Saímos á rúa e sumámonos ao percorrido artístico-literario que percorreu Compostela o Día da Poesía

De paseo con Rosalía

O último Día da Poesía, en culturagalega.org, decidimos ir dar un paseo por Compostela. Puxemos os abrigos e as botas por se chovía, apañamos as cámaras, e sumámonos ao percorrido artístico literario que percorría Compostela nese 21 de marzo en homenaxe a Rosalía de Castro, que faría en 2006 nada menos que 169 anos. Comparte con nós este paseo a través de videos e de fotografías.

A verdade é que perderamos a primeira convocatoria, o 24 de febreiro, data de nacemento da poeta. Tamén é certo que ó final a choiva obrigou a suspender o evento daquela, pero a Consellaría de Cultura non se desanimou e programou para o Día da Poesía un segundo intento. Desta volta animámonos e aló fomos, armados de cámara de fotografía e máis de vídeo, a celebrar e a recoller o evento.

Comba Campoy, coordinadora deste evento, explícanos como se artellou este paseo. "Foi unha iniciativa de Luís Bará, desde Dirección Xeral de Promoción Cultural. Tiña un especial interese en revitalizar a figura de Rosalía, achegala á xente e afastala un pouco dos tópicos de chorona e de santiña que tiña enriba", explica Comba.
Foi ela a que se encargou de todo o programa deste paseo. "Déronme total liberdade para celebrar o aniversario, e eu pensei en facer un acto algo máis de rúa que lle chegase a xente que non vai habitualmente a actos culturais. Tamén quixen resaltar moitas das ideas prefeministas e de reivindicación da muller que tiña Rosalía, e interesábame que participasen mulleres".

A idea de desenvolver esta actividade en Compostela veu polo grande vencello que tivo a escritora a este lugar. Coa colaboración de artistas de diferentes campos que desenvolven o seu traballo na cidade, fóronse buscando espazos significativos na vida da poetisa que, ao tempo, fosen susceptibles de acoller actuacións. Quedaron fóra, evidentemente, moitos espazos de grande importancia na biografía da poeta. "De facelo estritamente en todos os puntos destacados da vida de Rosalía teriamos que poñer un autobús, porque habería que comezar na casa natal, onde está actualmente a praza de Vigo", sinala Campoy.

De cara ao futuro barállase a posibilidade de repetir a experiencia ampliando o percorrido ou en ir trasladando a actividade por diferentes lugares do país. "Pódese tentar noutras cidades, ou en Padrón e en xeral na Comarca de Compostela, que deixou bastante pegada nos poemas de Rosalía. Tamén está Rianxo, Catoira, Carril, ou o mar en xeral, que era un elemento que tiña como algo moi importante", lembra a coordinadora do evento. A ver se para o ano facemos o paseo en barco.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

Como irás vendo se entras ao Paseo, esta non é unha galería fotográfica típica dos nosos temas do día. En realidade, é unha “foto-vídeo-galería”, un novo xeito de aproveitar as posibilidades da rede para introducirnos nas historias que contamos.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

Nada máis chegar, unhas garridas raparigas nos ofertaron unha chapa co retrato pop de Rosalía e mais unhas semprevivas que pousamos na lapela. Logo dunha pequena actuación musical, as míticas Marías, redivivas, irromperon no medio do público, que se concentraba no paseo central da alameda preparado para a choiva. No edificio que acolle na actualidade do IES Rosalía de Castro estudou Rosalía música e deseño cando era sede da Real Sociedade de Amigos do País

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

As gaitas e mais as amables repartidores de flores puxeron en marcha a nutrida comitiva cara á porta da Estrela, e a rúa Bautizados. Alí paramos, e unha voz xurdida do alto iniciou un retrato de Rosalía. Aínda tivemos que dar unha volta polo medio da xente ate descubrir a Lupe Gómez a recitar deste o balcón. Foi no número seis da Rúa Bautizados onde Rosalía pasou, coa súa nai, os catro primeiros anos en Compostela.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

As Marías encabezaron o regueiro de xente ata a praza do Toral. Canda a elas, tamén nos ía acompañando unha choiva pequena.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

Marcaban a chegada e a partida de cada etapa e guiábannos polas rúas, facían recreacións de tarefas domésticas, repartían as flores. Con cadansúa versión do traxe tradicional, estas mozas foron unha estupenda compaña que animou o noso paseo recitando e dándolle vida aos poemas de Rosalía.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

O escaparate de Florentino non ofrecía desta volta traxes. Unha choiva de leite e a presenza sobrecolledora de Margarida Fernández encheron de poesía e de maxia visual este espazo. Todos gardamos silencio apertados na rúa das Orfas, mentres a choiva persistía, miudiña.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

Os paraugas xa se ían xeneralizando, e aínda que encantados, tíñamos a sensación de que o ceo non ía conter moito máis tempo a auga.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

E foi botar a andar cara a Historia e comezar o temporal. A multitude apresándose a se apegar ás paredes, o toldo do Universal completamente ateigado, os paraugas retirándose do centro da rúa por onde baixaba xa un regato. E, polo medio da xente, dos paraugas e da choiva, quedabamos impresionados pola estampa de Alexandra de Queirós a tocar impertérrita, enriba da escalinata, baixo unha improvisada cuberta formada por tres paraugas. O tema, como non podía ser doutro xeito, era "Lela". "Están as nubes chorando por un amor que morreu..."

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

E aínda así, non houbo moitas baixas. Certamente algo menos compactos, xa cunha molleira considerable en moitos casos e cismando na posibilidade dun primeiro catarro, seguimos adiante. Un público verdadeiramente afouto.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

Non parou a choiva tampouco nin ante a canción de Carmen D"Or, e aínda eramos suficiente para que houbese que se meter entre a xente, esquivar baleas, cravar algún cóbado para poder vela. No número 2 da Rúa de Altamira viviu o matrimonio Murguía-Castro entre 1878 e 1879.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

Xa íamos chegando ao final. A poesía de Luz Fandiño deixaba constancia de como está aínda vivo o legado de Rosalía na nosa lírica. Cun bonito paraugas. Ao noso carón, Luís Bará armado de carapucha resistía solidariamente a choiva co resto do público.

De paseo con Rosalía

De paseo con Rosalía

A igrexa de Bonaval foi un refuxio acolledor. ¡O chan estaba seco! Na ábsida, unha serie de cadeiras agardaban a presenza dalgunhas das nosas máis coñecidas poetas nunha reedición da homenaxe "Daquelas que cantan". Ana Blanco, da Fundación Rosalía de Castro, presentábanos o evento. Un final digno e seco.