Galicreques pecha en Santiago unha nova edición na que os espectáculos para adultos conseguen máis público

De cando os títeres medraron

Xa non é só un espectáculo para nenos, os monicreques maduraron, fixéronse adultos e agora preparan funcións “só para maiores”. Temas diferentes e unha linguaxe corrosiva, menos suavizada, para un público cada vez máis lonxevo. Os títeres para adultos gañan adeptos pouco a pouco e aproveitamos para velos nesta edición do Galicreques que organiza a Asociación Cultural Barriga Verde.

“Cando falamos de títeres, todo o mundo pensa en espectáculos para nenos, pero son moito máis ca iso, son verdadeiras obras de teatro, que sirven para todos os públicos, todas as temáticas e todas as idades”. Así fala Sandra, marionetista arxentina da compañía "Asomados e escondidos". Con máis vinte anos dándolle vida aos monicreques, reivindica o carácter universal para un xénero considerados por moitos como menor pero que busca o seu sitio fóra dos horarios infantís. As funcións de títeres xa non son só matinais, nin vespertinas, comezan a programarse ao mesmo tempo que as obras de teatro, á caída da tarde, buscando abrir un oco entre o público máis veterán.

Semellanzas e diferenzas
A aragonesa Elena (de “Los títeres de la Tía Elena”) explica que “cando monto un espectáculo dame igual que sexa para adultos que para os nenos, porque para min están feitos coa mesma profesionalidade, e co mesmo nivel de esixencia”. A maior parte dos profesionais que participaron estes días nesta edición de Galicreques coinciden en destacar que varían os códigos, a linguaxe e sobre todo na temática. “Hai temas, explica Mario de "Asomados e escondidos", que non podes abordar para os nenos, pero é a única diferenza, no resto, no noso entusiasmo ou na nosa dedicación, todo é exactamente igual”.

“A principal diferenza, explica Miguel, o terceiro artífice de "Asomados e escondidos", é a rendabilidade. Os espectáculos para nenos sí o son, mentres o de adultos non acaban de callar no público”. “Os adultos, os maiores non está acostumados a este tipo de espectáculos” apunta rapidamente Sandra. Este trío arxentino programou o seu espectáculo en Arxentina durante toda unha temporada. Sandra conta que tiñan a certeza de que “lle gustaba á xente, que saían da sala na que estabamos, e lle dicían aos seus amigos que fosen velo, que era realmente bo, pero… ao final, non acaba por encherse, é como se aínda non estivesen acostumados”. Esa situación é semellante á que se produce en Galicia, sen embargo, fontes da sala Yago apuntan que este ano, por primeira vez, os títeres para adultos tiveron máis demanda que en edicións anteriores. Mario pensa que se pode producir nos títeres o mesmo que acontece no mundo dos debuxos animados, que os adultos comezan a ver un producto de animación pensado para eles, lonxe da amabilidade esixida para o espectáculo infantil.

A importancia dos programadores
“Xa non é só que o público adulto non esté acostumado, nin que o resto das profesións nos consideren como un xénero menor, é tamén que os programadores non se atreven a incluir este tipo de montaxes nas súas previsión”. Este é o diagnóstico de Elena, a marionetista de “Os títeres da tía Elena”. Para evitar esta situación, a súa última montaxe “Cabaré contratempo” aparece como unha mestura entre teatro, cabaré e marionetas. “Resulta moito máis doado vender o espectáculo se ofreces algo máis diverso, comeza a ter cabida en localidades e programas que serían máis reticentes se lle dis que a base principal da función son os monicreques.

Aínda que poida parecer o contrario, todos coinciden en destacar que o público infantil é moito máis esixente. “Se a un neno non lle contas algo que lle interesa nos primeiros cinco minutos, comeza a armar balbordo e sería difícil continuar co adulto. Os maiores, aínda que non lle guste, por respeto están en silenzo e podes facer o espectáculo. Neste sentido son moito máis esixentes os cativos” explica Miguel. Pola súa banda, Elena explica que “nas función para nenos tes que estar pendente de máis cousas, que os movementos sexan bos, e ao mesmo tempo, buscar que se impliquen para que se divirtan máis”.

Galicreques
A etapa compostelá dos Galicreques vén de rematar esta fin de semana, pero continúa no Consorcio das Mariñas (Oleiros, Sada, Betanzos, Bergondo, Culleredo, Arteixo, Abegondo, Cambre e Carral) e en Lugo, onde os programas (tanto de adultos como de nenos) seguen en marcha. Con esta van xa once edicións en dez anos, nos que a Asociación Cultural Barriga Verde foi creando un oco no público para dar a coñecer o mundo das marionetas a través de funcións, exposicións e conferencias.