O Museo Imaxinado (e III): As artes do século XX

Xesús Baños, presidente da Asociación de Amigos do Arqueolóxico da Coruña, leva tres semanas presentándonos grandes obras de arte da Historia de Galicia que hoxe están fóra do país, en importantes coleccións privadas e públicas de arte e Historia. Hoxe finaliza a serie cunha ollada á pintura e escultura do século XX, marcada sen dúbida polo drama da emigración e o exilio.

Que obras de arte debera manter un Mseo Nacional de Arte de Galicia en relación ao século XX? Aínda que moitas obras preserváronse na propia Galicia, a emigración e o exilio definiron claramente a dispersión das obras dos artistas contemporáneos. De seguido, Xesús Baños preséntanos e explícanos a súa selección:



Título: Santa
Autor: Francisco Asorey
Cronoloxía: 1926
Ubicación actual: Casa de Galicia, Montevideo
Comentario: O gran escultor cambadés realiza nos anos vinte do século pasado o mellor da súa producción, na que exalta á muller galega. A presente obra é a máis singular de todas elas pola nudez da figura ainda que o tratamento da policromía é semellante a outras obras como O Tesouro ou A ofrenda a San Ramón.



Título: Verbena
Autor: Maruja Mallo
Cronoloxía: 1928
Ubicación actual: Museo Nacional Reina Sofía, Madrid
Comentario: As Verbenas de Maruja Mallo, das que lamentablemente non temos ningunha en Galicia, transmiten alegría, colorido, pero tamén crítica social pois os curas, a Garda Civil ou as clases máis adiñeiradas son presentados dun xeito caricaturesco.



Título: Retrato de Dolores Olmedo
Autor: Francisco Miguel
Cronoloxía: 1931
Ubicación actual: Pinacoteca privada de Dolores Olmedo, Xochimilco, México
Comentario: Ao mirarlle aos ollos a Dolores Olmedo semella que un mira a México enteiro: os murais de Diego Rivera, os autorretratos de Frida Kahlo, as fotografías de Tina Modotti… un cadro dunha expresividade marabillosa na que o malogrado Francisco Miguel soubo captar toda a maxia que desprendía a retratada.


Título: Niña durmiendo
Autor: Angel Botello
Cronoloxía: 1939
Ubicación actual: Colección privada. Adquirida en Sotheby’s New York no ano 2007
Comentario: O menos galego dos pintores galegos. O artista, exiliado na República Dominicana, Haití e finalmente Puerto Rico, soubo captar perfectamente a cor e a luminosidade do Caribe, especializándose nos nus femininos.


Título: El placer del baño
Autor: Eugenio Fernández Granell
Cronoloxía: 1943
Ubicación actual: Museo Patio Herreriano, Valladolid
Comentario: Unha das máis destacadas obras deste intelectual e pintor coruñés do que este ano celebramos o centenario do seu nacemento. É un dos grandes surrealistas españois, que por mor da súa ideoloxía trotskista viviu un longo exilio en Nova York, cidade á que chegou logo de residir en diversos países centroamericanos.



Título: Cristo Crucificado
Autor: Benito Prieto Coussent
Cronoloxía: 1948
Ubicación actual: Descoñecida
Comentario: Esta obra e froito da obsesión do seu autor. A representación de Cristo é arrepiante e estremecedora. Fixo tres versións máis, unha que foi destruida, moi semellante a ésta, outra na dous esqueletes acompañan a Cristo está en paradeiro descoñecido e unha cuarta, segundo parece, pertence a Kennedy Library de Harvard.