Unha escola na que conviven alumnos de diferentes idades, uns con deficiencias psÃquicas, outros superdotados, outros considerados normais e aÃnda algúns con problemas de conduta deciden de xeito común cada dÃa as tarefas a facer e se aplican a elas. Unha escola que alén diso é unha granxa na que son os mesmos estudantes os que se encargan de moitas das tarefas. E que tamén é unha casa de turismo rural no medio da natureza. E un taller de artesanÃa. Parece un conto, pero existe. Chámase O Pelouro leva máis de trinta anos a funcionar en Caldelas de Tui.
Foi xa no curso 1972-73 cando Juan RodrÃguez Llauder, neuropsiquiatra infantil e Teresa Ubeira, pedagoga terapeuta, puxeron a andar O Pelouro. Aproveitando unha antiga casa rural en Caldelas de Tui, mesmo ao carón da vÃa do tren, os dous profesionais tentaban crear un centro de ensino completamente alternativo ao coñecido. Entre as ideas básicas estaba a de individualizar o ensino e conseguir que o alumno fose decidindo o que querÃa facer, priorizando a aprendizaxe a través da experiencia directa e interactiva sobre o ensino pasivo. Sorprendentemente para moitos, a iniciativa prosperou e mantense a dÃa de hoxe coma un baluarte a prol dun xeito diferente de abordar a educación. "O pelouro é gratuÃto, os rapaces non pagan nada e os que teñen discapacidades moi fortes teñen bolsas. O centro funciona mediante un convenio coa Xunta". Logo de máis de trinta cursos, "cada dÃa estamos máis convencidos de sermos un peixe piloto na educación, pero non queremos ser unha escola lixo que recolle todo o que lle sobra ao sistema, o Pelouro é un centro de potenciais de desenvolvemento".
O ensino
A xornada comeza cada mañá cunha xuntanza na que, entre nenos e profesores, deciden as tarefas ás que se vai dedicar o dÃa.A semana escolar desenvólvese unicamente de luns a xoves, e os venres aprovéitanse para valorar o traballo desenvolvido. A pesar das súas peculiaridades, o centro cumpre cos mÃnimos curriculares que exixe a Lei, "pero alén diso estamos ao tanto das comisións europeas e dos últimos avances cientÃficos e da actualidade social" explica Ubeira. Temas coma a clonación, a astrofÃsica, a agricultura biolóxica ou os cultivos transxénicos son integrados no ensino no Pelouro, onde o emprego de Internet está á orde do dÃa. Entre as peculiaridades do Pelouro está o feito de que son os propios rapaces os que se encargan de tarefas coma servir a comida, recoller e limpar os cubertos, darlle de comer aos animais ou traballar na horta, asà coma de facer determinados traballos de carpintarÃa ou tarefas de manutención, nun xeito de integrar as tarefas domésticas no tempo de ensino.
Traballo
Levando ao estremo esta idea, desde a escola naceu hai sete anos un centro de turismo rural no que encontran un posto de traballo moitos dos antigos alumnos do centro afectados por minusvalÃas dalgún tipo. "Esta idea xurdiu porque o Pelouro estaba considerado unha utopÃa, era unha escola marabillosa mais estaba sempre en boca dos ámbitos sociais que preguntaban qué pasaba cos alumnos despois de saÃr de aquÃ", apunta Ubeira. "Queremos pasar a xente con minusvalÃas que está nunha situación de subsidio a unha situación de salario, a que sexan persoas contratadas." Este centro, que ocupa as instalacións dunha antiga abadÃa do século XVIII axeitadamente restaurada, compleméntase cunha factorÃa na que se realizan artesanÃas en tea, agricultura, carpintarÃa ou restauración de móbeis e que serve de local para iniciativas coma campamentos de verán ou encontros de distintos tipos. "Durante o inverno facemos cursos de alta cociña, permacultura... moitos deles co apoio da Deputación de Pontevedra" sinala a directora. A medio prazo o obxectivo destas instalacións é conseguir unha rendibilidade económica que axude ao manutención do centro e a ofertar emprego a toda persoa nova, integrando a todo tipo de incapacitados intelectuais.
