Máis, menos e igual

Hoxe era o día no que o conselleiro de Educación, Cultura e Ordenación Universitaria, Jesús Vázquez, acudía ao Parlamento a explicar a previsión de contas do seu departamento para o ano 2013. Terá 2.167 millóns de euros, que supón un 4.3% menos que en 2012. Foi a primeira comparecencia parlamentaria relativa aos orzamentos desde que ambas competencias (educación e cultura) están unidas, e notouse porque a explicación das cifras a nivel cultural quedou reducida a escasas mencións.

“Non son as cifras que nos gustaría presentar pero son realistas co contexto actual” comezou explicando Jesús Vázquez, quen centrou a súa explicación na política universitaria. “Non son a fusión dos anteriores departamentos, xa que Turismo está en Presidencia” xustificou na primeira comparecencia relativa a orzamentos desde a remodelación do goberno en 2012 que incluía en Educación as competencias en Cultura. Algo destacado para o deputado de Alternativa Galega de Esquerda, Ramón Vázquez, que quixo destacar “o desacordo da integración da Cultura en Educación, que debe ter unha estrutura propia, máis que ser unha agregaduría”. Con todo, durante as tres quendas de palabra, o conselleiro fixo escasas mencións ao sector cultural centrando a súa intervención na política universitaria.

Os piares clave
Ao principio da súa intervención, Jesús Vázquez apuntou as liñas estratéxicas do departamento de Cultura, que pasan pola posta en valor de políticas culturais que se rexerán pola elaboración do Plan da Cultura galega que “recollerá as prioridades no investimento cultural público”. Non detallou máis información sobre o documento que se está a elaborar co sector. Outra das liñas básicas desta lexislatura pasa polo afianzamento das relacións entre economía e cultura, así como a promoción exterior e internacionalización dos sectores sen que explicase cales eran as partidas destinadas a estes fins. Foi o deputado socialista quen si lle puxo cifra ao descenso dos recursos destinados a cultura que cuantificou nun 30%.

A Cidade da Cultura recibirá en 2013 a achega máis baixa desde que existe o complexo, un 30% menos que con respecto a 2012 e que se sitúa un 9.2 millóns de euros para as actividades desde 2013. Un feito que para o BNG,quen se estreaba na comisión,implica “que seguen a enterrar millóns nun proxecto fracasado”.

As industrias culturais
En 2012 Agadic contou cun orzamento de 15 millóns de euros, case seis máis dos que contaba este ano 15,6% do orzamento total das competencias en materia cultural. “As cifras non son boas” recoñeceu Vázquez, ao tempo que xustificou parte da rebaixa no descenso das transferencias correntes a Agadic e os recortes en nómina dos traballadores. O orzamento deste ano da Agadic indicou que suporá.

Foi Cosme Eladio Pombo, do Bloque Nacionalista Galego, quen lembrou o recorte de Agadic, unha entidade que “leva meses sen director-xerente e nunha situación preocupante que afecta á Rede Galega de Teatros e Auditorios, Música o Vivo sen programación e sen previsión para este semestre”. Ademais, preguntoulle qué parte do orzamento estaba xa comprometido por falta de pagamento do exercizo anterior. Algo qeu non tivo resposta.

Con respecto ao audiovisual, só a oposición fixo mención do sector audiovisual, dicindo que o recorte ao sector é do 65%. Foi a única cita. O conselleiro non explicou o plan que prepara o goberno galego para o sector e que o presidente Alberto Núñez Feijoo nomeou durante o seu discurso de investidura.

Tampouco houbo mención para o financiamento do Centro Galego de Arte Contemporánea dependente da Xunta, que ten consignados 101.592 para adquisición de obras de arte e preto de 105.000 euros para publicacións e difusión de publicacións. O conselleiro, Jesús Vázquez, si fixo mención á achega que este departamento lle concederá ao museo vigués de arte contemporáneo, o MARCO, que cuantificou en 140.000 euros e que “permanece invariable”. Non se ofreceron cifras para o Centro Dramático Galego nin para o Centro Coreográfico Galego así como para os proxectos que poderán desenvolver.

Si que aludiu Jesús Vázquez á extinción da Fundación Illa de San Simón, que “aínda que desaparece a entidade si continúan existindo actividades, para o que hai consignada unha partida de 215.000 euros”. Algo que aproveitou o representante de AGE para preguntarlle polo mantemento do espírito de recuperación da memoria histórica que caracterizou a illa de San Simón desde o seu impulso en tempos do bipartito.

Despois fóronse achegando cifras soltas: 217.000 euros previstos para bolsas de formación; 400.000 euros consignados para as efemérides do 2013 (como a celebración do Día das Letras Galegas dedicada a Roberto Vidal Bolaño); 328.000 euros para as feiras do libro; 500.000 para o apoio á edición galega; un millón de euros para o Plan de Abadías; 732.000 para a Rede Galega de Patrimonio Arqueolóxico ou manter nas mesmas cifras que no ano anterior os programas relativos a bibliotecas, arquivos, museos infraestruturas culturais con 29,6 millóns de euros.

A lingua
A lingua foi un dos capítulos con maior baile de cifras. Para Vázquez a secretaría xeral de Política Lingüística conta con 100.000 euros de baixada, que para a oposición é o triple do que se lle destinaba a esta materia hai unha década. “O que vostede fai é un linguícidio” apuntou Ramón Vázquez de AGE, ao tempo que apelou “non á súa sensibilidade senón á súa responsabilidade”. Tralas referenzas ás últimas sentenzas xurídicas en contra do decreto do plurilingüismo, Jesús Vázquez lembrou que “o 95% do decreto si cumpre a legalidade” e apuntou cifras as relativas a normalización lingüística e a outras medidas como o mantemento dos lectorados.

A política educativa
As baixadas retributivas dos docentes (tanto das universidades públicas, como dos outros niveis educativos así como do ensino concertado), a baixada da taxa de abandono escolar e a lingua centraron a explicación do orzamento en Educación. Jesús Vázquez insistiu no “ensino público e de calidade” cando foi desglosando as diferentes liñas de traballo. “Facemos máis con menos” asegurou mentres bosquexaba os recortes na partida para formación do profesorado, no número de prazas que se reducirá este curso (1.125 desde hai catro anos), "aumento auxiliares de conversa, atención á diversidade e progresión do plurilingüismo", ao tempo que lembrou que as taxas universitarias galegas en primeira matrícula eran das máis baixas do Estado. Ademais, anunciou que está a estudar a convocatoria de máis de 200 prazas para profesorado de infantil e primaria.

Con respecto as cifras, Vázquez pediu realismo e revisión do conxunto e lembrou unha cita do director xeral de cultura da Union Europeoa, que di que o modelo pode ser eficaz e non implicar un maior orzamento. “Non se pode gastar o que non hai” concluíu.