RSS
CRÍTICA
Cómplices
» Escritor/a:
Marie-Sabine Roger
» Tradutor/a:
Maria González González
» Ed. Galaxia,
» Ano: 2011
» Xénero: Narrativa
» Coleccion: Costa Oeste
» Pax: 228
» ISBN: 978-84-9865-334-2
Un delicioso relato arredor da amizade entre dous seres humanos de diferentes xeracións e estrato social, que se coñecen por azar no banco dun parque e que contaxian a súa complicidade. Por unha banda, Germain, na mediana idade e pasado de quilos e de tristura. Por outra, Margueritte, unha velliña que sabe todo o que hai que saber sobre os libros e coñece cal é a súa forza e como nos poden cambiar a vida para siempre. Así comeza en Germain un proceso de cuestionamento sobre a súa vida que consegue derrubar moitas barreiras.
Isabel Soto. Santiago
A edición galega de Tardes con Margueritte, da escritora francesa Marie-Sabine Roger, subliña a súa vinculación coa adaptación fílmica do texto (Jean Becker, 2010), non só utilizando na faixa unha fotografía do filme e a alusión á interpretación de Gerard Depardieu na contracuberta, senón tamén facendo coincidir os seus respectivos títulos, igual que aconteceu na versión castelá, unha estratexia bastante recorrente que semella querer situar o libro no ronsel do filme. Neste caso, o cambio de título néganos en parte o trazo definitorio do personaxe central, Germain Chazes –a súa cabeza erma, sen cultivar, unha especie de diamante en bruto–, e omite a referencia á súa eficaz comparación entre o cultivo da terra e a capacidade de aprender, ateigada de imaxes e intelixentes reflexións e un dos elementos substantivos da novela.
Outro elemento a destacar é a súa inclusión nunha colección xuvenil –a editorial Le Rouerge sitúaa no catálogo para adultos–, o que responde se cadra ao feito de se tratar dunha escritora de longa traxectoria na LIX do seu país, que adoita abordar sen complexos moitos dos temas que aparecen nesta historia nas súas creacións para a mocidade –exclusión, relacións familiares conflitivas, vellez... Ou talvez aos posibles efectos de recoñecemento e ao rendemento “didáctico” que a difusa franxa de idade que cobren estas coleccións puidese obter desta lectura, con constantes interpelacións ao lector que poderían “servir” para avivecer o diálogo cos que quedan atrás no sistema educativo ou renegan dos libros e da lectura. Non é este o primeiro exemplo de “asimilación” dun texto concibido para adultos ou sen marcas de idade, e, en todo caso, será a súa recepción, sobre todo entre as persoas vinculadas a labores de mediación, a que dispoña da última palabra á hora de recomendala e/ou utilizala. Oxalá non se vexa afectada por ningún tipo de prexuízos, por exemplo, o de arredarse do que se considera politicamente correcto en canto á linguaxe malsoante.
Fóra destas consideracións, trátase dun delicioso relato arredor da amizade entre dous seres humanos de diferentes xeracións e estrato social, que se coñecen por azar no banco dun parque e que contaxian a súa complicidade. Tras conversar sobre as pombas e outras teimas, cun interese sobre a súa persoa e os seus gustos que, por insólito, emociona a Germain, Margueritte decídese a propoñerlle que escoite algunhas pasaxes da súa lectura e el acepta, máis que nada por educación. Así comeza nel un proceso de cuestionamento sobre a súa vida que consegue derrubar moitas barreiras.
No pacto de lectura vémonos inmersos nunha construción argumental pintada de inxenuidade: o improbable encontro dun brután cunha adorable velliña que esperta nel a afección pola lectura. Mais, aceptado ese elemento, o interese non reside en coñecer o desenlace dese encontro, que a autora revela xa na primeira liña, senón no rotundo deseño do personaxe de Germain, no seu discurso e na súa elucubración constante sobre as palabras e a linguaxe. Nel recae todo o peso dun relato que combina profundidade, inocencia, humor, agresividade contida, moita dor ás costas ou interpelacións a Deus. Margueritte non amosa intencións de convencelo de que a vida é marabillosa nin da transformación que pode experimentar “cultivándose”, simplemente ambos comparten conversas e escóitanse. A única concesión emocional do relato é, ao meu ver, o regalo económico que a vida lle ofrece a Germain ao final e que, malia todo, non provoca que naza un amor que non pode sentir.
