RSS
CRÍTICA
Sobre as transformacións das eirugas
» Escritor/a:
Teresa Moure
» Ed. Edicións Xerais de Galicia,
» Ano: 2007
» Xénero: Narrativa
» Coleccion: Narrativa
» Pax:
» ISBN: 978-84-9782-580-1
Esta nova novela de Teresa Moure, tras o éxito rotundo de "Herba moura", propón a quen le unha indagación sobre esoutro sexo que levamos dentro. A xuízo desta crítica obra desprende un certo alento de novela de tese, cun didactismo miúdo pero efectivo, que escurece o resultado final dunha ficción que podía aspirar a máis.
Montse Pena Presas. Bangor
Nunca é sinxelo para ningunha escritora nin para ningún escritor, volver ao panorama literario logo de publicar unha obra que se constituíu en todo un referente, marcando non só a propia produción, senón tamén o sistema literario en que esta se insire. Teresa Moure, tras o éxito abouxador de crítica e de público que colleitou ese último fenómeno da literatura galega que foi “Herba Moura”, retorna con “Benquerida catástrofe”, propoñéndonos unha historia que se interroga sobre a identidade sexual agochada en nós. As preguntas comezan formulándose dun xeito absolutamente sutil para deixar paso a unha a ficción que contén as respostas ocultas en si mesma. Respostas que, ademais, só irán sendo amosadas pola voz dunha narradora que xoga a tirar diante de nós o esvaedizo veo da ficción.
A relación entre os dous protagonistas, uns novos Adam e Eva, hai tempo que xa non funciona como antano, pero ningún deles é quen de verbalizalo. Mais os problemas de pel de Adam, cos que principia a novela, non fan senón simbolizar que á árbore que formaban como parella lle medraron dúas pólas condenadas a se orientar en diferentes direccións. As vidas dos dous, ao mesmo tempo ca a pel del, comezarán así a mutar. En Eva, o cambio será menor, unha transformación derivada das circunstancias: o reto de quen se enfronta a volver a camiñar en solitario logo de soñar en número par. En Adam, a mutación será moito máis profunda, pois á fin do texto, el xa non será máis el, senón que, como di a autora, deixará a pel de eiruga para converterse en bolboreta. Nunha bolboreta chamada Mada.
“Benquerida catástrofe” contén varios dos elementos primixenios que fixeron exitosa a pócema Moure e que seguen aquí funcionando, aínda que en ocasións semellan coutar o ritmo da narración. Un deles é o gusto da escritora por xogar coas palabras, por combinalas, por poñelas en relación con outras coas que nunca pensaron estar, xerando así unha escrita conscientemente procurada que se bifurca e se volve bifurcar unha e outra vez. Outro destes compoñentes fundamentais é a capacidade da autora para colocarse no lugar da outra e do outro, o que propicia que degrañe aos seus personaxes coma se de espigas de millo se tratase, aos pouquiños e deixando o seu carozo ao descuberto. Isto mesmo lévanos a dar con outro dos condimentos fundamentais desta escrita, pois a facilidade de Moure para afondar na alma humana vén favorecida por un multiperspectivismo que permite ao lectorado albiscar a historia dende diferentes direccións, para contemplar así todas as súas arestas e os seus recunchos máis recónditos. Esta vez, ademais, óptase por xerar unha narradora principal irreverente, que non ten ningún tipo de pudor á hora de dirixirse á lectora (e digo lectora porque, como se encarga ela de lembrarnos, as mulleres lemos máis ca os homes), nin de manexar as coordenadas temporais ao seu antollo, nin de darnos claves fundamentais para descodificar a narración que temos ante nós envoltas nunhas instrucións para cazar grilos.
Porén, o xogo coa figura da narradora arrichada alóngase demasiado e condúcenos cara un dos problemas fundamentais da novela: a súa densidade. Se anteriormente presentabamos a escrita arbórea como unha das trabes de ouro da produción mouriá, en determinados parágrafos de “Benquerida catástrofe” o eido das palabras rebélase contra a autora e convértese, por momentos, nun obstáculo para o decorrer da narración que fai ao lectorado perderse nela. Quizais isto sucede porque demasiadas páxinas do texto están encamiñadas a comprender a transformación de Adam en Mada, a dotala de sentido a través da detemento nos máis pequenos detalles e a observar nas páxinas derradeiras como encaixan as pezas do crebacabezas da súa existencia, agora que a súa identidade sexual é outra. A obra non deixa de desprender un certo alento de novela de tese, cun didactismo miúdo pero efectivo, que escurece o resultado final dunha ficción que podía aspirar a máis.
Non obstante, alén destas pexas, a esta nova creación de Moure non se lle poden negar dous esforzos ben significativos: a procura de novos camiños para a súa produción novelística (constituída por tres libros de moi diferente fasquía cinguidos pola ideoloxía feminista militante da autora), que leva parella a sementeira de novos temas na literatura galega, conseguindo que esta olle de fronte cuestións de actualidade na nosa sociedade. E posibelmente no referente ao cambio de sexo, certo tipo de didactismo continúe aínda a ser necesario, como me dicía hai ben pouco un amigo falando de eirugas que un día se converteron en bolboretas.
