Un estudo coruñés asina os deseños máis innovadores da arquitectura contemporánea

A diferenza de vivir entre catro paredes

Todo se remonta a 1996, cando tres estudantes de Arquitectura de A Coruña, pensaron que o traballo en equipo era o mellor método para enfrontarse á carreira. Do traballo académico pasaron á vida profesional e montaron un estudo que hoxe asina algunhas das casas máis vangardistas non só de Galicia, senón de todo o Estado. Chámanse A-Cero e sitúanse na liña máis innovadora da arquitectura.

Casas con liñas puras, moduladas e claras, cores sobrias sobre madeiras e metais opacos de deseño austero, cristais que substitúen paredes... o minimalismo levado á construcción. Son deseños máis propios de casas de ciencia ficción que dos que estamos afeitos a ver ao noso redor. Pero son casa reais e habitables cuxos proxectos non os asinan arquitectos de fóra. Son de aquí, da Coruña, e estudaron na Facultade de Arquitectura do campus de Elviña. A súa filosofía de traballo e o seu espírito está a anos luz das casas cos tixolos ao aire, das casas a dúas augas da arquitectura tradicional galega (que como afirma un membr do estudo, non se ensinan a facer na facultade coruñesa), do granito rosado que anegan as fincas e solares e que presumen de ser galegos.

¿Made in Galicia?
Joaquín Torres, un dos tres fundadores do gabinete do estudo A-Cero en A Coruña, asegura que “a orixe do estudo é galega, xa que nace aquí e todos os seus membros somos galegos”, pero vai máis alá ao asegurar que “non renunciamos en ningún caso a materiais autóctonos, pero cremos nos novos materiais e sobre todo na investigación neles”. De feito, a innovación é unha das súas continuas constantes, que os levou durante toda a súa traxectoria profesional a desenvolver colaboracións con outros estudos de arquitectura e enxeñería interesados nos novos proxectos.

Nos últimos anos comeza a ter eco no país o concepto de feísmo, que dá lugar a un desleixo xeneralizado que impera en boa parte das construcións do país. Unha situación que se fai especialmente patente no rural e naquelas zonas que sofren os estragos da especulación urbanística. Por iso, estudos como A-cero contribúen a facer solucións respectuosas co medio. Joaquín asegura que “para crear un bo proxecto, hai que ter en conta onde se atopa, para enfatizar contorno e o proxecto”. De feito, as liñas das casas de A-cero dilúense nos paisaxes e buscan formas para que ambos (edificio e medio) interactúen. Como se falou nun foro sobre feismo celebrado en Ourense, os constructores e os arquitectos teñen moito que dicir no urbanismo actual.

Case unha década de traballo
“A filosofía de traballo é manter o fío conductor da idea ao longo de todo o proceso, desde o inicio ata a fase crucial da dirección de obra”. Desde xeito Joaquín Torres resume a clave do éxito dun estudo que no 2006 cumprirá unha década do traballo. No seu sitio web puntualizan aínda máis esta filosofía ao asegurar que “o que é tan importante como o como. O proxecto debe elaborarse partindo do concepto máis xeral ata completar a definición do último detalle que o materializa”.

Para poder facer un seguimento de toda a fase do proxecto (desde a obra ata o interiorismo) crearon unha constructora que se encarga de poñer en marcha o a obra para controlar os materiais e a calidade empregada.

E os resultados saltan á vista. En Galicia hai numerosos proxectos acuñados por eles (desde Santiago ata Vigo, pasando por Lugo e A Coruña) con solucións arquitectónicas minimalistas bastante diferentes da casa tradicional galega. Pero non son precisamente profetas na súa terra. “É unha pena, afirma Joaquín, pero aínda sendo un estudio galego cunha porcentaxe moi alta de traballadores galegos, tivemos máis apoio e aceptación noutras localidades como Malaga, Tarragona… e Madrid onde se atopa maioritariamente a carteira de traballo”.

De feito, aínda que a sede principal do estudo está en A Coruña, contan cunha delegación en Madrid.

Arquitectura no contorno
Existe un elemento que todo estudo, nin constructor nin propietaro debe obviar que é a lexislación vixente. “As solucións, afirma Joaquín, sempre deben respectar o medio no que se atopa, de todas formas existen normativas urbanísticas para protexer o contorno”. De feito, as leis urbanísticas foron outro dos aspectos que se abordaron no foro sobre o feismo ourensá. Nesta dirección Joaquín Torres asegura que “a situación actual céntrase nun período de transición polas modificacións na Lei de Política Territorial, tanto no ámbito rural como no urbano, polo desenvolvemento dos planos urbanísticos municipais”.

En todo caso, tanto arquitectos, como lexisladores (neste caso a Administración competente) deberían xuntar os seus esforzos buscando solucións arquitectónicas e urbanísticas respectuosas co medio.

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero

Casas A-Cero