Atrapando moscas

Caemos nun mundo de preguntas e respostas inmediatas. Por iso mesmo din que vivimos na globalización. Galicia, sobre todo nos meses de verán, ten moitas respostas pero poucas preguntas. O comentario vén a conto desta presentación das diversas exposicións que, para os meses de agosto, se van desenvolver no territorio galego, porque como outras moitas veces é difícil seleccionar, canto máis na colectividade.

A miña aposta de mostras “agostiñas” funciona como unha colectiva de varios artistas que, así mesmo, se agrupan en colectivas e individuais; como sortes de ligazóns. Deixando a función de cazabolboretas, agora toca atrapar moscas, que sempre resulta máis infantil, ou polo menos intrigante; ou, alongando a tarefa evolutiva mellor axotamos moscas para ver as bolboretas. Non sabemos se será unha constate ou tema dunha tese pero o que si é certo é que nos meses estivais o pulso expositivo galego pega un brinco. Sabemos que a maioría das galerías pechan en agosto, cando a súa efectividade sería relativamente escasa, deixando os alentos para as institucións que collen folgos cheos, almacenados durante o inverno para vertelos todos nestes meses. Curiosa estratexia, que por outra banda é a mesma en moitas das cidades peninsulares.

De aquí e de acolá
Neste avance ou, digamos, miradoiro, non comentarei aquelas mostras das que xa falei e que, así mesmo, continúan abertas neste mes de agosto. Gustaríame determe naquelas que comezaron nestas datas ou o farán nunhas inmediatas, como mañá o Museo do Mar ou o día 3 de agosto o certame Novos Valores. Buscando un criterio sinxelo, por aquilo de que cada quen faga a súa propia selección ó final, vou estructurar as mostras en proxectos individuais e proxectos de tese colectiva, e se son ou non de revisión histórica. Entre as exposicións que apostan por unha revisión ou nova ollada a un pasado, en moitos casos aínda recente, están as respostas das institucións museísticas. O Museo de Ponetevedra, pouco antes de iniciar a súa remodelación, ensina a súa propia historia cunha interesante “75 obras para 75 anos” no Edificio Sarmiento, mentres, o Pazo da Cultura da mesma cidade realiza unha homenaxe “Os pensionados da Deputación de Pontevedra (1864-1933)”. Caixa Nova arrímase ó galeón da historia e, baixo o comisariado de Román Pereiro presenta a mostra “A batalla de Vigo: Prólogo dunha guerra” na súa aínda fresca sede do Centro Social de Vigo.

Malia que as mostras de tese, que xiran e apertan nunha mesma dirección, son as que máis abundan ou, polo menos, as que se esforzan en facerse ver. A Fundación Luís Seoane con “A construcción do espectador” nunha revisión da colección La Caixa ou o CGAC con “Pegadas de luz” nesa ollada crítica da súa colección. Mención á parte merece o Museo do Mar de Galicia cunha programación moi ambiciosa baixo o epígrafe “A Mares”; a partir do próximo 30 deste mes a mostra “O espello do mar: a temática marítima na arte galega (séculos XIX-XX)” nun achegamento pioneiro e moi complexo da iconografía mariña na arte galega. Sobresae o Colexio de Fonseca e a Igrexa da Universidade da Santiago de Compostela cunha mostra excepcional, única pola súa interrelación creativa, nunha achega á figura de Ángel Valente coa mensaxe “A palabra e a súa sombra”. O Museo das Peregrinacións con “De Fisterra a Xerusalén: Exeria e os primeiros peregrinos cristiáns” segue nun proceso de investigación do fenómeno, historia e actuacións da peregrinación. Pola súa banda, o MARCO con “Agrupémonos todos” e “Indisciplinados” ofrece un novo pretexto para visitar Vigo nestas datas, sobre todo a segunda delas con obras moi imaxinativas; antes de saírdes, pasade polo Marcelino Pan e Viño.

As mostras de revisión histórica de autores, como realiza Caixa Galicia, na súa sede coruñesa, coa figura de Urbano Lugrís, o pintor que se mergulla como unha serea á busca de barcos e mariños de aventuras. O Museo de Belas Artes da mesma cidade coa figura de Arne Jacobsen realiza unha aposta moi intelixente de revisitar a vangarda internacional, como fai o MACUF coa modernidade de Modest Cuixart, membro do mítico grupo “Dau al Set”. Caixanova prosegue na súa liña de reconstruír, en figuras individuais, a historia da arte galega do século XX, neste caso coa pintura de Mª Victoria de la Fuente no espacio Gagos de Mendoza de Pontevedra.


Máscaras de verán
Logo atopamos a vertente expositiva de propostas actuais, todas nunha heteroxeneidade case carnavalesca. Caixa Galicia en Santiago eleva a Xurxo Lobato no seu traballo “Galicia Camiño Celeste” en fotografías panorámicas, e, no Café Moderno de Pontevedra, recolle os traballos en vidro de Julia Ares na súa suxestiva “Aqua”. A Sala dos Peiraos de Vigo, prosegue o seu seguimento ás “Malas Artes 2003”, agora coa mensaxe “Arquitraves”, baixo o comisariado de Xosé Manuel Buxán. O Museo de Belas Artes da Coruña, acompañando ó citado Jacobsen, percorre as fotografías de “Rituais en Tahití” de Cristina García Rodero; carne pura. Miradas Virxes prosegue a ruptura visual máis nova, agora da man das pinturas de Tatiana Medal, mentres o CGAC analiza e retrata a obra de Manolo Moldes, artista intranquilo, e molla de escuridade no desvelo cotián de David Claerbout. A Casa da Parra sorprende coa exquisita obra fotográfica “Órdenes” de Juan Rodríguez e a galería C5 Colección de Santiago, unha das únicas que permanece aberta en agosto, presenta a última obra de Manolo Sendón, reunida en pequenos “Anacos”.

Agora toca desprender, o mensaxeiro recolle sombra durante o mes de agosto. Vémonos nas inauguracións, nas mostras ou na beira de praias con nécoras verdes, trigueiras, como Rosa Aneiros; a benvida para as fascinantes ás de Anxos Sumai, cor améndoa. Todo, seguro, irá mellor.