O faladoiro das máscaras

Dentro das iniciativas que apostan por revelar os aspectos máis patrimoniais e culturais do noso Entroido, non cabe dúbida de que as Xornadas sobre o Entroido de Galiza ocupan un dos lugares máis relevantes. A Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA) organiza en Pontevedra desde 2013 un evento pioneiro en atender de xeito monográfico esta celebración, e cada ano achega novas perspectivas e coñecementos sobre este importante patrimonio inmaterial.

Segundo lembra Rafael Quintía, coordinador deste evento, "a iniciativa naceu dentro da SAGA non só coa intención de ter un foro de debate, senón un escaparate para dar a coñecer a nivel público diferentes aspectos desta festa". O interese por dedicarlle unhas xornadas a este evento débese a que "consideramos que, máis do que unha festa, esta é a celebración ritual máis importante do ciclo festivo anual". Ademais, detectaron "unha falta de foros de debate de promoción e de divulgación" sobre este tema. A localización da Sociedade en Pontevedra e o apoio do Concello á iniciativa facilitou a posta en marcha daquelas xornadas, xa en 2013.

Aspectos
Aínda que as xornadas non posúen unha orientación temática en cada edición, si que en ocasións "escoramos máis cara un tema", recoñece Quintía. "Buscamos temas propios, e interésanos que veñan falar tanto estudosos de entroidos concretos como a propia xente que fai e vive o Entroido. "Un ano centrámonos máis na música, da importancia do son e do ritmo e do seu sentido" nesta celebración, "na edición do pasado ano abordamos máis a cuestión da máscara, a súa fabricación ou o seu significado".

Edición 2017
Na xeira deste ano, que se vai celebrar entre o 9 e o 11 de marzo vindeiros, "imos dedicarlle case a metade das charlas ao tema da sátira e da transgresión dentro do Entroido. Pensamos que é un dos aspectos máis importantes da celebración, se non o que mais". No programa inclúense intervencións como a de Daniel Domínguez sobre o Entroido de Manzaneda, Jorge Minas e Iván Fernández abordarán a festa en Viana do Bolo ou a de Eloi Alonso, na que revelará a figura do choqueiro nas Mariñas Brigantinas. Na segunda sesión, Queta Otero-Morales repasará a historia do carnaval en Marín, Carolina Neira falará de xeito xeral a sátira no Entroido e Pedro Peón explicará o papel dos Pradicadores.

Actividades
Ademais das conferencias en si, as xornadas contan con actividades paralelas como as proxeccións de documentais (neste 2017 un dedicado ás Madamas e Galáns de Cobres) ou exposicións sobre a festa. "Nas pasadas edicións fixemos unha importante exposición de traxes e de máscaras tradicionais. Chegamos a ter máis de 18, pero nos últimos anos , pola complicación e responsabilidade de estar a manexar estes traxes que nos ceden asociacións de todo o país, optamos por unha mostra fotográfica".

Os interesados en saber máis sobre a festa, teñen pois a ocasión de vivila e, unha vez quitada a máscara, se achegar a este encontro cada ano.