresivo dos códigos da rebeldía da mocidade de outrora que curiosamente gardan algunha similitude cos que aquí se explicitan. Se ben xa non tanto o rock and roll, si a música, o coche, a estrada ou as relacións amorosas como camiños de liberación. Por esta liña transita tamén o poema “Thunder road”.
En “Roedores do caucho”, a voz poética en terceira persoa preséntanos os protagonistas, eses mozotes –pois non existe a perspectiva feminina– “flipados de euforia e decibelios”, “malotes de discoteca”, montados en “carros maqueados”, cun “toque bakala na fala” e tatuaxes a eito que se soñan “duros e invencibles”, algúns dos cales rematan sendo un número na estatística de mortes das eternas fins de semana: “irán ficando aos poucos na cuneta, / coa morte a rondar o seu cerebro, / as neuronas gripadas para sempre”.
E o retrato prosegue en “Need for speed”, “Sound Play Sessión” e “Radical fire”. Velocidade, ruído, furia, música, subidón, a vida como un xogo na play, retrato xeracional –digno de ser cantado o “Sound Play Session Vol. 2”–, sexo, amor, o antigo
carpe diem, encher os buratos do medo ao futuro, a falta de recoñecemento cos vellos –imprescindible “No way”–, son algúns dos conceptos destes poemas, que desobedecen as formas canónicas recorrendo na meirande parte dos casos a series de versos nas que prima o ritmo sobre a rima e a medida canónicas; unha anarquía tamén visible na disposición gráfica. O desenlace chega en “061”, ofrecendo outro punto de vista, o dos pais que perden e reciben as novas no medio da noite, plasmadas no discurso poético cunha economía expresiva que afonda na intensidade das palabras:
“accidente / ambulancia / urxencias / quirófano”. E o xogo acaba en “Game over”, que nos traslada á morte e mesmo ao alén, á longa nada, e xa non haberá “(...) bicos con lingua. / Nin mensaxes no móbil. / Nin partidos de fubito. / Nin cubatas cos colegas. / Nin derrapaxes pola grava. / Nin xogos na consola. / Nin tecno nos oídos. / Nin noites de sábado. / Nin outra madrugada”. E con todo, a longa enumeración de perdas pode converterse nun canto á vida, na listaxe de motivos para analizar as falsas promesas que ofrecen en ocasións os límites e non poñer en práctica o “sentidiño” que recomendan os adultos.
Makinaria: nin difícil, nin aburrido. Accesible, necesario para diversificar o panorama poético, breve, espido de concepcións idealizadas para tratar a dor, a angustia, o medo, a morte, o perigo de queimalo todo axiña. Nada trivial, pois fala da vida e da morte, e aberto a interpretacións e reflexións.