As Fundacións Barrié e Caixa Galicia destinan máis de dous millóns de euros anuais aos programas de ampliación de estudios

Investir en bolsa

Ser de Abegondo (A Coruña) e estudiar en Nova York ou en Londres non é imposible. Se tes un bo expediente académico, menos de trinta anos, dominas un idioma, es un pouco decidido e tes claro o que queres facer, as fundacións Barrié, Caixa Galicia e Caixanova ofrécenche unha bolsa para que poidas ampliar os teus estudios. Ramón Villares, Marta Rey, Fernando González Laxe, Roberto Amann son os nomes dalgúns das persoas que se beneficiaron do sistema de bolsas desde 1968. Unha oportunidade de ouro, unha bolsa de luxo.

“Eu, como enxeñeiro industrial, o que quería era aprender sobre a parte de xestión empresarial e sabía, polo que coñecía do mundo laboral, que sen un máster era moi difícil. Como a miña irmá xa obtivera a bolsa sabía que sería difícil pero non imposible”. Quen fala é Gustavo Amann, que volveu da súa estadía na Boston University da man da Fundación Barrié hai un ano. “Fun facer un máster MBA en administración e dirección de empresas, pero... unha vez alí vin a posibilidade de facer un segundo máster sobre sistemas de producción e animeime a compatibilizalo”. Algo similar foi o caso de Roberto Bande, quen solicitou a bolsa da Fundación Caixa Galicia pola “necesidade de financiamento para poder completar os meus estudios de economía en Londres”. E aínda que cada un foi por ramas diferentes, ambos destacan o duro proceso de selección. "Xa non polo papeleo, asegura Roberto, senón polo trámite que tes que facer para solicitar a túa admisión nunha universidade estranxeira”. Neste aspecto incide Gustavo ao afirmar que “é tan farragoso o trámite que ás veces se converte nun segundo traballo. Pero o esforzo merece a pena”.

A outra cara da moeda
E o esforzo é tamén para as entidades financeiras que cada ano se gastan arredor dun millón de euros cada unha no seu programa de bolsas nas súas diferentes modalidades: bolsas de estudios de posgrao en universidades, bolsas para fillos de emigrantes (só na Fundación Barrié) e bolsas de bacharelato internacional. Distribuídas en seis áreas de coñecemento: artísticas, técnicas, sociais e xurídicas, humanidades, saúde e experimentais cada ano ofrecen credenciais para formar unha elite de estudiantes. Cada entidade financiera ten os seus criterios, as súas características e os seus requisitos de entrada.

Foi en 1968 cando o propio Pedro Barrié de La Maza puxo en marcha o proxecto estrela de todas as actividades da fundación (creada dous anos antes): o programa de bolsas. “Desde o principio, asegura Marta Rei, actual directora da Fundación, houbo unha vontade decidida de cubrir necesidades dos galegos naqueles puntos nos que o Estado non chegaba”. Era o momento no que en Galicia non se podían cursar estudios de tipo técnico e desde a Barrié se estaba a impulsar a construcción das Escolas Técnicas Superiores (a de Arquitectura da Coruña e a de Enxeñería Industrial de Vigo).

A día de hoxe a realidade académica é diferente e a Barrié soubo adaptarse aos novos cambios, creando uno novo tipo de bolsas que xa iniciara dous anos antes a Fundación Caixa Galicia: os programas de axuda á investigación. “As bolsas de posgrado, afirma Marta Rey, póñense en marcha en 1990, e o obxectivo é apoiar non só financeiramente e institucionalmente a novos universitarios galegos (licenciados, enxeñeiros e arquitectos) que serven para facer estudios regrados (máster ou doutoramento) nas universidades máis prestixiosas”.

En 1988 Caixa Galicia iniciou a súa convocatoria coas bolsas de investigación en Francia, que contaban co apoio da Xunta de Galicia (Dirección Xeral de Universidades e Investigación e a Secretaría Xeral de Investigación e Desenvolvemento) e a embaixada de Francia. Aquel proxecto inicial ampliouse en 1996 creandose a convocatoria anual das bolsas máster da que se beneficiaron ata o día de hoxe máis de seiscentos bolseiros desde os Estados Unidos ata Italia e desde España ata Dinamarca.

¿Os intereses?
Foi o propio Pedro Barrié quen entendeu, segundo comenta Marta Rey, que a educación é o motor de desenvolvemento dos pobos e por iso se desenvolveu o programa de bolsas. E desenvolver un traballo en favor de Galicia é a filosofía de traballo neste ámbito por parte da Barrié. Os obxectivos, para Caixa Galicia son moi semellantes “completar a formación dos novos titulados, contribuír á mellora del potencial humano en el ámbito de la formación e a investigación de Galicia; propiciar, a través da formación en centros de referencia nacional e internacional, a inserción laboral e capitalizar no ámbito empresarial galego as novas tendencias internacionais na aplicación de técnicas e coñecementos innovadores”.

E boa parte destes obxectivos están cumpridos porque gran parte dos bolseiros desenvolve actividade profesional relacionada co seu campo de estudio unha vez que volve (Precisamente a volta unha vez remata a bolsa é unha das condicións, non obrigatoria no caso da Fundació Barrié, que establece a convocatoria). Por exemplo, Roberto Bande, unha vez que volveu do seu máster en Londres seguiu desenvolvendo a súa actividade profesional na Universidade, ou Gustavo que á volta de Boston traballa como analista de operacións na Unidade de Organización do Banco Pastor.

E despois.. a asociación de bolseiros
A Fundación Barrié creou desde a súa creación a bolseiros que logo constituíron parte da intelectualidade galega actual. De feito foron bolseiros Fernando González Laxe, Ramón Villares, a propia directora Marta Rey, ou José María Castellano, actual vicepresidente de Inditex. É precisamente este último, un membro da primeira xeración de bolsas das fundación (a saída en 1968) o presidente da Asociación de Antigos Bolseiros. Esta entidade foi creada en 1968 e agrupa a máis de 500 bolseiros que gozan dunha revista; unha rede interna de correo electrónico onde se intercambian oportunidades laborais; ou un directorio de bolseiros que, desde a Asociación se envía ás empresas xerando oportunidades de traballo; ademais de xornadas informativas e divulgativas

No caso de Caixa Galicia, un grupo de antigos bolseiros, entre os que estaba Roberto Bande puxéronse en contacto para agruparse e desenvolver proxectos afíns. O obxectivo, asegura Roberto, “é estar cohesionados e traballar en proxectos comúns, cada un desde o seu campo de traballo”. Por exemplo, agora mesmo están a traballar para publicar un informe sobre o impacto ocasionado polo verquido do Prestige desde os diferentes campos de traballo que domina cada un dos antigos bolseiros: económico, medio ambiental, de xestión da catástrofe.... E entre outros dos seus proxectos está o de desenvolver exposicións aproveitando o potencial das persoas que cursaron bolsas artísticas.