RSS
CRÍTICA
Benaventurados os que esperan o Skylab porque deles será o planeta da utopía
» Escritor/a:
Jaureguizar
» Ed. Edicións Xerais de Galicia,
» Ano: 2003
» Xénero: Narrativa
» Coleccion: Narrativa
» Pax: 192
» ISBN: 84-9782-045-2
Ambientada nun imaxinario concello da montaña lucense, recrea un espazo onde os personaxes que bulen nun ámbito rural emerxen cheos de actualidade e cosmopolitismo. O xurado que lle outorgou o Xerais 2003 sinalou da obra que “partindo da súa modernidade conceptual, da súa estructura singular e polifónica, e do seu estilo rápido e tempo profundo, conecta con esa novelística galega que con Cunqueiro se enche de maxia e defuntos”.
María Liñeira. Santiago
O xurado de lectores que cada ano concede o premio Xerais recoñeceu na súa XXª edición o mérito da última obra de Jaureguizar, destacado integrante do movemento bravú. Con “Casa Skylab” o autor segue a armar historias bravús que desmitifiquen a realidade galega. É esta unha obra en estreito diálogo co seu tempo en que se (re)interpretan os logros do nacionalismo histórico, e se presenta unha visión cruel e ao mesmo tempo delirantemente divertida da vida nunha comunidade do rural galego, o “imaxinario” concello de Negueira de Rodríguez.
Nesta novela, que completa a triloxía (Comendo espaguettis diante da televisión-Xerais,1998-, As horas sucias-Xerais,2001) pertencente ao xénero negro protagonizada por “Sanxil, o subcomisario de policía Alberte Sanxil”, preséntasenos un mosaico de personaxes deformes e eivados dignos de formar parte da parada dos monstros, Freaks, de Todd Browning. Unha galería integrada por Antón, un babiolo disfrazado sempre de coelliño Duracell á espera da estación Skylab para ser feliz, namorado da súa irmá, quen mantén unha relación incestuosa co seu pai, Daniel Rodríguez Patapao, dono do centro neurálxico da vila, “Casa Ataúlfo”; polos irmáns siameses, Ludovico e Recesvinto, donos dun “parque temático do nacionalismo galego”, o pub Sempre en Galiza; polos membros da comuna hippy e os mortos do cemiterio da vila. Todas estas personaxes vanse ver implicadas nunha trama detectivesca que é mellor non desvelar. Adiantar, iso si, que sangue hai abondo, o correspondente a sete cadáveres.
A parte da novela que concentra a reflexión sobre o galeguismo é a adicada aos siameses Ludo e Reces, fuxidos a Negueira de Rodríguez porque “decidiron que os tempos eran chegados e partiron cara a unha Serra Mestra na que empezar a reconquista nacional galega”. Alí abriron un pub, o Sempre en Galiza, en que reuniron “todas as reliquias laicas compradas no decurso da súa vida”, ou sexa, as gafas visionarias de Castelao, as balas que mataron a Daniel Rei ou a Amador Niebla, non se sabe, ou o chapeu rizador de Beiras. A imaxe que aquí se dá do nacionalismo galego ironiza esa santurronería ben pagana que leva a conservar e a adorar as reliquias de importantes figuras da cultura galega. Jaureguizar sitúa “nun curruncho de Escepticia, o país dos que aceptan todo canto lles botan ó lombo” esa visión terrible dun pub-relicario, rexentado por dous reis visigodos deformes onde é posible ver en holograma a un Castelao pronunciando o “Alba de Groria” e recitalo a canda el coma se dun karaoke se tratase. Unha visión esta que me lembra á “(Apoteose do Churrasco) Manifesto Kamikaze” de Suso de Toro: “¿como aturar tanta procesión da Mortalla da Cantora, santa avogosa da Saudade, tanto menear a pantasma do “ilustre polígrafo rianxeiro”?”
É esta unha novela iconoclasta para lectores espilidos e que non gostan de textos previamente dixeridos. É labor de cada lector atopar o significado simbólico do Skylab, por citar só o elemento metafórico máis relevante.
Élle de agradecer á obra, entre outras moitas cousas, que os paratextos, e refírome neste caso a esas citas iniciais utilizadas tan habitualmente polos escritores para demostrar o seu coñecemento dos autores e obras máis exóticos, teñan funcionalidade. A novela podería resumirse a través das súas citas porque certamente empeza e acaba no medio, xa que “todo debería estar aí” e a vida é un contínuum que nin empeza nin acaba dun modo claro, e ao mesmo tempo a morte libéranos de aturar os nosos corpos de animais (freaks) noxentos e tremendos. E finalmente, todo acontece na montaña porque “as montañas son moi grandes testemuñas de moi grandes dores”. Ou sexa, o último premio Xerais é todo un exercicio de antropoloxía galega ou de retranca, ou viceversa.