23 / 7 / 2007
Montse Pena Presas. Bangor
Nunca é sinxelo para ningunha escritora nin para ningún escritor, volver ao panorama literario logo de publicar unha obra que se constituíu en todo un referente, marcando non só a propia produción, senón tamén o sistema literario en que esta se insire. Teresa Moure, tras o éxito abouxador de crítica e de público que colleitou ese último fenómeno da literatura galega que foi “Herba Moura”, retorna con “Benquerida catástrofe”, propoñéndonos unha historia que se interroga sobre a identidade sexual agochada en nós. As preguntas comezan formulándose dun xeito absolutamente sutil para deixar paso a unha a ficción que contén as respostas ocultas en si mesma. Respostas que, ademais, só irán sendo amosadas pola voz dunha narradora que xoga a tirar diante de nós o esvaedizo veo da ficción.
A relación entre os dous protagonistas, uns novos Adam e Eva, hai tempo que xa non funciona como antano, pero ningún deles é quen de verbalizalo. Mais os problemas de pel de Adam, cos que principia a novela, non fan senón simbolizar que á árbore que formaban como parella lle medraron dúas pólas condenadas a se orientar en diferentes direccións. As vidas dos dous, ao mesmo tempo ca a pel del, comezarán así a mutar. En Eva, o cambio será menor, unha transformación derivada das circunstancias: o reto de quen se enfronta a volver a camiñar en solitario logo de soñar en número par. En Adam, a mutación será moito máis profunda, pois á fin do texto, el xa non será máis el, senón que, como di a autora, deixará a pel de eiruga para converterse en bolboreta. Nunha bolboreta chamada Mada.
“Benquerida catástrofe” contén varios dos elementos primixenios que fixeron exitosa a pócema Moure e que seguen aquí funcionando, aínda que en ocasións semellan coutar o ritmo da narración. Un deles é o gusto da escritora por xogar coas palabras, por combinalas, por poñelas en relación con outras coas que nunca pensaron estar, xerando así unha escrita conscientemente procurada que se bifurca e se volve bifurcar unha e outra vez. Outro destes compoñentes fundamentais é a capacidade da autora para colocarse no lugar da outra e do outro, o que propicia que degrañe aos seus personaxes coma se de espigas de millo se tratase, aos pouquiños e deixando o seu carozo ao descuberto. Isto mesmo lévanos a dar con outro dos condimentos fundamentais desta escrita, pois a facilidade de Moure para afondar na alma humana vén favorecida por un multiperspectivismo que permite ao lectorado albiscar a historia dende diferentes direccións, para contemplar así todas as súas arestas e os seus recunchos máis recónditos. Esta vez, ademais, óptase por xerar unha narradora principal irreverente, que non ten ningún tipo de pudor á hora de dirixirse á lectora (e digo lectora porque, como se encarga ela de lembrarnos, as mulleres lemos máis ca os homes), nin de manexar as coordenadas temporais ao seu antollo, nin de darnos claves fundamentais para descodificar a narración que temos ante nós envoltas nunhas instrucións para cazar grilos.
Porén, o xogo coa figura da narradora arrichada alóngase demasiado e condúcenos cara un dos problemas fundamentais da novela: a súa densidade. Se anteriormente presentabamos a escrita arbórea como unha das trabes de ouro da produción mouriá, en determinados parágrafos de “Benquerida catástrofe” o eido das palabras rebélase contra a autora e convértese, por momentos, nun obstáculo para o decorrer da narración que fai ao lectorado perderse nela. Quizais isto sucede porque demasiadas páxinas do texto están encamiñadas a comprender a transformación de Adam en Mada, a dotala de sentido a través da detemento nos máis pequenos detalles e a observar nas páxinas derradeiras como encaixan as pezas do crebacabezas da súa existencia, agora que a súa identidade sexual é outra. A obra non deixa de desprender un certo alento de novela de tese, cun didactismo miúdo pero efectivo, que escurece o resultado final dunha ficción que podía aspirar a máis.
Non obstante, alén destas pexas, a esta nova creación de Moure non se lle poden negar dous esforzos ben significativos: a procura de novos camiños para a súa produción novelística (constituída por tres libros de moi diferente fasquía cinguidos pola ideoloxía feminista militante da autora), que leva parella a sementeira de novos temas na literatura galega, conseguindo que esta olle de fronte cuestións de actualidade na nosa sociedade. E posibelmente no referente ao cambio de sexo, certo tipo de didactismo continúe aínda a ser necesario, como me dicía hai ben pouco un amigo falando de eirugas que un día se converteron en bolboretas.
CRÍTICAS POR XÉNERO
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal