A cultura é, ante todo, creación. Con esta frase os orzamentos xerais evidencian que as políticas culturais do Estado pasan principalmente por incrementar a produción, con liñas de axuda destinadas a todos os ámbitos (non só os das industrias culturais clásicas). Como consecuencia da crise, este ano os orzamentos son bastante austeros e máis aínda en Cultura, que sofren un incremento menor (só un 0.5%) en comparación co resto das carteiras. Isto implica que moitos dos grandes proxectos que se foron insinuando ao longo deste ano caen en saco roto. Increméntase a dotación do Plan Nacional de Patrimonio Subacuático, que se executa en coordinación con outros órganos da Administración do Estado, e terá lugar unha reorganización administrativa para dar cubrir novos horizontes. Precisamente este ano o Ministerio pretende que as chamadas empresas da cultura cambien a súa política de actuación e comecen un camiño afastado das subvencións públicas. Pero iso só será posible se se fortalecen como empresas (modernización, innovación e adaptación tecnolóxica) substituíndo as axudas por liñas de préstamos. E para iso acomete unha remodelación da carteira para adecuarse a este novo obxectivo.
Ademais disto, existe outra gran tendencia que afecta a todos os departamentos: as novas tecnoloxías. Crear unha axenda de Internet, dixitalizar o patrimonio e subilo á rede, potenciar redes de datos en liña... son algunhas das tendencias do departamento que dirixe César Antonio Molina para o 2009.
Difusión cultural no exterior
Son as áreas de traballo que lle competen á Dirección Xeral de Belas Artes e Bens Culturais. En canto ás funcións do Instituto do Patrimonio Cultural de España (IPCE) manteranse nas mesmas liñas que no último ano (obras nos instituto de arqueoloxía de Atenas, O Cairo e Roma; incremento das axudas a escavacións arqueolóxicas no exterior)
Dentro das actividades da Subdirección Xeral de Promoción do Libro, a lectura e as letras españolas figura a presenza en 23 Feiras Internacionais do Libro (as mesmas que nos anos anteriores) pero, como novidade, está a creación da Oficina do Traductor como centro e difusión do labor dos tradutores.
Das xuntanzas: II foro da Alianza das Civilización, II Congreso Iberoamericano de Cultura, Presidencia Española do Consello de Europa, XII Conferencia Iberoamericana de Ministros de Cultura
Na promoción do audiovisual no exterior mantense a liña de facilitar a presenza en festivais, contratar campañas de publicidade en prensa, viaxes de actores e directores . Para o 2009 están presupostadas Mostras de Cinema Español en Nova York (Lincoln Center), e Los Ángeles (American Cinematheque) amén doutros ciclos monográficos.
Arquivos, bibliotecas e museos
Os principais retos para pola implantación efectiva da administración electrónica (na xestión, tratamento, acceso e difusión). Continúan as obras de construcción da nova sede dos Arquivos Históricos de varias provincias, entre eles os da Coruña e Pontevedra. Ademais, continúan as liñas de axudas a entidades e institucións privadas
No campo das bibliotecas, os orzamentos falan de reforzar a nova liña da política de adquisicións, consistentes na suscrición de recursos electrónicos compostos por revistas a texto completo e bases de datos, que se poderán consultar en Internet. Continuar co proceso de catalogación e dixitalización dos fondos bibliográficos da Biblioteca Nacional. Este ano, no campo das infraestruturas, iniciarase a tramitación para a construción da Biblioteca Pública do Estado en Vigo e Ourense.
Con respecto aos museos, o proxecto estrela é a posta en marcha da Rede Dixital de Museos Españoles, que ten como obxectivo a publicación web dos catálogos das coleccións dos Museos Estatais.
Exposicións, promoción e cooperación cultural
No apartado Expositivo continuará nas liñas previstas en anteriores edicións e, entre os encontros internacionais nos que teñen previsto participar está o congreso A arte é acción e as xornadas Rencontres Internationales París/Berlín/Madrid nos que pode haber espazo para os artistas galegos, tendo en conta o que aconteceu en citas do último ano, como a Bienal de Arquitectura de Venecia.
No apartado de promoción e cooperación cultural, unha das primeiras iniciativas para desenvolver no 2009 pasa por xestionar a aplicación en Internet denominada Axenda Cultural. Unha ferramenta que pretende ser un instrumento áxil e eficaz para a difusión das actividades artísticas e culturais nas que participa o Ministerio, tanto en España como no estranxeiro. Neste mesmo capítulo créase unha nova liña de bolsas para fomentar a colaboración de profesionais novos en festivais e centros de interese cultural de relevancia internacional.
Promoción do libro e publicacións culturais
As liñas de axudas son as habituais: edición de libros, fomento e tradución entre linguas oficiais, axudas a empresas e institucións sen fins de lucro, editoras de revistas, axudas a promoción da lectura e letras españolas Ademais, a lectura segue a ser un aspecto fundamental e para o ano 2009 o ministerio ten previsto incrementar os obxectivos do Plan de Fomento da Lectura. Tamén destaca a campaña de comunicación e concienciación sobre a importancia da lectura que se realizará só na rede e, como en 2008, se centra nos novos; máis o concurso de proxectos de animación lectora en municipios menores de 50.000 habitantes.
Fomento das industrias culturais
É a gran novidade destes orzamentos para o 2009. Para iso o novo plan de fomento das industrias culturais pretende integrar todos os sectores máis a xestión de novos programas financeiros. Para fomentar a creatividade contempla axudas a centros educativos públicos mediante concursos de ideas ou premios. No capítulo para apoiar a creadores e emprendedores culturais pretende crear liñas de crédito específicas para as industrias culturais (en colaboración co ICO): axudas para os custes de avais, axudas para microempresas . No crecemento, consolidación e internacionalización das empresas culturais contempla liñas de crédito espectíficas con tipos de interese subvencionados; axudas para pór en marcha novos proxectos ou actividades dentro do ámbito da industria cultural: axudas ao investimento en capital para promover a modernización innocación e adaptación tecnolóxica das empresas culturais
Música e danza
Hai un feito que condiciona relativamente a política cultural neste ámbito, que é o anuncio da elaboración da Lei da música. Para isto cómpre instrumentalizar os recursos económicos para reforzar aquelas iniciativas que a lei poida impulsar (danto producións como difusión musical). Á espera do que aconteza con ese texto lexislativo, falta o programa de apoio á música contemporánea, a creación de equipamentos dedicados a música e danza, máis a produción de espectáculos (Orquestra e Coro Nacional, Teatro da Zarzuela, Compañía Nacional de Danza, Ballet Nacional de España )
Teatro
O borrador do documento establece que se impulsará o desenvolvemento do Consello Estatal das Artes Escénicas e Musicais e a transformación do INAEM en Axencia. E todo isto, mentres se elabora a Lei das Artes Escénicas e Musicais, como desenvolvemento dos plans xenerais do teatro, música e danza. Os seus obxectivos pasan por dinamizar a actividades teatral e fomentar a cultura teatral, fomentar o coñecemento da realidade escénica actual, coa tradición teatral a partir do despegamento do Centro de Documentación Teatral. Outro dos obxectivos pasan por preservar o patrimonio teatral e circense español, e difundir actividades despregadas polo Centro de Documentación Teatral.
Cinematografía
A dotación do Fondo de Protección á Cinematografía será no 2009 similar ao de 2008 (88 millóns de euros) para a produción de películas. A distribución prevista da partida orzamentaria pasa polos seguintes parámetros:
-axudas á amortización de longametraxes estreados e con 12 meses de explotación comercial
-axudas sobre proxecto de longametraxes que incorporen novos realizadores, documentais, obras experimental e de decidido carácter cultural (o obxectivo é que se fagaban 15 películas de novos realizadores, 10 documentais, 10 obras de autor con interese aínda que difícil comerciaización e 8 coproducións de calidade)
- axudas selectivas á realización de curtametraxes sobre proxectos e a películas realizadas en función da súa calidade (dous millóns)
-axudas ao desenvolvemento de guións (600.000 euros)
-axudas á conservación de negativos (un millón)
- axudas selectivas a bonificación de intereses dos préstamos á produción (dous millóns e medio)
-axudas a distribución de películas comunitarias (longametraxes e curtametraxes) (dous millóns e medio de euros)
-axudas a asistencia a festivais (1.300.000 euros)
-crear liñas de axuda para que as novas tecnoloxías fagan parte da actividade cinematográfica.
Os orzamentos do 2009 tamén teñen un capítulo destinado a mellorar a exhibición: modernización das salas de cine, e fomentar os investimentos no rural. Canda isto, haberá bonificacións dos tipos de interese á exhibición e modernización das salas, axudas aos espazos que emitan cine europeo, salas rurais e con dificultades para aceder a copias de películas.
Se a produción cinematográfica é importante, tamén o é a promoción e difusión exterior, así como a recuperación, restauración, conservación e difusión do patrimonio cinematográfico, para o que o Ministerio ten previsto manteras mesmas liñas de axuda.
Encontros de profesionais, novas publicacións para dar a coñecer a actividade do ICAA, contribuír á elaboración dun estudo sobre a situación do mercado cinematográfico son outras das actividades previstas para o vindeiro ano.
Conservación e restauración de bens culturais e protección do patrimonio histórico
Plan Nacional de Catedrais, Plan Nacional de Arquitectura Defensiva, Arquitectura Relixiosa, Bens Mobiliarios, Plan Nacional de Paisaxes Culturais e o Plan Nacional de Ptrimonio Industrial son os proxectos nos que o Ministerio de Cultura iniciou noutros anos e que continuará no 2009. Entre as actividades novas dentro destes macroproxectos destaca a posta en marcha do programa de murallas urbanas (nas que se inclúe a de Lugo) que pretende asinar convenios entre varias administracións (estatal, autonómica e local) con medidas económicas e de infraestruturas de conservación e mellora destes bens.
