Estudantes, profesores e xornalistas de Galicia, Estados Unidos e Chile, producen un gran documental multimedia sobre o noso país

Os novos camiños do documental

Durante un mes trinta e catro persoas de tres Universidades distintas (Santiago, Carolina do Norte e Chile) traballaron conxuntamente para concentrar toda a cultura galega nun producto para a rede. O resultado é “O camiño antigo”, un espectacular documental multimedia que está preparado para arrasar nos certames da súa categoría.

Todo aquel que visite “O Camiño antigo” saberá un pouco de Galicia, ou polo menos dos seus costumes, as súas tradicións e os seus modos de vida máis tradicionais. Ten de bo que é fácil de visualizar, que está en tres idiomas (galego, inglés e castelán) e cunha calidade que asombra a todos os que saben que foi feito polos alumnos. Alberto Cairo, director de infografía de Elmundo.es, é agora profesor na universidade de Carolina del Norte e parte integrante deste proxecto. Destaca, entre outras cousas, “a súa gran calidade, e sobre todo a súa infografía porque a calidade é realmente boa e están ata un 120% por riba do que é habitual para alumnos que hai catro ou cinco meses que se iniciaron na infografía”. De feito, o proxecto preséntase aos premios máis prestixiosos que hai no mundo do deseño: o da SND (Society for News Design), o ONA e o Malofiej, así como diversos premios de fotografía.

Unha nova forma de aprender
Por riba de todo, “O camiño antigo”, ademais de ser un documental multimedia que pretende amosar a cultura de Galicia é un proxecto pedagóxico. “Entre outros obxectivos, explicaba Alberto Cairo, o que se pretende é conseguir é que os alumnos cando saian da facultade poidan ter un prestixioso premio no seu haber e un traballo máis que sumar ao seu portafolio”. É dicir, un aval do seu saber facer que lles abra unha porta nun mercado laboral que demanda cada vez máis infografistas.

O proxecto foi presentado en decembro de 2004, ao abeiro do I Congreso Iberoamericano de Periodismo Dixital que tivo lugar na facultade de Santiago de Compostela. Alí, membros das tres universidades implicadas, a de Santiago, a dos Andes (Chile) e a de Carolina do Norte en Chapel Hill decidiron unir os seus esforzos nun produto multimedia que servira para recoller as peculiaridades culturais de Galicia. “Non é un proxecto novo, explica Cairo, xa que a Universidade de Carolina xa desenvolvera traballos moi semellantes sobre outras culturas locais”. O formato e o concepto era o mesmo que aplicaron tanto en “Historias Chillotas” (www.chiloestories.org), que amosaba a vida dunha illa no sur de Chile, unha rexión que conserva moita tradicións ancestrais de grande interese antropolóxico, como en “Ten Years Old”(www.tenyearson.com), que recollía o décimo aniversario da fin do Apartheid en Sudáfrica. Dous traballos que foron galardoados pola SND, pola Online News Association ao mellor proxecto estudiantil e finalista dos ONA. Sendeiros polos que tamén recorrerá “O camiño antigo”.

A forma de traballo
Aínda que a parte forte do traballo tivo lugar durante un mes en horario de nove da mañá a doce da noite, de luns a domingo, o proxecto xestouse moito antes. “O primeiro que había que facer, explicaba Alberto, era definir un borrador de historias sobre as que traballar. É dicir, trazar as características locais que definían a Galicia como área”. Non se trataba de pechar as historias, senón definir os grandes temas que había que abordar para que logo o equipo de traballo puidese encher de contido cada un dos apartados. “Cada historia tiña dous minutos e medio para contar unha historia que tiña que trascender o puramente descritivo, é dicir, tentar amosar o conxunto desa persoa, tanto na súa casa, como no traballo”.

A organización do traballo respostaba aos parámetros estrictamente multimedia. Había deseñadores, videógrafos e fotógrafos, reporteiros para audio e texto e infografistas. Agora ben, cada historia contaba cun equipo de traballo de entre dous e tres estudantes formados por reporteiros, fotógrafos e, no caso de que a historia o requerise, un infografista. “Había unha cuestión imprescindible, explicaba Cairo, que é que os equipos estiveran formados por estudantes de distintas universidades”. A cada grupo propúñanlle unha historia de traballo que logo eles deberían ir definindo os contidos. “O principal problema que tiveron, explicaba Alberto, non foi nin cultural, nin técnico, senón idiomático, tanto pola parte dos americanos que non falaban moi ben o español, nin polos galegos e chilenos que non tiñan un dominio do inglés.

A día de hoxe, co proceso forte de traballo rematado só falta pulir determinados detalles e correccións para que “O camiño antigo” estea completamente finalizado.

Como se crea un infográfico

Como se crea un infográfico

A pranta da Catedral. Cairo: O primeiro lugar houbo que ir á catedral para localizar exactamente onde se bota o botafumeiro.

Como se crea un infográfico

Como se crea un infográfico

O procedemento.
Cairo: Había que recoller información sobre onde están os piares, os puntos de apoio, a estrutura desde a que se colga o botafumeiro

Como se crea un infográfico

Como se crea un infográfico

Os tiraboleiros.
Cairo: Despois había que determinar como os tiraboleiros agarraban o botafumeiro e procedían a botalo

Como se crea un infográfico

Como se crea un infográfico

Crear movemento.
Cairo: Unha vez definido cal é o punto e apoio e onde o collen os tiraboleiros, procédese á creación de movemento do botafumeiro. As ferramentas empregadas para facelo foron o Macromedia Freehand, 3D Studio Max e o Macromedia Flash.

Como se crea un infográfico

Como se crea un infográfico

O botafoumeiro.
Cairo: Resultado final do botafumeiro.