A pasada semana a Federación de Gremios de Editores de España facÃa públicos os seus datos sobre o comercio interior do libro en 2007. As cifras confirman a tendencia de crecemento do sector en xeral. A nivel galego, no entanto, os datos amosan unha diminución no peso do noso idioma. Agora, cos datos que fornece o Observatorio da Cultura Galega, facemos un repaso a esta industria.
Máis peso
A edición medra en Galicia por riba da media estatal, que tamén ten un incremento respetable. En 2001 incribÃanse no rexistro do International System Book Number (o carnet de identidade dos libros) 1922 obras editadas en Galicia, o 2,9 de cantas se editaban en España. En 2007, no mesmo rexistro figuran 3.376 libros (case o dobre que ao comezar a década) que supoñen o 4,1 da edición estatal. A tendencia a medrar foi continua polo de agora, asà que é de agardar que, crise mediante, en 2008 o peso das editoras galegas sexa aÃnda maior sobre o total estatal. Iso si, malia ao incremento de tÃtulos, a facturación de libros en Galicia mantense estable sobre o conxunto estatal, arredor do 0,75% do total entre 2000 e 2006, aÃnda que as cifras absolutas medrasen neste perÃodo de 18.883.800 ata 27.510.000 euros (ver táboa máis abaixo).
| Libros inscritos no ISBN en Galicia. Serie Temporal | ||||||||
| 2001 | 2002 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | |
| Galicia | 1922 | 1934 | 1934 | 2643 | 2618 | 2770 | 2879 | 3376 |
| España | 67012 | 69893 | 69893 | 77950 | 77367 | 76265 | 77330 | 82559 |
| Porcentaxe | 2,9 | 2,9 | 2,9 | 3,4 | 3,4 | 3,6 | 3,7 | 4,1 |
| Fonte: MC. Estadística de la edición española de libros con ISBN | ||||||||
O galego e o multimedia De xeito paralelo ao crecemento da nosa edición, entre 2001 e 2004 tamén se foi incrementando lentamente a porcentaxe de libros en galego sobre o total dos editados en España (do 2% ao 2,4%), tanto desde o noso paÃs como no exterior. No entanto, a partir deste ano, detéctase unha diminución continuada na presenza do galego na edición estatal. De novo un 2,4% en 2005 e, xan en 2007, un 2,1, segundo o ISBN. A mesma táboa amósanos un dato curioso. A edición de material multimedia, malia a algúns vaivéns, pasa dun 2,9 en 2001 a un 3,2 en 2006, dando un espectacular chimpo en 2007 cun 9,1% dos libros rexistrados neste perÃodo. Está por ver se estamos antes un feito puntual ou se realmente se están a consolidar esta tipo de produtos na nosa industria.
| Porcentaxe de libros inscritos no ISBN por características. Serie temporal | ||||||||
| 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | ||
| Primeiras edicións | 90,5 | 90,1 | 89,1 | 93,3 | 93,4 | 93,4 | 82,0 | |
| Multimedia | 2,9 | 2,8 | 2,2 | 3,5 | 3,8 | 3,2 | 9,1 | |
| Libros en galego (total España) | 2,0 | 2,1 | 210,0% | 2,3 | 2,4 | 2,4 | 2,3 | 2,1 |
| Fonte: MC. Estadística de la edición española de libros con ISBN | ||||||||
Libros con vida
De xeito parello á edición de novas obras está a se incrementar o número de tÃtulos vivos en catálogo das editoras galegas. Se en 2001 falabamos de 4.358 obras que se podÃan adquirir, en 2007 a cifra subiu a 10.449. Sobre o total estatal, isto supón subir dun 1,73% do total de obras vivas a un 3,01%. A tendencia pode ter varias lecturas. Pode ser posible que os sistemas de almacenaxe e xestión de stocks das nosas editoras teñan mellorado ata o punto de que agora posúan unha maior capacidade neste sentido. Tamén haberá quen interprete que o incremento continuado de libros en catálogo revela que se edita bastante máis do que se chega a vender.
