RSS
CRÍTICA
O cubo de Rubik
» Escritor/a:
Domingo Villar
» Ed. Galaxia,
» Ano: 2009
» Xénero: Narrativa
» Coleccion: Literaria
» Pax: 504
» ISBN: 978-84-9865-180-5
Malia imaxe un tanto exótica e peculiar de Galicia que transmite, que pode afastar a lectores asíduos da literatura galega, Domingo Villar arma un complexo e entretido xogo cunha trama de misterio moi traballada e que resulta case prodixiosa. Despois do éxito colleitado polo autor con Ollos de auga (2007) a esta nova entrega da serie negra protagonizada polo inspector Leo Caldas augúraselle tamén un grande percorrido de vendas e de lectores.
Montse Pena Presas. Santiago
Despois do éxito colleitado por Domingo Villar con Ollos de auga (2007, logo de seis edicións en galego e sete en castelán, o que explica en boa parte que o autor comece a publicar á vez nas dúas linguas) resultaba moi tentador mergullarse na A praia dos afogados, a segunda novela protagonizada polo inspector Leo Caldas. Tras lela, augúrolle, outra volta, un grande percorrido de vendas e de lectores, porque se de algo non hai dúbida é que Villar é un dos narradores de xénero negro máis habelenciosos da literatura galega.
O argumento da obra é sinxelo e clásico á vez: un mariñeiro, Xusto Castelo, aparece aboiando no mar de Panxón unha mañá de luns, e aínda que ao comezo semella tratarse dun suicidio, as primeiras investigacións sinalan a hipótese do asasinato. A morte de Castelo levará aos protagonistas a un caso con moitos ángulos escuros, no que se mesturan un naufraxio ocorrido hai trece anos, a estraña desaparición dunha moza da que nunca máis se soubo, e un capitán xa morto que se aparece para arrepiar á súa antiga tripulación. Dende ese punto de partida, o autor vai amosando o seu oficio de guionista e os numerosos recursos para darlle forma á historia: o dominio e a descrición dos escenarios, a construción dos dous personaxes principais; a habilidade para ir deixando pegadas para o lectorado paseniñamente, e sobre todo, a síntese final que toda boa novela de misterio debe ter, esa na que as pezas encaixan soas e na que nada é o que parecía.
Villar vólvenos trasladar á cidade de Vigo e a súa contorna para situar o misterio, aínda que desta volta a urbe serve como excusa, como mapa de guía que permite trazar perfectamente os percorridos que Leo Caldas realiza. Os arredores (Panxón, Monteferro, Sálvora ou as Cíes) convértense, porén, na paisaxe vivida, na que move á beleza e na que se reivindica como contrapunto ao urbanismo feroz denunciado. Con respecto aos protagonistas, o autor amósase continuísta coa novela anterior, aínda que con leves evolucións. Se xa en Ollos de auga amosaba un inspector Caldas marcado pola súa separación matrimonial (que investigador que se prece ten unha vida sentimental feliz ou estable?), absorto polas súas pescudas, colaborador do programa de radio local “Patrulla nas ondas”, e amante do viño branco e dos percebes, n’A praia dos afogados hai máis do mesmo. En canto ao seu axudante Rafael Estévez, a súa particular brutalidade e a súa incomprensión da paisanaxe galega segue sendo idéntica, mais agudízase o seu olfacto investigador e o seu lado máis sensible. As conversas entre ambos seguen achegando o punto máis humorístico da novela, aínda que en certos momentos se abuse dese contraste entre os xeitos de mirar o mundo dun inspector galego e un policía aragonés.
A elaboración da trama de misterio está moi traballada e resulta case prodixiosa. Dende os paratextos que comezan cada capítulo e que resaltan pola súa orixinalidade (xa que son a definición dunha palabra concreta que atopariamos nun dicionario), Villar consegue pórnos en garda. Aínda cun comezo cun ritmo máis lento que o seu texto anterior, os acontecementos acaban por non ser o que parecen e o autor obriga ao lectorado activo a volver sobre o narrado para rematar o particular cubo de Rubik do asasinato de Castelo. Mais sempre existe un cadro que non é da mesma cor ca os outros e que levará aos protagonistas a ir destapando novos acontecementos, seguidos sempre pola crecente ansiedade das receptoras. Isto ata chegar a unhas últimas páxinas que, lonxe de ser en exceso explicativas, permitirán a quen le formar a súa última hipótese e... acertar.
Pese a isto, A praia dos afogados adoece dun mal que se fará evidente para ese público fiel (ata o de agora sempre inconcreto en número e en características, pola ausencia de datos existentes) ao sistema literario galego e quizais tamén para eses lectores e lectoras do país que lean a novela en castelán. A proxección cara a fóra da narración fica evidente en certas explicacións socio-culturais abondo didácticas (o funcionamento dunha lonxa, o traballo dos percebeiros, o xeito de cociñar este marisco...) e no afondamento en determinados tópicos vencellados co que é “ser galego” fóra das nosas fronteiras (como a pouca claridade á hora de contestar, ou a superstición existente nas vilas, relacionada co inframundo dos aparecidos). Estes elementos só provocarán nos receptores autóctonos un distanciamento coa materia narrada, que o fará consciente non só de que está ante un produto cultural non creado para el en primeira instancia, senón tamén que o lido é unha ficción (o que pon en perigo o pacto narrativo). Ao lectorado foráneo, transmitiráselle unha imaxe un tanto exótica e peculiar de Galicia, que quizais se aproveite para singularizar o relato.
Aínda así, convén non deixarse levar por esta tona perigosa e gozar dunha novela que, para as amantes e os amantes do xénero negro paga verdadeiramente a pena. Por que... a quen non lle seduce xogar cun cubo de Rubik tan deliciosamente pensado? O que parece certo é que A praia dos afogados gañará público lector en galego (tamén pola súa potencialidade como novela de fronteira, apta para mozas e adultos) e iso, quizais, é o que (máis) importa.
23 / 6 / 2009
Montse Pena Presas. Santiago
Despois do éxito colleitado por Domingo Villar con Ollos de auga (2007, logo de seis edicións en galego e sete en castelán, o que explica en boa parte que o autor comece a publicar á vez nas dúas linguas) resultaba moi tentador mergullarse na A praia dos afogados, a segunda novela protagonizada polo inspector Leo Caldas. Tras lela, augúrolle, outra volta, un grande percorrido de vendas e de lectores, porque se de algo non hai dúbida é que Villar é un dos narradores de xénero negro máis habelenciosos da literatura galega.
O argumento da obra é sinxelo e clásico á vez: un mariñeiro, Xusto Castelo, aparece aboiando no mar de Panxón unha mañá de luns, e aínda que ao comezo semella tratarse dun suicidio, as primeiras investigacións sinalan a hipótese do asasinato. A morte de Castelo levará aos protagonistas a un caso con moitos ángulos escuros, no que se mesturan un naufraxio ocorrido hai trece anos, a estraña desaparición dunha moza da que nunca máis se soubo, e un capitán xa morto que se aparece para arrepiar á súa antiga tripulación. Dende ese punto de partida, o autor vai amosando o seu oficio de guionista e os numerosos recursos para darlle forma á historia: o dominio e a descrición dos escenarios, a construción dos dous personaxes principais; a habilidade para ir deixando pegadas para o lectorado paseniñamente, e sobre todo, a síntese final que toda boa novela de misterio debe ter, esa na que as pezas encaixan soas e na que nada é o que parecía.
Villar vólvenos trasladar á cidade de Vigo e a súa contorna para situar o misterio, aínda que desta volta a urbe serve como excusa, como mapa de guía que permite trazar perfectamente os percorridos que Leo Caldas realiza. Os arredores (Panxón, Monteferro, Sálvora ou as Cíes) convértense, porén, na paisaxe vivida, na que move á beleza e na que se reivindica como contrapunto ao urbanismo feroz denunciado. Con respecto aos protagonistas, o autor amósase continuísta coa novela anterior, aínda que con leves evolucións. Se xa en Ollos de auga amosaba un inspector Caldas marcado pola súa separación matrimonial (que investigador que se prece ten unha vida sentimental feliz ou estable?), absorto polas súas pescudas, colaborador do programa de radio local “Patrulla nas ondas”, e amante do viño branco e dos percebes, n’A praia dos afogados hai máis do mesmo. En canto ao seu axudante Rafael Estévez, a súa particular brutalidade e a súa incomprensión da paisanaxe galega segue sendo idéntica, mais agudízase o seu olfacto investigador e o seu lado máis sensible. As conversas entre ambos seguen achegando o punto máis humorístico da novela, aínda que en certos momentos se abuse dese contraste entre os xeitos de mirar o mundo dun inspector galego e un policía aragonés.
A elaboración da trama de misterio está moi traballada e resulta case prodixiosa. Dende os paratextos que comezan cada capítulo e que resaltan pola súa orixinalidade (xa que son a definición dunha palabra concreta que atopariamos nun dicionario), Villar consegue pórnos en garda. Aínda cun comezo cun ritmo máis lento que o seu texto anterior, os acontecementos acaban por non ser o que parecen e o autor obriga ao lectorado activo a volver sobre o narrado para rematar o particular cubo de Rubik do asasinato de Castelo. Mais sempre existe un cadro que non é da mesma cor ca os outros e que levará aos protagonistas a ir destapando novos acontecementos, seguidos sempre pola crecente ansiedade das receptoras. Isto ata chegar a unhas últimas páxinas que, lonxe de ser en exceso explicativas, permitirán a quen le formar a súa última hipótese e... acertar.
Pese a isto, A praia dos afogados adoece dun mal que se fará evidente para ese público fiel (ata o de agora sempre inconcreto en número e en características, pola ausencia de datos existentes) ao sistema literario galego e quizais tamén para eses lectores e lectoras do país que lean a novela en castelán. A proxección cara a fóra da narración fica evidente en certas explicacións socio-culturais abondo didácticas (o funcionamento dunha lonxa, o traballo dos percebeiros, o xeito de cociñar este marisco...) e no afondamento en determinados tópicos vencellados co que é “ser galego” fóra das nosas fronteiras (como a pouca claridade á hora de contestar, ou a superstición existente nas vilas, relacionada co inframundo dos aparecidos). Estes elementos só provocarán nos receptores autóctonos un distanciamento coa materia narrada, que o fará consciente non só de que está ante un produto cultural non creado para el en primeira instancia, senón tamén que o lido é unha ficción (o que pon en perigo o pacto narrativo). Ao lectorado foráneo, transmitiráselle unha imaxe un tanto exótica e peculiar de Galicia, que quizais se aproveite para singularizar o relato.
Aínda así, convén non deixarse levar por esta tona perigosa e gozar dunha novela que, para as amantes e os amantes do xénero negro paga verdadeiramente a pena. Por que... a quen non lle seduce xogar cun cubo de Rubik tan deliciosamente pensado? O que parece certo é que A praia dos afogados gañará público lector en galego (tamén pola súa potencialidade como novela de fronteira, apta para mozas e adultos) e iso, quizais, é o que (máis) importa.
CRÍTICAS POR XÉNERO
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal