Un dos puntos forte no programa dos XVIII Encontros para a Normalización LingüÃstica, que fechaban o pasado venres no Consello da Cultura Galega, foi a presentación do estudo O comportamento lingüÃstico da mocidade. Esta proposta pioneira abordou por vez primeira unha serie de cuestións sobre as actitudes encol da lingua na xente máis nova, que se revelan como un factor importante a ter en conta de cara á normalización.
VÃdeo da presentación do estudo nos XVIII Encontros para a Normalización
HÃ¥kan Casares Berg, XaquÃn Loredo e LuÃs CuntÃn foron os responsables de presentar, o pasado venres, o primeiros resultados de O comportamento lingüÃstico da mocidade. Este estudo, que coordinou o Observatorio da Cultura en colaboración o Seminario de SociolingüÃstica da RAG, contemplou por vez primeira no noso paÃs unha serie de variables que nunca se tiveran en conta e que salientan, en xeral, a importancia das actitudes que posúe a nosa mocidade de cara á lingua. A análise contou con 800 persoas de entre 15 e 25 anos, que participaron en análises cuantitativos como enquisas e cualitativos como entrevistas e grupos de discusión. Segundo explica HÃ¥kan Casares desde o Observatorio da Cultura, o estudo "tenta explicar de xeito non superficial as causas da desgaleguización". Como novidade, o estudo incorpora elementos de didáctica das linguas e da adquisición de segundas lingüas, a seguir en parte a liña do proxecto catalán Resol. Entre outras cuestións, abordáronse ámbitos como "a confianza, o papel da competencias lingüÃsticas ou a percepción da norma social por parte dos suxeitos". Os datos que se obtiveron ao longo do estudo continúan a se analizar e presentaranse de xeito Ãntegro o vindeiro outono.
Consensos
Casares presentou no pasado venres nos XVIII Encontros para a Normalización LingüÃstica que organiza o Consello da Cultura Galega, a parte do estudo centrada en abordar as actitudes lingüÃsticas, a autoconfianza e a vulnerabilidade ao cambio. Nestes ámbitos "en xeral detéctanse actitudes positivas de cara ao galego. Por exemplo, hai un acordo xeral en que as crianzas deben estudar na nosa lingua, en que cómpre coñecer o galego ao vivir en Galicia, no gusto por falalo ou na necesidade de se esforzar por empregar máis a nosa lingua", explica Casares. Fronte a este consenso xeral, os resultados amosan certa controversia sobre a cuestión de se é mais importante aprender inglés ou francés fronte ao galego. "AÃnda que a media en xeral está en desacordo en lle dar máis importancia a estes idiomas, neste caso vense posicións extremas, determinadas de xeito especial pola orixe da persoa e a súa lingua habitual".
Afecto e uso instrumental
"As preguntas que se lles fixeron abordaban un eixe afectivo de cara a lingua e outro instrumental", sinala Casares. "A reducir a estes dous factores as cuestións relativas a actitudes, vese de xeito bastante claro como o espazo máis negativo no plano afectivo e instrumental para nosa lingua está entre xente que procede do resto de España e do estranxeiro, asà como nas persoas de clase alta e os que só falan castelán. Debemos ter en conta que estas son poucas persoas no conxunto da poboación", advirte. Fronte a isto "os monolingües en galego son os que presentan unhas actitudes máis positivas cara á nosa lingua nos dous factores".
Factores determinantes
Destes datos revélase tamén que a idade é un factor importante á hora de determinar as actitudes. "Os rapaces que están a estudar en perÃodos preuniversitarios, de 15 a 19 anos, teñen unha peor do que aqueles de máis idade", explica. Canda a isto, a orixe (especialmente no caso de persoas nada fóra de Galicia e fóra de España), a lingua habitual e a clase social aparecen como as principais variables que afectan a estas actitudes. "O hábitat tamén inflúe dun xeito claro. Canto menos poboado é, mellores actitudes se presentan de cara ao galego".
Confianza e vulnerabilidade
Outro vector analizado, a autoconfianza á hora de falar a nosa lingua, amosa pouca variación entre todos os enquisados, independentemente das súas prácticas lingüÃsticas. Si é certo, no entanto que amosan maiores valores as persoas monolingües ou con predominio do galego, ao igual que as persoas de zonas menos poboadas e de máis idade. Pola súa banda, convidan ao optimismo os datos sobre vulnerabilidade ao cambio. A cuestión á que se someteron os bilingües e os falantes en castelán sobre se estarÃan dispostos a utilizar máis o galego amosa que o 75% dos enquisados valora co máis dun seis sobre dez a súa disposición, e que a media se sitúa por riba do sete. Ou sexa, que en xeral existe unha alta disposición a incrementar o uso da nosa lingua.
A intención que conta
No caso de Loredo desde o Seminario de SociolingüÃstica da RAG, centráronse na análise sobre a intención de fala. "É algo que nunca se fixera aquÃ. Tentamos ver en qué niveis se está disposto a falar en galego e en cales en castelán". Segundo apunta, a este nivel "os resultados foron sorprendentes, moito máis positivos de cara ao galego do que eu agardaba. En xeral, a intención de comunicar en galego é maior que a que existe para o facer en castelán, sobre todo nos ámbitos máis próximos", indica. Isto é, contornos de confianza e de intimidade aparecen como máis propicios para o galego entre a nosa mocidade. "No entanto, en espazos más afastados, por exemplo ao falar con descoñecidos, o castelán emprégase máis como lingua de contacto, mesmo cando quen inicia a conversa é galegofalante".
Resistencia, presión e competencias
Desde outra perspectiva, os falantes de galego amósanse máis remisos a mudar a súa lingua cando se atopan nun contexto contrario a eles. "Por exemplo ao se enfrontar a unha serie de persoas que falan castelán, tenden a mudar menos a súa lingua que no caso contrario, cando alguén que fala castelán se enfronta a un grupo galegófono". En xeral, os usuarios do galego son máis resistentes. "Tenden máis a se manter na súa lingua, e os castelanfalantes adoitan mudar máis. Isto contradà o que pensabamos todos". Outro vector é a presión externa. "Canto máis galeguizado estea o contexto, máis facilidade hai para que se dea unha maior intención de falar na nosa lingua". Fronte a isto as competencias, pasado un dominio mÃnimo, non inflúen especialmente na elección de se expresar na nosa lingua.
Identidade non é igual a lingua
Unha sorpresa que revelou a análise das actitudes para comunicar é a importante separación entre se sentir galego e falar a nosa lingua. "Ter unha maior identidade etnolingüÃstica cara ao galego no pesa especialmente á hora de falalo. É dicir, canto se poida sentir alguén galego non está directamente relacionado co seu emprego da lingua. Xente que fala castelán sinala sentirse galega. Fronte a isto, como factor para predispor os galegofalantes a falar castelán o se sentir español é o factor que amosa un maior peso".
A visión cualitativa
O sociólogo LuÃs CuntÃn concentrou o seu traballo na parte máis cualitativa da investigación, un tipo de análise que, segundo indica "axúdanos a desentrañar a lóxica interna dos fenómenos que se meden na parte cuantitativa". Neste apartado, pois "non se ve a extensión social que posúe un discurso concreto, senón que se identifican os diferentes discursos".
A partir dos datos que se obtiveron de entrevistas en profundidade e de grupos de discusión, este sociólogo advirte que á hora de falar a nosa lingua "resulta determinante a socialización familiar, mentres a socialización escolar non ten tanto peso". No entanto, a experiencia no ensino dálle aos individuos "competencias e desde un punto de vista emotivo ou identitario tamén achega argumentos. E isto tanto a prol dunha actitude favorable ao galego como contraria, segundo sexa o contexto". Outro factor determinante entre a nosa mocidade "é a socialización horizontal. En idades de adolescencia, onde pesa moito a aceptación grupal, asà como nas primeiras relacións de parella, ten un importante peso. Un grupo de amigos galegofalantes pula de ti cara ao galego, mentres que se falan castelán non o fan. Isto ven ser un reflexo a escala do que poderiamos chamar un ambiente social xeral, xa que os grupos galegofalantes son máis habituais en medios onde a lingua está mais xeneralizada".
A apontoar outras ideas que apareceron no estudo, CuntÃn tamén salienta que "se confirma un tópico que non deixa de ser real, a idea de que canto máis rural é un ámbito, máis hexemónica é a presenza do galego, e á inversa. Neste continuo, as vilas son un microcosmos onde os comportamentos a prol do castelán son en ocasións especialmente agudos, ou cando menos se subliña moito a súa expresión", sempre a falar de xente de entre 15 e 24 anos. Ademais do hábitat ou da socialización horizontal, a análise de CuntÃn contempla tamén o peso da socialización vertical "trátase da relación que se establece co xefe, nas oposicións ou cando eu quero desenvolver as miñas expectativas", apunta. Nese sentido "o tema aspiracional, de que o castelán pode dar máis oportunidades aparece como unha cuestión transversal. Cando unha persoa ten unha pulsión normalizadora de cara ao galego, ten elaborado isto intelectualmente e descarta esa idea. Pero se non ten esa pulsión, mesmo a ser galegofalante, sempre aparece isto. E moitas veces nas actitudes belixerantemente monolingües en castelán este argumento emprégase tanto no plano emotivo ou como no utilitario".
PerfÃs monolingües en galego
A partir dos seus datos, CuntÃn detectou unha serie de perfÃs sobre as diferentes perspectivas que a nosa mocidade mantén encol da cuestión lingüÃstica. "Empreguei unhas etiquetas moi provisorias e insuficientes, que nos permiten identificar estas visións.
Deste xeito, o sociólogo sinala en primeiro lugar a existencia de individuos "resistentes co galego". Trátase de persoas que "falan galego, pero vÃveno como unha lingua menor e mesmo en transo de desaparición. Emprégano como arma, a xeito de manifestación de descontento ante unha frustración de expectativas". A partir dos casos aparecidos no estudo, CuntÃn identifica este perfil "cun home rural de baixa formación que traballa de tractorista ou de mecánico pero que no fondo aspirarÃa a ser outra cousa". As persoas deste perfil "non reivindican tanto o galego como o castrapo, séntense distantes a nivel emotivo tanto do castelán como do galego culto ou literario, e teñen a sensación de que iso fai parte dun mundo urbano do que non participan".
Canda a estes, mantense un perfil de persoas que CuntÃn identifica como "resistentes no galego". Neste caso o estudo identifica esta visión con mulleres do ámbito rural. "Son máis permeables á formación académica e teñen outras aspiracións. Mesmo a seren traballadoras pouco cualificadas, integran no seu proxecto vital a idea de formar unha familia, e aà aparece xa a idea de transmisión da lingua". Unha diferenza importante co anterior perfil é que "aÃnda que empregan un galego tan deturpado como o dos homes do seu contorno, recoñecen que a lingua que falan é unha versión popular e que existe un rexistro culto, manteñen ese continuo e teñen no seu universo de referencia o galego literario.
Canda a estes, os perfÃs monolingües en galego complétanse con do "individuo de actitude normalizadora". Segundo apunta CuntÃn "é unha persoa de orixe vilega ou urbana, que moitas veces sae dunha socialización monolingüe en castelán e que ten unha actitude militante cara ao galego".
Os perfÃs bilingües e monolingües en castelán
"Este é un mundo con moitas gradacións", advirte o sociólogo. "Por unha banda están o bilingües utilitarios que mudan de lingua segundo o contexto para conseguir un traballo, integrarse nun grupo, ligar ou aprobar unha materia", explica a sinalar un fenómeno que, na súa análise "é vilego ou urbano e ao que se chega sobre todo desde unha socialización inicial bilingüe". As persoas que se adscriben a este perfil "de xeito curioso son en xeral de predominio galego". Canda a estes aparece o "bilingüe optimista. Neste caso predomina o emprego do castelán, e responde a xente que pode ter un orixe un pouco máis urbano e un nivel social lixeiramente superior. Trátase de persoas que consideran que o galego está normalizado, que di non ter ningún problema con ele, pero que non o fala".
Un perfil curioso que revela a investigación de CuntÃn é o do "monolingüe tolerante". Segundo explica o sociólogo, trátase de xente que "recoñece o galego como lingua de cultura, e pode mesmo ler libros en galego, é competente na lingua pero non o fala. Mesmo en certas ocasións pode falar en galego en determinados grupos, a dicir que o emprega, a se disfrazar de bilingüe". E logo hai tamén monolingües belixerantes en castelán, ainda que estes son poucos e resulta algo anecdótico".
A ferramenta
A resumir o potencial das descubertas que achega este estudo, XaquÃn Loredo apunta que "durante moito tempo sostÃvose que as actitudes non serven para nada e que as modificar non tiña efectos", explica. "Agora vemos que teñen unha importancia decisiva. Unhas actitudes positivas de cara ao galego cando se emprega o castelán inflúe á hora de falar máis a nosa lingua. Da outra banda, ter actitudes negativas de cara ao castelán inflúe para que se fale máis galego". Estas "teñen un poder importante nas intencións para falar, e de xeito indirecto, tamén na conduta". Encol do potencial transformador desta análise apunta que "tentamos establecer unha serie de modelos que permitan intervir e modificar a situación. Queremos identificar que variables poden ser modificadas para que os castelánfalantes falen máis galego, e ver tamén cales provocan que os galegofalantes falen máis castelán". A partir destes novos datos "haberá que comezar a facer algún tipo de proba empÃrica, experimentar xeitos de intervención sobre este vector".
VÃdeo da presentación do estudo nos XVIII Encontros para a Normalización
HÃ¥kan Casares Berg, XaquÃn Loredo e LuÃs CuntÃn foron os responsables de presentar, o pasado venres, o primeiros resultados de O comportamento lingüÃstico da mocidade. Este estudo, que coordinou o Observatorio da Cultura en colaboración o Seminario de SociolingüÃstica da RAG, contemplou por vez primeira no noso paÃs unha serie de variables que nunca se tiveran en conta e que salientan, en xeral, a importancia das actitudes que posúe a nosa mocidade de cara á lingua. A análise contou con 800 persoas de entre 15 e 25 anos, que participaron en análises cuantitativos como enquisas e cualitativos como entrevistas e grupos de discusión. Segundo explica HÃ¥kan Casares desde o Observatorio da Cultura, o estudo "tenta explicar de xeito non superficial as causas da desgaleguización". Como novidade, o estudo incorpora elementos de didáctica das linguas e da adquisición de segundas lingüas, a seguir en parte a liña do proxecto catalán Resol. Entre outras cuestións, abordáronse ámbitos como "a confianza, o papel da competencias lingüÃsticas ou a percepción da norma social por parte dos suxeitos". Os datos que se obtiveron ao longo do estudo continúan a se analizar e presentaranse de xeito Ãntegro o vindeiro outono.
Consensos
Casares presentou no pasado venres nos XVIII Encontros para a Normalización LingüÃstica que organiza o Consello da Cultura Galega, a parte do estudo centrada en abordar as actitudes lingüÃsticas, a autoconfianza e a vulnerabilidade ao cambio. Nestes ámbitos "en xeral detéctanse actitudes positivas de cara ao galego. Por exemplo, hai un acordo xeral en que as crianzas deben estudar na nosa lingua, en que cómpre coñecer o galego ao vivir en Galicia, no gusto por falalo ou na necesidade de se esforzar por empregar máis a nosa lingua", explica Casares. Fronte a este consenso xeral, os resultados amosan certa controversia sobre a cuestión de se é mais importante aprender inglés ou francés fronte ao galego. "AÃnda que a media en xeral está en desacordo en lle dar máis importancia a estes idiomas, neste caso vense posicións extremas, determinadas de xeito especial pola orixe da persoa e a súa lingua habitual".
Afecto e uso instrumental
"As preguntas que se lles fixeron abordaban un eixe afectivo de cara a lingua e outro instrumental", sinala Casares. "A reducir a estes dous factores as cuestións relativas a actitudes, vese de xeito bastante claro como o espazo máis negativo no plano afectivo e instrumental para nosa lingua está entre xente que procede do resto de España e do estranxeiro, asà como nas persoas de clase alta e os que só falan castelán. Debemos ter en conta que estas son poucas persoas no conxunto da poboación", advirte. Fronte a isto "os monolingües en galego son os que presentan unhas actitudes máis positivas cara á nosa lingua nos dous factores".
Factores determinantes
Destes datos revélase tamén que a idade é un factor importante á hora de determinar as actitudes. "Os rapaces que están a estudar en perÃodos preuniversitarios, de 15 a 19 anos, teñen unha peor do que aqueles de máis idade", explica. Canda a isto, a orixe (especialmente no caso de persoas nada fóra de Galicia e fóra de España), a lingua habitual e a clase social aparecen como as principais variables que afectan a estas actitudes. "O hábitat tamén inflúe dun xeito claro. Canto menos poboado é, mellores actitudes se presentan de cara ao galego".
Confianza e vulnerabilidade
Outro vector analizado, a autoconfianza á hora de falar a nosa lingua, amosa pouca variación entre todos os enquisados, independentemente das súas prácticas lingüÃsticas. Si é certo, no entanto que amosan maiores valores as persoas monolingües ou con predominio do galego, ao igual que as persoas de zonas menos poboadas e de máis idade. Pola súa banda, convidan ao optimismo os datos sobre vulnerabilidade ao cambio. A cuestión á que se someteron os bilingües e os falantes en castelán sobre se estarÃan dispostos a utilizar máis o galego amosa que o 75% dos enquisados valora co máis dun seis sobre dez a súa disposición, e que a media se sitúa por riba do sete. Ou sexa, que en xeral existe unha alta disposición a incrementar o uso da nosa lingua.
A intención que conta
No caso de Loredo desde o Seminario de SociolingüÃstica da RAG, centráronse na análise sobre a intención de fala. "É algo que nunca se fixera aquÃ. Tentamos ver en qué niveis se está disposto a falar en galego e en cales en castelán". Segundo apunta, a este nivel "os resultados foron sorprendentes, moito máis positivos de cara ao galego do que eu agardaba. En xeral, a intención de comunicar en galego é maior que a que existe para o facer en castelán, sobre todo nos ámbitos máis próximos", indica. Isto é, contornos de confianza e de intimidade aparecen como máis propicios para o galego entre a nosa mocidade. "No entanto, en espazos más afastados, por exemplo ao falar con descoñecidos, o castelán emprégase máis como lingua de contacto, mesmo cando quen inicia a conversa é galegofalante".
Resistencia, presión e competencias
Desde outra perspectiva, os falantes de galego amósanse máis remisos a mudar a súa lingua cando se atopan nun contexto contrario a eles. "Por exemplo ao se enfrontar a unha serie de persoas que falan castelán, tenden a mudar menos a súa lingua que no caso contrario, cando alguén que fala castelán se enfronta a un grupo galegófono". En xeral, os usuarios do galego son máis resistentes. "Tenden máis a se manter na súa lingua, e os castelanfalantes adoitan mudar máis. Isto contradà o que pensabamos todos". Outro vector é a presión externa. "Canto máis galeguizado estea o contexto, máis facilidade hai para que se dea unha maior intención de falar na nosa lingua". Fronte a isto as competencias, pasado un dominio mÃnimo, non inflúen especialmente na elección de se expresar na nosa lingua.
Identidade non é igual a lingua
Unha sorpresa que revelou a análise das actitudes para comunicar é a importante separación entre se sentir galego e falar a nosa lingua. "Ter unha maior identidade etnolingüÃstica cara ao galego no pesa especialmente á hora de falalo. É dicir, canto se poida sentir alguén galego non está directamente relacionado co seu emprego da lingua. Xente que fala castelán sinala sentirse galega. Fronte a isto, como factor para predispor os galegofalantes a falar castelán o se sentir español é o factor que amosa un maior peso".
A visión cualitativa
O sociólogo LuÃs CuntÃn concentrou o seu traballo na parte máis cualitativa da investigación, un tipo de análise que, segundo indica "axúdanos a desentrañar a lóxica interna dos fenómenos que se meden na parte cuantitativa". Neste apartado, pois "non se ve a extensión social que posúe un discurso concreto, senón que se identifican os diferentes discursos".
A partir dos datos que se obtiveron de entrevistas en profundidade e de grupos de discusión, este sociólogo advirte que á hora de falar a nosa lingua "resulta determinante a socialización familiar, mentres a socialización escolar non ten tanto peso". No entanto, a experiencia no ensino dálle aos individuos "competencias e desde un punto de vista emotivo ou identitario tamén achega argumentos. E isto tanto a prol dunha actitude favorable ao galego como contraria, segundo sexa o contexto". Outro factor determinante entre a nosa mocidade "é a socialización horizontal. En idades de adolescencia, onde pesa moito a aceptación grupal, asà como nas primeiras relacións de parella, ten un importante peso. Un grupo de amigos galegofalantes pula de ti cara ao galego, mentres que se falan castelán non o fan. Isto ven ser un reflexo a escala do que poderiamos chamar un ambiente social xeral, xa que os grupos galegofalantes son máis habituais en medios onde a lingua está mais xeneralizada".
A apontoar outras ideas que apareceron no estudo, CuntÃn tamén salienta que "se confirma un tópico que non deixa de ser real, a idea de que canto máis rural é un ámbito, máis hexemónica é a presenza do galego, e á inversa. Neste continuo, as vilas son un microcosmos onde os comportamentos a prol do castelán son en ocasións especialmente agudos, ou cando menos se subliña moito a súa expresión", sempre a falar de xente de entre 15 e 24 anos. Ademais do hábitat ou da socialización horizontal, a análise de CuntÃn contempla tamén o peso da socialización vertical "trátase da relación que se establece co xefe, nas oposicións ou cando eu quero desenvolver as miñas expectativas", apunta. Nese sentido "o tema aspiracional, de que o castelán pode dar máis oportunidades aparece como unha cuestión transversal. Cando unha persoa ten unha pulsión normalizadora de cara ao galego, ten elaborado isto intelectualmente e descarta esa idea. Pero se non ten esa pulsión, mesmo a ser galegofalante, sempre aparece isto. E moitas veces nas actitudes belixerantemente monolingües en castelán este argumento emprégase tanto no plano emotivo ou como no utilitario".
PerfÃs monolingües en galego
A partir dos seus datos, CuntÃn detectou unha serie de perfÃs sobre as diferentes perspectivas que a nosa mocidade mantén encol da cuestión lingüÃstica. "Empreguei unhas etiquetas moi provisorias e insuficientes, que nos permiten identificar estas visións.
Deste xeito, o sociólogo sinala en primeiro lugar a existencia de individuos "resistentes co galego". Trátase de persoas que "falan galego, pero vÃveno como unha lingua menor e mesmo en transo de desaparición. Emprégano como arma, a xeito de manifestación de descontento ante unha frustración de expectativas". A partir dos casos aparecidos no estudo, CuntÃn identifica este perfil "cun home rural de baixa formación que traballa de tractorista ou de mecánico pero que no fondo aspirarÃa a ser outra cousa". As persoas deste perfil "non reivindican tanto o galego como o castrapo, séntense distantes a nivel emotivo tanto do castelán como do galego culto ou literario, e teñen a sensación de que iso fai parte dun mundo urbano do que non participan".
Canda a estes, mantense un perfil de persoas que CuntÃn identifica como "resistentes no galego". Neste caso o estudo identifica esta visión con mulleres do ámbito rural. "Son máis permeables á formación académica e teñen outras aspiracións. Mesmo a seren traballadoras pouco cualificadas, integran no seu proxecto vital a idea de formar unha familia, e aà aparece xa a idea de transmisión da lingua". Unha diferenza importante co anterior perfil é que "aÃnda que empregan un galego tan deturpado como o dos homes do seu contorno, recoñecen que a lingua que falan é unha versión popular e que existe un rexistro culto, manteñen ese continuo e teñen no seu universo de referencia o galego literario.
Canda a estes, os perfÃs monolingües en galego complétanse con do "individuo de actitude normalizadora". Segundo apunta CuntÃn "é unha persoa de orixe vilega ou urbana, que moitas veces sae dunha socialización monolingüe en castelán e que ten unha actitude militante cara ao galego".
Os perfÃs bilingües e monolingües en castelán
"Este é un mundo con moitas gradacións", advirte o sociólogo. "Por unha banda están o bilingües utilitarios que mudan de lingua segundo o contexto para conseguir un traballo, integrarse nun grupo, ligar ou aprobar unha materia", explica a sinalar un fenómeno que, na súa análise "é vilego ou urbano e ao que se chega sobre todo desde unha socialización inicial bilingüe". As persoas que se adscriben a este perfil "de xeito curioso son en xeral de predominio galego". Canda a estes aparece o "bilingüe optimista. Neste caso predomina o emprego do castelán, e responde a xente que pode ter un orixe un pouco máis urbano e un nivel social lixeiramente superior. Trátase de persoas que consideran que o galego está normalizado, que di non ter ningún problema con ele, pero que non o fala".
Un perfil curioso que revela a investigación de CuntÃn é o do "monolingüe tolerante". Segundo explica o sociólogo, trátase de xente que "recoñece o galego como lingua de cultura, e pode mesmo ler libros en galego, é competente na lingua pero non o fala. Mesmo en certas ocasións pode falar en galego en determinados grupos, a dicir que o emprega, a se disfrazar de bilingüe". E logo hai tamén monolingües belixerantes en castelán, ainda que estes son poucos e resulta algo anecdótico".
A ferramenta
A resumir o potencial das descubertas que achega este estudo, XaquÃn Loredo apunta que "durante moito tempo sostÃvose que as actitudes non serven para nada e que as modificar non tiña efectos", explica. "Agora vemos que teñen unha importancia decisiva. Unhas actitudes positivas de cara ao galego cando se emprega o castelán inflúe á hora de falar máis a nosa lingua. Da outra banda, ter actitudes negativas de cara ao castelán inflúe para que se fale máis galego". Estas "teñen un poder importante nas intencións para falar, e de xeito indirecto, tamén na conduta". Encol do potencial transformador desta análise apunta que "tentamos establecer unha serie de modelos que permitan intervir e modificar a situación. Queremos identificar que variables poden ser modificadas para que os castelánfalantes falen máis galego, e ver tamén cales provocan que os galegofalantes falen máis castelán". A partir destes novos datos "haberá que comezar a facer algún tipo de proba empÃrica, experimentar xeitos de intervención sobre este vector".
Serie
XX Anos da CTNL. Tendencias en normalización
Repasamos as primeiras achegas do estudo O comportamento lingüÃstico da mocidade
A situación da lingua condiciona as polÃticas lingüÃsticas familiares a prol do galego
Repasamos coa presidenta da CTNL os vinte anos de traballo desta entidade
