Viaxes de ida e volta

Son só 73 imaxes, pero condensan o que significou a emigración para miles de galegos que se viron nesa tesitura entre 1957 e 1963. Foron viaxes de ida, ás veces de volta, que Alberto Martí (A Coruña, 1922) rexistrou coas súas cámaras nos portos da Coruña e de Vigo. Para José Caruncho, coordinador técnico da exposición que escolma ese material, este fotógrafo foi un “cabaleiro da fotografía” que conseguiu retratar toda un fenómeno social con humanidade, fondura e grande sentimento. A mostra, froito da alianza do CGAI, o Consello da Cultura e a Fundación Barrié, pode verse na sede desta entidade ata o 22 de maio.

A ida



Control de pasaportes. A Coruña, 1958
José Caruncho pregúntome a onde van estas señoras, porque non destacan pola súa xuventude. Na súa opinión agochan a “determinación”, a valentía e a fortaleza.

A responsabilidade



Facendo de nai cos seus irmáns pequenos.A Coruña, 1963
“Está imaxe reflicteme a responsabilidade que lle deron a esta nena maior con respecto aos seus catro irmáns” explica Caruncho. Na súa opinión, “aquí podíamos falar da cara de tozudez que ten a nena que agocha a súa reponsabilidade.

Os adeuses



A Coruña, 1957
Esta fotografía paréceme moi interesante porque me fan imaxinar as expresións das persoas malia que non se ven. Están fotografados de costas, tanto os señores que se despiden como as monxas que se recollen noutra imaxe da exposición que na opinión de José Caruncho, son das fotos máis interesantes.

As iconas



Nenos que perderon o barco. Máis tarde embarcaron no porto de Vigo. A Coruña, 1960
José Caruncho explica que é unha das fotos que é maís coñecida e á que a xente máis valor, que é do grupo de dos rapaces que perderon o barco pero que logo conseguiron embarcar. “Vense as expresións da cara, un pouco de decepción e de enfado e dd

A volta



Arriba esquerda: Evacuación do féretro dunha moza que morreu na travesía de volta. A Coruña, 1959
Arriba dereita: introdución do féretro no coche fúnebre baixo a atenta mirada dos gardas civís. A Coruña, 1959
Abaixo esquerda: Enterro en Mera. Mera (A Coruña), 1959
Abarixo dereita: Enterro en Mera da moza falecida na viaxe de volta. Mera (A Coruña), 1959
Non todas as voltas foron felices. Nesta ocasión, José Caruncho selecciona un conxunto de catro imaxes que recollen a historia dunha moza que morreu na travesía de volta de América. “Este grupo de catro fotografías prodúceme certo dramatismo por moitos motivos, desde a grúa que me chama moito a atención porque dá a impresión de que non está moi ben suxeita, cando creo que seriá moito máis doado baixalo polas escaleiras; ata o enterro na súa aldea”.