Dous actores recuperan o bululú, un xénero teatral centenario facendo representacións mentres percorren o Camiño de Santiago

No camiño, Bululú

Os dous membros da compañía de monicreques Seisdedos partiron onte mesmo do Cebreiro nunha peregrinación moi particular. Ata o vintecatro de xullo farán o Camiño de Santiago recollendo historias e representando en cada albergue no que paren unha sesión de bululú, un xénero teatral popular que se perdera no tempo.

Un cego e o seu guía

O camiño de Santiago conta estes días cun par de camiñantes moi especiais. Dous peregrinos aparentemente normais que ó chegar na fin do día a cada parada transfórmanse nun cego e no seu guía que anuncian a súa actuación polas rúas. Despois, ó caer a noite, no albergue ou na praza maior, comezan a contar e a representar historias para os demais peregrinos.
Cada etapa da ruta desde o Cebreiro acollerá pola noite unha obra na que o material escénico é mínimo. Dous corpos, uns pequenos monicreques e os disfraces e todo o material co que contan os dous estraños personaxes para conquistar a unha audiencia cansa e que compartiu parte do camiño con eles.
O cego o seu guía son en realidade Anxo García Fernández e Ignacio Vilariños Sanmartín, os dous membros do colectivo Seisdedos que, co apoio da Consellería de Cultura, están a recuperar unha tradición teatral perdida: O bululú.



O bululú


O bululú é un xénero teatral popular relacionada cos cantos de cego da que se ten rexistro aproximadamente desde o século XVI. Xa Fernando de Rojas, autor de “La Celestina”, menciona unha variedade deste espectáculo na súa obra “El viaje entretenido”. Desde aquela época, o bululú veuse practicando por feiras e romarías ata a súa desaparición de cara ó século XX. De feito aínda Valle-Inclán menciona este espectáculo na obra teatral “Los cuernos de don Friolera”. Tamén García Lorca se interesou por este xénero dentro da súa actividade teatral.
A representación consiste en que o cego se disfraza coma algún dos personaxes que interveñen a historia que vai contar e comeza a súa narración realizando acenos teatrais e interpretando determinados fragmentos da mesma. Mentres o cego conta a historia, o seu acompañante, desde detrás del e cuberto coa súa grande capa, represéntaa cuns pequenos monicreques.




Andar e colleitar


Esta iniciativa conta con varias peculiaridades, coma que os actores fan o camiño de Santiago en compaña dos peregrinos que atopan e na súa ruta van recompilando historias e lendas dos lugares polos que pasan ou dos seus propios compañeiros. A intención destes dous afoutados viaxeiros é incorporar ó espectáculo algunha das narracións que vaian coñecendo ó longo do camiño. Estas historias sumaríanse ás máis de tres horas de espectáculo que xa teñen preparadas e nas que se alternan cantos de cego (co correspondente cartel), romances e contos medievais, en ocasións acompañadas por instrumentos coma a zanfona, o cavaquiño, o tamboril ou a corneta, así coma dun particular monicreque de táboa que é ó tempo un boneco e un instrumento de percusión. Estes peculiares peregrinos van tamén armados con cámaras dixitais de fotografía e de vídeo, coas que capturan intres da vida no camiño para a súa posterior distribución nun dosier onda as historias recompiladas.
Por se fose pouco, Anxo e Ignacio dan aínda outra volta ó espectáculo coa escenificación das incidencias entre o cego e o seu guía ó tempo que contan a historia, introducindo novos niveis de realidade na representación.
Os dous actores contan co apoio cun coche no que vai o material e os disfraces, para facilitar unha ruta que xa é dura de por si.



A xestación


A idea desta aventura xurdiu dos propios membros de Seisdedos, que a través da productora Disctribu entraron en contacto coa Oficina de Promoción do Santiago que proporcionou apoio económico á iniciativa. Os dous membros de Seisdedos xa percorreran a zona Navarra do Camiño, entre Roncesvalles e A Rioxa cargando eles mesmos o material e sen que puidesen recoller moitas novas historias. Seisdedos naceu hai xa dez anos coa intención de representar pequenos espectáculos de monicreques. O seu interese pola historia deste xénero e pola xente que o practicou ó longo dos séculos levounos a coñecer vellos xéneros esquecidos coma o bululú e a tentar recuperalos.



O percorrido

A actividade comezou onte no Cebreiro, cunha actuación que se celebrou no albergue ás seis da tarde. A primeira etapa, entre O Cebreiro e o Hospital da Condesa está a cubrirse hoxe mesmo, e a actuación celebrarase ás sete da tarde nesta localidade. Triacastela, Samos, Sarria, Portomarín.... Ata rematar o día vintecatro de xuño en Compostela, como non.


Calendario de actuacións.
Calendario de actuacións do Bulubú ó longo do Camiño de Santiago.