Faro educativo
"Conseguimos un resultados excepcionais", asegura a fundadora do centro, "tamén temos fracasos, pero débense máis aos problemas que encontran os alumnos ao saÃr de aquÃ". Na parte positiva do balance apunta que "temos un premio Europa Nostra e outro de AGADER, hai alumnos nosos que son licenciados en arquitectura, pedagoxÃa. Outros son cociñeiros, carpinteiros... Algún dos alumnos que temos actualmente cartéase con Stephen Hawking e xa lle aseguraron que vai poder estudar a Cambridge". Nenos superdotados que chegan a Tui desde lugares onde Barcelona porque non encontran centros onde desenvolver as súas capacidades ou persoas que superan transtornos de conduta graves son algúns dos triunfos do colexio. O traballo destas tres décadas fixo que a escola se convertese nun referente educativo internacional. "Estamos encantados do xeito de facer que temos pero non é sinxelo facer Pelouros noutro sitio, fai falla unha vontade tremenda e resistencia, hai moitas experiencias que encontraron aquà un referente e despois fracasaron", recoñece Ubeira. Cada ano chegan ao Pelouro profesores en formación desde AndalucÃa, Italia, Arxentina, Alemania ou Bélxica a facer prácticas.
EconomÃa da educación
Ao éxito educativo do proxecto acompáñano, pola contra, dificultades financeiras "Aquà son noventa nenos e moitos profesores" apunta a fundadora do centro, que mantén un ensinante por cada cinco rapaces, "vivimos moi mal e todos os anos estamos empeñados", o que hipoteca tremendamente as posibilidades de crecemento do proxecto. "Sen embargo somos utópicos pero non somos imbéciles, esa dimensión que temos hipotecada sostense co que son recursos humanos, cren en nós coma recurso humano mais somos un risco económico moi forte, de calquera xeito resistimos". A pesar dos problemas, o futuro do Pelouro semella polo de agora garantido, aÃnda que desde o centro reclaman urxentes axudas institucionais, fundamentalmente para que o centro de turismo rural poida funcionar axeitadamente. "Queremos desenvolver as artesanÃas da zona, ser un centro de desenvolvemento comarcal, mais aÃnda non gañamos de abondo". No futuro as fillas da parella Ubeira-Llauder, licenciadas respectivamente en filosofÃa e pedagoxÃa, pretenden continuar co proxecto. Onda elas, a asociación de antigos alumnos do centro e un amplo grupo de persoas que en toda Europa valoran este xeito de traballo apúntanse coma garantes do futuro desta utopÃa.
Foi xa no curso 1972-73 cando Juan RodrÃguez Llauder, neuropsiquiatra infantil e Teresa Ubeira, pedagoga terapeuta, puxeron a andar O Pelouro. Aproveitando unha antiga casa rural en Caldelas de Tui, mesmo ao carón da vÃa do tren, os dous profesionais tentaban crear un centro de ensino completamente alternativo ao coñecido. Entre as ideas básicas estaba a de individualizar o ensino e conseguir que o alumno fose decidindo o que querÃa facer, priorizando a aprendizaxe a través da experiencia directa e interactiva sobre o ensino pasivo. Sorprendentemente para moitos, a iniciativa prosperou e mantense a dÃa de hoxe coma un baluarte a prol dun xeito diferente de abordar a educación. "O pelouro é gratuÃto, os rapaces non pagan nada e os que teñen discapacidades moi fortes teñen bolsas. O centro funciona mediante un convenio coa Xunta". Logo de máis de trinta cursos, "cada dÃa estamos máis convencidos de sermos un peixe piloto na educación, pero non queremos ser unha escola lixo que recolle todo o que lle sobra ao sistema, o Pelouro é un centro de potenciais de desenvolvemento".
O ensino
A xornada comeza cada mañá cunha xuntanza na que, entre nenos e profesores, deciden as tarefas ás que se vai dedicar o dÃa.A semana escolar desenvólvese unicamente de luns a xoves, e os venres aprovéitanse para valorar o traballo desenvolvido. A pesar das súas peculiaridades, o centro cumpre cos mÃnimos curriculares que exixe a Lei, "pero alén diso estamos ao tanto das comisións europeas e dos últimos avances cientÃficos e da actualidade social" explica Ubeira. Temas coma a clonación, a astrofÃsica, a agricultura biolóxica ou os cultivos transxénicos son integrados no ensino no Pelouro, onde o emprego de Internet está á orde do dÃa. Entre as peculiaridades do Pelouro está o feito de que son os propios rapaces os que se encargan de tarefas coma servir a comida, recoller e limpar os cubertos, darlle de comer aos animais ou traballar na horta, asà coma de facer determinados traballos de carpintarÃa ou tarefas de manutención, nun xeito de integrar as tarefas domésticas no tempo de ensino.
Traballo
Levando ao estremo esta idea, desde a escola naceu hai sete anos un centro de turismo rural no que encontran un posto de traballo moitos dos antigos alumnos do centro afectados por minusvalÃas dalgún tipo. "Esta idea xurdiu porque o Pelouro estaba considerado unha utopÃa, era unha escola marabillosa mais estaba sempre en boca dos ámbitos sociais que preguntaban qué pasaba cos alumnos despois de saÃr de aquÃ", apunta Ubeira. "Queremos pasar a xente con minusvalÃas que está nunha situación de subsidio a unha situación de salario, a que sexan persoas contratadas." Este centro, que ocupa as instalacións dunha antiga abadÃa do século XVIII axeitadamente restaurada, compleméntase cunha factorÃa na que se realizan artesanÃas en tea, agricultura, carpintarÃa ou restauración de móbeis e que serve de local para iniciativas coma campamentos de verán ou encontros de distintos tipos. "Durante o inverno facemos cursos de alta cociña, permacultura... moitos deles co apoio da Deputación de Pontevedra" sinala a directora. A medio prazo o obxectivo destas instalacións é conseguir unha rendibilidade económica que axude ao manutención do centro e a ofertar emprego a toda persoa nova, integrando a todo tipo de incapacitados intelectuais.
Faro educativo
"Conseguimos un resultados excepcionais", asegura a fundadora do centro, "tamén temos fracasos, pero débense máis aos problemas que encontran os alumnos ao saÃr de aquÃ". Na parte positiva do balance apunta que "temos un premio Europa Nostra e outro de AGADER, hai alumnos nosos que son licenciados en arquitectura, pedagoxÃa. Outros son cociñeiros, carpinteiros... Algún dos alumnos que temos actualmente cartéase con Stephen Hawking e xa lle aseguraron que vai poder estudar a Cambridge". Nenos superdotados que chegan a Tui desde lugares onde Barcelona porque non encontran centros onde desenvolver as súas capacidades ou persoas que superan transtornos de conduta graves son algúns dos triunfos do colexio. O traballo destas tres décadas fixo que a escola se convertese nun referente educativo internacional. "Estamos encantados do xeito de facer que temos pero non é sinxelo facer Pelouros noutro sitio, fai falla unha vontade tremenda e resistencia, hai moitas experiencias que encontraron aquà un referente e despois fracasaron", recoñece Ubeira. Cada ano chegan ao Pelouro profesores en formación desde AndalucÃa, Italia, Arxentina, Alemania ou Bélxica a facer prácticas.
EconomÃa da educación
Ao éxito educativo do proxecto acompáñano, pola contra, dificultades financeiras "Aquà son noventa nenos e moitos profesores" apunta a fundadora do centro, que mantén un ensinante por cada cinco rapaces, "vivimos moi mal e todos os anos estamos empeñados", o que hipoteca tremendamente as posibilidades de crecemento do proxecto. "Sen embargo somos utópicos pero non somos imbéciles, esa dimensión que temos hipotecada sostense co que son recursos humanos, cren en nós coma recurso humano mais somos un risco económico moi forte, de calquera xeito resistimos". A pesar dos problemas, o futuro do Pelouro semella polo de agora garantido, aÃnda que desde o centro reclaman urxentes axudas institucionais, fundamentalmente para que o centro de turismo rural poida funcionar axeitadamente. "Queremos desenvolver as artesanÃas da zona, ser un centro de desenvolvemento comarcal, mais aÃnda non gañamos de abondo". No futuro as fillas da parella Ubeira-Llauder, licenciadas respectivamente en filosofÃa e pedagoxÃa, pretenden continuar co proxecto. Onda elas, a asociación de antigos alumnos do centro e un amplo grupo de persoas que en toda Europa valoran este xeito de traballo apúntanse coma garantes do futuro desta utopÃa.