“Sen o coleccionismo non se pode entender a arte contemporánea” afirma con rotundidade Fernando Castro, o comisario da mostra coa que o MARCO pretende revisar a arte máis actual pero a través dunha óptica nova: o que mercan determinados cidadáns. As 115 pezas que recolle esta exposición non reflexan exclusivamente gustos persoais de determinados coleccionistas, senón que serven de termómetro para comprender o que está a pasar no mundo da arte actual. Pero tamén para ver obras de artistas que nunca expuxeron en España.
O variado perfil de coleccionista
“Cando un coleccionista ten cinco cadros podes pensar que é para decorar unha sala e porque lle gusta, pero se resulta que ten cen ou duascentas obras, descubres que isto xa é outra cousa” avanza Fernando Castro cando lle preguntamos sobre o perfil do coleccionista. Para el non hai un perfil único, senón carácterÃsticas definitorias a todas eles: “é alguen moi informado, moi documentado, moi viaxado, que foi educada nas feiras de arte, que está acostumado a este mundo e que supera con creces o seu contorno local. O coleccionista xa sabe máis que os propios crÃticos de arte porque ten o gusto moi educado”. En Galicia existen numerosos coleccionistas e algún deles abriron as portas das súas casas (e mesmo dos seus almacéns porque atesoura tantas pezas que xa non lle caben na casa) para alimentar esta exposición que se pode ver no MARCO ata o 7 de setembro. É a primeira aproximación que se fai en Galicia a este mundo que ten unha importancia destacada na estrutura da arte actual. “Sen eles non se sustentarÃa a arte contemporáena, porque non é como antes, cando o marchante de arte exhibÃa as obras nas casas, agora está o galerista, comisario, asesor, analistas financeiros, hai unha cantidade que fai que sexa moi denso e ten moitos filtros, nos que o coleccionista é a peza clave” asume Fernando Castro.
“Cando comecei a traballar sobre as cinco coleccións privadas que nutren esta mostra descubrÃn que habÃa formatos de museos, esculturas xigantescas e unha gran variedade de material, é entón cando te das conta de que non é unha cuestión patrimonial, senón de verdadeiros apaixoados pola arte”. Deste xeito Fernando Castro resume a última caracterÃsticas que ten un coleccionista de arte: unha desmesura pola arte en estado puro.
Por último, porque son privadas e porque existe unha cultura moi pouco favorable ao coleccionismo de arte (moi diferente do que acontece nos EEUU, onde existe unha lexislación favorable a este tipo de investimentos, con grandes vantaxes fiscais para os coleccionistas que ceden as súas obras a determinadas institucións) que crea nos seus propietarios certo tipo de suspicacias e reaccións á hora de preguntarlle polas súas obras, a producción desta montaxe foi especialmente complicada. Pero o resultado está á vista no MARCO e, para o comisario pode ser o principio dunha relación moi fructÃfera. No fondo porque grazas ao coleccionismo privado pódense ver na mostra artistas que nunca antes se viron en Galicia.
O reflexo da arte actual
“A exposición serve para ver o que pasou en Galicia desde os anos oitenta” asegura o comisario que tamén indica que “son cinco coleccións acaban funcionando como un puzzle porque son complementarias. Hai autores que se repiten en todas as mostras, como pode ser Leiro, pero despois cada unha recolle a personalidade do seu propietario e serven para facer unha historia do que aconteceu no panorama expositivo en Galicia”. De feito, moitas das obras que se recollen nesta exposición, serven para facer un percorrido polas galerÃas privadas, museos e centros de arte do paÃs. “Se hai obras de Ana Mendieta nalgunha colección é porque o CGAC lle dedicou unha mostra” puntualiza Fernando.
A mostra escolle a arte das últimas dúas décadas e pretende compoñer un mosaico variado que atende a todos os formatos, desde a escultura á pintura pasando polo vÃdeo. Para iso Fernando asegura que “estudei a fodo as cinco coleccions para que á hora de despregar esta baralla e tentar compoñer unha exposición, servira para facer unha reflexión sobre o coleccionismo pero tamén que fora interesante para o público”. Por iso é unha mostra con máis obras das habituais, que atende a catro eixes: a abstracción, a corporalidade e figuración, a cidade e, por último a cotidianeidade. Diferentes figuras do mundo da arte contemporánea, sacadas do fogar para goce de todos.
Mujer zopilote
Carlos Amorales Mujer zopilote, 2005 Óleo sobre lenzo 180 x 180 cm Colección Victorino Rosón Foto: Enrique Touriño
Anel
Xoán Anleo Anel , 2002 Fotograma de vÃdeo Cor, son, 10Â’ 44Â’Â’ Colección privada, Vigo Foto: cortesÃa do artista
Flop
Angela de la Cruz Flop, 1999 Óleo sobre tea 61 x 46 x 13 cm Colección privada Foto: Enrique Touriño
Colour square sphere
Olafur Eliasson Colour square sphere, 2007 Latón cromado, vidros con efecto filtro de cor, espello, aceiro inoxidable, aluminio, cable de aceiro ø 125 cm Colección privada – Fundación R.A.C. Foto: Jens Ziehe. CortesÃa neugerriemschneider, BerlÃn
Sen tÃtulo
Günter Förg Sen tÃtulo, 1995 AcrÃlico sobre lenzo 200 x 185 cm Colección privada Foto: Enrique Touriño
Twinned Retraction Screen Number 1
Liam Gillick Twinned Retraction Screen Number 1, 2000 Aluminio anodizado claro, plexiglás 241 x 360 x 31,7 cm Colección privada Foto: Héctor GarcÃa Tuero
Sen tÃtulo
Katharina Grosse Sen tÃtulo, 2003 AcrÃlico sobre tea 320 x 300 cm Colección privada – Fundación R.A.C. Foto: Enrique Touriño
Palazzo Zenobio Venecia II
Candida Höfer Palazzo Zenobio Venecia II, 2003 FotografÃa cor 152 x 185 cm Colección privada – Fundación R.A.C. Foto: Enrique Touriño
Up In The Sky (nº 18)
Tracey Moffatt Up In The Sky (nº 18), 1997 Impresión en offset 61 x 76 cm Colección privada – Fundación R.A.C. Foto: Enrique Touriño
On Translation: Stand by II (Giardini)
Antoni Muntadas On Translation: Stand by II (Giardini), 2006 Caixa de luz 64 x 120 x 9 cm Colección privada – Fundación R.A.C. Foto: Enrique Touriño
Sen tÃtulo (Sky Shout)
Fiona Rae Sen tÃtulo (Sky Shout), 1997 Óleo e acrÃlico sobre lenzo 274,3 x 243,8 cm Colección privada Foto: Enrique Touriño
Ver
Rubén Ramos Balsa Ver, 2002-2004 Fotograma de vÃdeo Cor, son, 14Â’ Colección privada Foto: cortesÃa do artista
Cube Berlin
Gregor Schneider Cube Berlin, 2006 FotografÃa cor 50 x 70 cm Colección privada Foto: Enrique Touriño
Model Für Ein Explosionshaus
Roman Signer Model Für Ein Explosionshaus, 1997 5 fotografÃas cor 40 x 50 cm c/u Colección privada – Fundación R.A.C. Foto: Enrique Touriño
Chicago
Susana Solano Chicago, 1990 Ferro 70,5 x 113 x 113 cm Colección privada Foto: Enrique Touriño
You Are Here, You Live Here
Baltazar Torres You Are Here, You Live Here, 2000 Instalación Técnica mixta 60 x 260 x 200 cm Colección privada Foto: Guilherme Carmelo. CortesÃa mco arte contemporánea
Unha mostra da exposición Paixóns privadas, visións públicas
Manuel Vilariño Bubo, 1984 FotografÃa b/n 105 x 105 cm Colección privada Foto: Enrique Touriño