A vida non é doada nin igual para todos, de feito, para algúns ten “sabor a vómito”. Tampouco aprender non é un proceso exento de dificultades e para Germain, incitado pola curiosidade, preséntase como unha especie de xogo desafiante. O importante é a descuberta de que é quen de facelo, de que pode sorprenderse, medrar, explicarse, atopar ou non as palabras, entender os demais, decidir camiños futuros e, sobre todo, dar e recibir afecto.
A homenaxe á lectura e á aprendizaxe vén enunciada pola voz de alguén que sempre desconfiou das palabras e renegou do discurso dos “cultos”, dun excluído por continxencias vitais e persoais, que ofrece a súa experiencia cun rexistro coloquial e espontáneo. O recoñecemento que Germain atopa nas historias de Margueritte, a súa boa xardineira-mediadora, esperta o seu pensamento e así irrompen, con continuos saltos temporais e sen cargas melodramáticas, as súas vivencias de infancia, a relación coa súa nai e a ausencia de pai, o tempo na escola cun mestre sen escrúpulos, as dificultades laborais, os amigos do bar –esa excelente galería de personaxes secundarios, deseñados cunha efectiva economía de medios que, con todo, os individualiza e define perfectamente–, o sexo, o amor... A entidade das sinceras e por veces descarnadas formulacións de Germain esperta a empatía, o sorriso, a gargallada, o recoñecemento da súa lucidez, a reflexión e a emoción.
Tras a lectura queda unha grata sensación, moitas historias non contadas –como a de Margueritte, por exemplo– e, como sucede cos bos libros, a sensación de que un xa non é o mesmo. Irrompen o desexo de comentalo cos demais –“non se pode amar os libros dun xeito egoísta”, dinos Margueritte–, múltiples preguntas e reflexións: a concepción da familia e a elección dos afectos, o amor, a amizade, a sorte, o azar, a educación, a diferenza, a intelixencia práctica, a historia íntima, o encarrilamento dunha vocación, a falta de oportunidades, os verdadeiros destinatarios da cultura e dos seus discursos, a soidade, a vellez... Germain afirmaría que nesta recensión “non hai máis que palabras horrendas” cando debería dicir algo do verdadeiramente importante, así que o mellor será ler as súas argumentacións porque nelas está todo.
21 / 3 / 2011
Isabel Soto. Santiago
A edición galega de Tardes con Margueritte, da escritora francesa Marie-Sabine Roger, subliña a súa vinculación coa adaptación fílmica do texto (Jean Becker, 2010), non só utilizando na faixa unha fotografía do filme e a alusión á interpretación de Gerard Depardieu na contracuberta, senón tamén facendo coincidir os seus respectivos títulos, igual que aconteceu na versión castelá, unha estratexia bastante recorrente que semella querer situar o libro no ronsel do filme. Neste caso, o cambio de título néganos en parte o trazo definitorio do personaxe central, Germain Chazes –a súa cabeza erma, sen cultivar, unha especie de diamante en bruto–, e omite a referencia á súa eficaz comparación entre o cultivo da terra e a capacidade de aprender, ateigada de imaxes e intelixentes reflexións e un dos elementos substantivos da novela.
Outro elemento a destacar é a súa inclusión nunha colección xuvenil –a editorial Le Rouerge sitúaa no catálogo para adultos–, o que responde se cadra ao feito de se tratar dunha escritora de longa traxectoria na LIX do seu país, que adoita abordar sen complexos moitos dos temas que aparecen nesta historia nas súas creacións para a mocidade –exclusión, relacións familiares conflitivas, vellez... Ou talvez aos posibles efectos de recoñecemento e ao rendemento “didáctico” que a difusa franxa de idade que cobren estas coleccións puidese obter desta lectura, con constantes interpelacións ao lector que poderían “servir” para avivecer o diálogo cos que quedan atrás no sistema educativo ou renegan dos libros e da lectura. Non é este o primeiro exemplo de “asimilación” dun texto concibido para adultos ou sen marcas de idade, e, en todo caso, será a súa recepción, sobre todo entre as persoas vinculadas a labores de mediación, a que dispoña da última palabra á hora de recomendala e/ou utilizala. Oxalá non se vexa afectada por ningún tipo de prexuízos, por exemplo, o de arredarse do que se considera politicamente correcto en canto á linguaxe malsoante.