| Títulos vivos en catálogo de empresas agremiadas en FGEE por materia. Serie temporal | |||||||||
| 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | ||
| Literatura | 803 | 1188 | 1351 | 2026 | 2228 | 2473 | 2704 | 3364 | |
| Infantil e xuvenil | 1261 | 1404 | 1893 | 1639 | 2003 | 2485 | 3065 | 3049 | |
| Científico/técnico | 135 | 124 | 46 | 420 | 464 | 458 | 462 | 423 | |
| Ciencias sociais e humanidades | 341 | 569 | 212 | 1104 | 1146 | 1021 | 1023 | 965 | |
| Libros prácticos | 100 | 113 | 63 | 203 | 106 | 137 | 183 | 359 | |
| Divulgación | 646 | 800 | 777 | 645 | 759 | 862 | 882 | 891 | |
| Dicionarios/e | 61 | 157 | 51 | 53 | 73 | 74 | 89 | 166 | |
| Banda deseñada | 52 | 33 | 22 | 24 | 21 | 25 | 37 | 41 | |
| Outros | 139 | 158 | 68 | 93 | 100 | 72 | 41 | 48 | |
| Texto non universitario | |||||||||
| Total | 820 | 899 | 1351 | 761 | 961 | 1443 | 1963 | 2167 | |
| Educación infantil | 82 | 108 | 190 | 93 | 128 | 308 | 493 | 507 | |
| Educación primaria | 171 | 273 | 536 | 190 | 359 | 511 | 667 | 678 | |
| E.S.O. | 240 | 288 | 364 | 194 | 185 | 244 | 344 | 434 | |
| B.U.P. e C.O | 171 | 112 | 161 | 127 | 116 | 137 | 178 | 137 | |
| F.P. | 1 | 25 | 5 | 6 | 9 | 15 | 21 | 19 | |
| Libros/materiais complementarios | 155 | 94 | 96 | 152 | 164 | 229 | 261 | 391 | |
| Total | |||||||||
| Galicia | 4358 | 5445 | 5835 | 6967 | 7861 | 9050 | 10449 | 11472 | |
| España | 251435 | 260847 | 276314 | 291966 | 309090 | 325808 | 346706 | 369588 | |
| Porcentaxe | 1,73 | 2,09 | 2,11 | 2,39 | 2,54 | 2,78 | 3,01 | 3,1 | |
| Fonte: FGEE. | |||||||||
O peso da literatura
Esta mesma táboa revélanos tamén a importancia que as obras literarias teñen sobre o conxunto da edición galega e, canda a esta, o peso brutal da literatura infantil e xuvenil. Este último xénero é o que ten máis espazo nos catálogos editoriais en 2006, con 3.065 tÃtulos (fronte aos 1.261 de 2000). Ségueo a unha certa distancia a literatura xeral que pasou de 803 a 2.704. O terceiro grande tipo de edición é o libro de texto non universitario, que se mantén nos catálogos dun xeito moito máis constante, é de supor que pola constante renovación deste tipo de obras nos plans de estudos, que evita unha acumulación ao longo dos anos. Deste xeito, pasamos de 820 tÃtulos en 2000 a 1.963 en 2006. O predominino da literatura (abranguendo tamén textos teóricos sobre a materia) amósase tamén no desglose por materias que contempla a UNESCO en 2006, no que 964 dos 2662 libros publicados son deste tipo.
| Títulos editados por materias UNESCO. Ano 2006 | |
| Total | 2662 |
| Xeneralidades | 97 |
| Filosofía, psicoloxía | 59 |
| Relixión, teoloxía | 41 |
| Socioloxía, estatística | 46 |
| Ciencias políticas, ciencias económicas | 122 |
| Dereito, administración pública, previsión e asistencia social, seguros | 60 |
| Arte 2 ciencia militar | 1 |
| Educación, ensino, formación, distraccións | 90 |
| Etnografía, a | 54 |
| Matemáticas | 23 |
| Ciencias naturais | 96 |
| Ciencias médicas, sanidade | 88 |
| Enxeñería, tecnoloxía, industrias e oficios | 104 |
| Agricultura, | 34 |
| Ciencia doméstica | 24 |
| Xestión administración e organización | 83 |
| Acondicionamento do territorio, urbanismo, arquitectura | 40 |
| Artes plásticas e gráficas, fotografía | 219 |
| Música, artes do espectáculo, teatro, películas e cine | 69 |
| Juegos, deportes | 25 |
| Filoloxía, idiomas, lingüística | 92 |
| Literatura, historia e crítica literaria | 964 |
| Xeografía | 49 |
| Historia, biografía | 182 |
| Fonte: INE. Produccion editorial de libros | |
A venda
De ollarmos o penúltimo elo da canle do libro, os puntos de comercialización, descubriremos que nos últimos anos, e malia a tan repetida crise do gremio, as librarÃas están a concentrar cada vez máis a venda. Deste xeito, en 2001, facturábanse en librarÃas 7.873.258 euros, un 41,7% dos 18.883.800 que se facturaban en total no paÃs. Hoxe a porcentaxe incrementouse ata un 57,8% por cento (15.900.000 euros sobre un total de 27.510.000), unha porción que serÃa maior se consideramos tamén o crecemento destacado das cadeas de librarÃas (450.759 euros en 2000 e 2.840.000 en 2006). Como outro dato curioso podemos comentar as erráticas cifras sobre vendas de libros por Internet que nos achegan os Gremios de Editores. Se en 2000 pasaron por esta canle 30.051 euros, en 2003 e 2004 foron só 10.000 e en 2005 ascenderon ata 160.000. Para rematar o baile, non hai datos dos demais anos da serie.
| Facturación de libros por canles de comercialización (euros). Serie Temporal | |||||||||
| 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | ||
| Librarías | 7.873.258 | 6.300.000 | 5.800.000 | 7.580.000 | 7.930.000 | 14.540.000 | 15.900.000 | 12.880.000 | |
| Cadeas de librarías | 450.759 | 500.000 | 900.000 | 1.040.000 | 990.000 | 1.760.000 | 2.840.000 | 1.760.000 | |
| Grandes superficies | 252.425 | 700.000 | 1.000.000 | 820.000 | 700.000 | 940.000 | 970.000 | 730.000 | |
| Quioscos | 72.121 | 200.000 | … | 50.000 | 20.000 | 50.000 | … | 0 | |
| Empresas e institucións | 3.257.486 | 3.500.000 | 4.200.000 | 3.570.000 | 3.100.000 | 2.620.000 | 6.160.000 | 4.450.000 | |
| Bibliotecas | 498.840 | 900.000 | 600.000 | 180.000 | 970.000 | 480.000 | 400.000 | 1.080.000 | |
| Editoriais | 36.061 | 100.000 | … | 20.000 | 0 | 0 | … | 6.890.000 | |
| Venda a crédito | 4.303.247 | 6.600.000 | 4.500.000 | 1.410.000 | 5.480.000 | 1.640.000 | … | 0 | |
| Correo | 54.091 | 0 | … | 40.000 | 10.000 | 0 | … | 0 | |
| Clubes do libro | 90.152 | 0 | 100.000 | 110.000 | 260.000 | 130.000 | 170.000 | 190.000 | |
| Internet | 30.051 | 0 | … | 10.000 | 10.000 | 160.000 | … | 0 | |
| Suscricións | 18.030 | 300.000 | 100.000 | 100.000 | 30.000 | 30.000 | 20.000 | 253 | |
| Venda por teléfono | 811.366 | 1.100.000 | 700.000 | 180.000 | 1.010.000 | 0 | … | 2.530.000 | |
| Outras canle | 1.135.913 | 1.200.000 | 300.000 | 560.000 | 1.970.000 | 290.000 | 1.060.000 | 1.380.000 | |
| Total | |||||||||
| Galicia | 18.883.800 | 21.000.000 | 18.200.000 | 15.670.000 | 22.480.000 | 22.650.000 | 27.510.000 | 31.890.000 | |
| España | 2.528.950.000 | 2.607.000.000 | 2.674.640.000 | 2.792.605.000 | 2.881.600.000 | 2.933.230.000 | 3.014.540.000 | 3.123.170.000 | |
| Porcentaxe | 0,75 | 0,81 | 0,01 | 0,56 | 0,78 | 0,77 | 0,04 | 1,00 | |
| Fonte: FGEE. | |||||||||