26 / 1 / 2004
María Liñeira. Santiago
O xurado de lectores que cada ano concede o premio Xerais recoñeceu na súa XXª edición o mérito da última obra de Jaureguizar, destacado integrante do movemento bravú. Con “Casa Skylab” o autor segue a armar historias bravús que desmitifiquen a realidade galega. É esta unha obra en estreito diálogo co seu tempo en que se (re)interpretan os logros do nacionalismo histórico, e se presenta unha visión cruel e ao mesmo tempo delirantemente divertida da vida nunha comunidade do rural galego, o “imaxinario” concello de Negueira de Rodríguez.
Nesta novela, que completa a triloxía (Comendo espaguettis diante da televisión-Xerais,1998-, As horas sucias-Xerais,2001) pertencente ao xénero negro protagonizada por “Sanxil, o subcomisario de policía Alberte Sanxil”, preséntasenos un mosaico de personaxes deformes e eivados dignos de formar parte da parada dos monstros, Freaks, de Todd Browning. Unha galería integrada por Antón, un babiolo disfrazado sempre de coelliño Duracell á espera da estación Skylab para ser feliz, namorado da súa irmá, quen mantén unha relación incestuosa co seu pai, Daniel Rodríguez Patapao, dono do centro neurálxico da vila, “Casa Ataúlfo”; polos irmáns siameses, Ludovico e Recesvinto, donos dun “parque temático do nacionalismo galego”, o pub Sempre en Galiza; polos membros da comuna hippy e os mortos do cemiterio da vila. Todas estas personaxes vanse ver implicadas nunha trama detectivesca que é mellor non desvelar. Adiantar, iso si, que sangue hai abondo, o correspondente a sete cadáveres.
A parte da novela que concentra a reflexión sobre o galeguismo é a adicada aos siameses Ludo e Reces, fuxidos a Negueira de Rodríguez porque “decidiron que os tempos eran chegados e partiron cara a unha Serra Mestra na que empezar a reconquista nacional galega”. Alí abriron un pub, o Sempre en Galiza, en que reuniron “todas as reliquias laicas compradas no decurso da súa vida”, ou sexa, as gafas visionarias de Castelao, as balas que mataron a Daniel Rei ou a Amador Niebla, non se sabe, ou o chapeu rizador de Beiras. A imaxe que aquí se dá do nacionalismo galego ironiza esa santurronería ben pagana que leva a conservar e a adorar as reliquias de importantes figuras da cultura galega. Jaureguizar sitúa “nun curruncho de Escepticia, o país dos que aceptan todo canto lles botan ó lombo” esa visión terrible dun pub-relicario, rexentado por dous reis visigodos deformes onde é posible ver en holograma a un Castelao pronunciando o “Alba de Groria” e recitalo a canda el coma se dun karaoke se tratase. Unha visión esta que me lembra á “(Apoteose do Churrasco) Manifesto Kamikaze” de Suso de Toro: “¿como aturar tanta procesión da Mortalla da Cantora, santa avogosa da Saudade, tanto menear a pantasma do “ilustre polígrafo rianxeiro”?”
É esta unha novela iconoclasta para lectores espilidos e que non gostan de textos previamente dixeridos. É labor de cada lector atopar o significado simbólico do Skylab, por citar só o elemento metafórico máis relevante.
Élle de agradecer á obra, entre outras moitas cousas, que os paratextos, e refírome neste caso a esas citas iniciais utilizadas tan habitualmente polos escritores para demostrar o seu coñecemento dos autores e obras máis exóticos, teñan funcionalidade. A novela podería resumirse a través das súas citas porque certamente empeza e acaba no medio, xa que “todo debería estar aí” e a vida é un contínuum que nin empeza nin acaba dun modo claro, e ao mesmo tempo a morte libéranos de aturar os nosos corpos de animais (freaks) noxentos e tremendos. E finalmente, todo acontece na montaña porque “as montañas son moi grandes testemuñas de moi grandes dores”. Ou sexa, o último premio Xerais é todo un exercicio de antropoloxía galega ou de retranca, ou viceversa.
CRÍTICAS POR XÉNERO
culturagalega.org | RSS | Aviso legal | Contacto | O equipo do portal | Licenza de uso | Contactar coa redacción: redaccion@culturagalega.org I T: +34 981 957202 | F: +34 981957205 |
Consello da Cultura Galega. | http://www.consellodacultura.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Tfno: 981957202 | Fax : 981957205 | e-mail: redaccion@culturagalega.gal