Fóra destas consideracións, trátase dun delicioso relato arredor da amizade entre dous seres humanos de diferentes xeracións e estrato social, que se coñecen por azar no banco dun parque e que contaxian a súa complicidade. Tras conversar sobre as pombas e outras teimas, cun interese sobre a súa persoa e os seus gustos que, por insólito, emociona a Germain, Margueritte decídese a propoñerlle que escoite algunhas pasaxes da súa lectura e el acepta, máis que nada por educación. Así comeza nel un proceso de cuestionamento sobre a súa vida que consegue derrubar moitas barreiras.
No pacto de lectura vémonos inmersos nunha construción argumental pintada de inxenuidade: o improbable encontro dun brután cunha adorable velliña que esperta nel a afección pola lectura. Mais, aceptado ese elemento, o interese non reside en coñecer o desenlace dese encontro, que a autora revela xa na primeira liña, senón no rotundo deseño do personaxe de Germain, no seu discurso e na súa elucubración constante sobre as palabras e a linguaxe. Nel recae todo o peso dun relato que combina profundidade, inocencia, humor, agresividade contida, moita dor ás costas ou interpelacións a Deus. Margueritte non amosa intencións de convencelo de que a vida é marabillosa nin da transformación que pode experimentar “cultivándose”, simplemente ambos comparten conversas e escóitanse. A única concesión emocional do relato é, ao meu ver, o regalo económico que a vida lle ofrece a Germain ao final e que, malia todo, non provoca que naza un amor que non pode sentir.
A vida non é doada nin igual para todos, de feito, para algúns ten “sabor a vómito”. Tampouco aprender non é un proceso exento de dificultades e para Germain, incitado pola curiosidade, preséntase como unha especie de xogo desafiante. O importante é a descuberta de que é quen de facelo, de que pode sorprenderse, medrar, explicarse, atopar ou non as palabras, entender os demais, decidir camiños futuros e, sobre todo, dar e recibir afecto.
A homenaxe á lectura e á aprendizaxe vén enunciada pola voz de alguén que sempre desconfiou das palabras e renegou do discurso dos “cultos”, dun excluído por continxencias vitais e persoais, que ofrece a súa experiencia cun rexistro coloquial e espontáneo. O recoñecemento que Germain atopa nas historias de Margueritte, a súa boa xardineira-mediadora, esperta o seu pensamento e así irrompen, con continuos saltos temporais e sen cargas melodramáticas, as súas vivencias de infancia, a relación coa súa nai e a ausencia de pai, o tempo na escola cun mestre sen escrúpulos, as dificultades laborais, os amigos do bar –esa excelente galería de personaxes secundarios, deseñados cunha efectiva economía de medios que, con todo, os individualiza e define perfectamente–, o sexo, o amor... A entidade das sinceras e por veces descarnadas formulacións de Germain esperta a empatía, o sorriso, a gargallada, o recoñecemento da súa lucidez, a reflexión e a emoción.
Tras a lectura queda unha grata sensación, moitas historias non contadas –como a de Margueritte, por exemplo– e, como sucede cos bos libros, a sensación de que un xa non é o mesmo. Irrompen o desexo de comentalo cos demais –“non se pode amar os libros dun xeito egoísta”, dinos Margueritte–, múltiples preguntas e reflexións: a concepción da familia e a elección dos afectos, o amor, a amizade, a sorte, o azar, a educación, a diferenza, a intelixencia práctica, a historia íntima, o encarrilamento dunha vocación, a falta de oportunidades, os verdadeiros destinatarios da cultura e dos seus discursos, a soidade, a vellez... Germain afirmaría que nesta recensión “non hai máis que palabras horrendas” cando debería dicir algo do verdadeiramente importante, así que o mellor será ler as súas argumentacións porque nelas está todo.
CRÍTICAS POR XÉNERO
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal