A fotografía revitalízase no noso país a través de diferentes certames

A foto no foco

Cando xa se inauguraron a maior parte das exposicións que compoñen o festival PhotoGalicia, quixemos facer un alto no camiño. Repousar e analizar a importancia que ten a fotografía nun país que conta con numerosos eventos que están fixados no calendario anual. Chega o momento de saír na foto.

Revela, Olladas, Galicia en foco, Outono fotográfico… son algúns dos nomes dos certames fotográficos galegos máis destacados aos que se lle acaba de engadir PhotoGalicia. Todos eles comparten o denominador común de ter a fotografía no epicentro da súa actividade (ademais do apoio económico da Fundación Caixa Galicia) e, ata o momento, eran os principais lugares nos que se podía apreciar a revitalización deste xénero, menos considerado dentro do reducido grupo das artes plásticas.

As citas
Hai tres instantáneas a captar no mundo da fotografía. Un é “Revela”, o foro fotográfico que organiza o Concello de Oleiros desde o 2005 que pretendía empregar a fotografía como elemento para remover as conciencias. Un proxecto cultural que leva o subtítulo de “foro internacional de fotorreportaxe e sociedade” e que achega ata Oleiros a fotógrafos de renome internacional e que busca unha temática para analizar cada ano. Un certame que inclúe conferencias, exposicións e proxeccións para poder achegarse a unha dimensión social e artística da imaxe. Canda este certame, está “Olladas”, o proxecto desenvolvido pola Deputación da Coruña que naceu no 2006 coa intención de achegar a diferentes localidades desta provincia a “mellor fotografía de todo o mundo”. Coruña, Ferrol, Santiago de Compostela, Culleredo, Carballo e Betanzos foron os escenarios polo que deambularon as imaxes de fotógrafos da talla de Susan Meiselas, ou onde se puido aprender de Leticia Bataglia, fotógrafa da Axencia Magnum. Canda eles abriuse ao público a imaxe do Arquivo Pacheco ou dos arquivos da World Press Photo, ou Fotocolectania. A edición deste ano, cuxas mostras e obradoiros fotográficos xa están en marcha, continúan na liña da fotografía como denuncia social.

Consolidado está o “Outono fotográfico” de Ourense, o que organiza desde hai 25 anos o a Casa da Xuventude de Ourense. Este aniversario pretende achegar as mostras ás 4 provincias galegas en localidades como Viveiro, Monforte, Pontedeume, Santiago ou Pontevedra. Artistas galegos (case o 70% dos participantes) e menores de trinta anos (case a metade) conformarán as preto de oitenta mostras que circularán por Galicia. Moi lonxe daquelas catro mostras coas que botou a andar esta cita coa fotografía en 1983.

Vari Caramés, Xoan Piñón, Chema Madoz, Manuel Sendón, Xulio Correa ou Gabriel Tizón son algúns dos autores que se poden apreciar nesta ocasión. Canda as individuais, nova mostras colectivas referidas a concursos como Injuve, Viña del Campo, Muralla de Lugo ou Wildlife Photographer of the Year. En total unhas oitenta mostras que irán acompañadas de conferencias, cursos e seminarios para sacarlle o máximo partido ás fotografías.

Canda iso, en 1989, o Club de Prensa de Ferrol presentou “Galicia en foco”, unha mostra que pretendeu evidenciar a traxectoria marcada polo traballo dos profesionais do fotoperiodismo galego. Este certame anual pretende reivindicar o traballo dos fotógrafos de prensa de Galicia, ademais de servir compilación e crónica anual do acontecer e sentir do país.

A fotografía toma corpo
Na última década o panorama da fotografía mudou dun xeito notorio. A fotografía comezou a ter entidade propia, a colgar das paredes dos museos e das salas de centros artísticos e galerías. O valor creativo da fotografía comezou a ser explorado, ao tempo que as novas tecnoloxías popularizaron e reivindicaron o seu uso máis alá do valor documental. Neste sentido, cómpre non esquecer o precedente deixado no panorama fotográfico pola Fotobienal.

Foi o evento que organizaron tanto Xosé Luis Suárez Canal como Manuel Sendón como un espazo de recuperación de fotografía histórica, de dinamizar a fotografía galega, pero tamén que permitiu traer o traballo de artistas destacados do panorama internacional nun momento no que a fotografía estaba reducida ao consumo diario e completamente afeccionado. Para todo isto varias seccións: fotografía histórica, Vigovisións (a visión que cada fotógrafo ofrecía da cidade de Vigo), Novos creadores (darlle unha oportunidade ós mozos galegos que comezan na fotografía), ciclos de conferencias e bolsas de formación do alumnado, arroupado baixo unha idea xenérica (o ano pasado a crítica e o documentalismo social) e presentado en diferentes espacios cada dous anos. Un referente que educou a nosa retina e nos preparou para o completo panorama actual.