17 entidades galegas de Cataluña crean a rede .cat para coordinar as súas accións públicas dentro da realidade catalana

Ensaios nunha nova diáspora

A nova emigración galega ten un novo xeito de traballar e Barcelona é o eixo da súa innovación. Queren amosar a cultura galega contemporánea en público e participar da realidade social da sociedade catalana. Son galegos, pero tamén gallecs. E a rede .cat é o seu novo experimento de coordinación cultural e un ensaio da nova identidade da nosa diáspora.

Hai colectivos teatrais, espazos e grupos de arte, asociacións culturais, fundacións, medios de comunicación, grupos de reivindicación e colectivos, universidades e centros de ensino, entre outros. Están organizándose e queren ofrecer unha programación cultural diferenciada nunha Barcelona ateigada de actividades. “Seremos, entre a xente de todos os colectivos, unhas mil persoas”, asegura Vítor Cabral, un activo membro da rede .cat. A Rede é o último experimento da emigración galega e un dos máis interesantes e dinámicos. Segundo o seu manifesto fundacional: “constituímonos como unha rede que aglutina persoas, colectivos e entidades cívicas que pretenden impulsar toda unha serie de iniciativas e accións culturais, políticas e sociais relacionadas co encaixe do referente identitario galego na sociedade catalá da que formamos parte”. Síntense galegos, pero tamén falan catalán e participan activamente da súa sociedade. Son un exemplo claro das identidades híbridas da modernidade.

“Queremos conectarnos coa realidade local”, asegura Víctor, un arqueólogo de profesión que traballa no Museo de Historia da cidade, “ao principio, os galegos en Barcelona eramos unha especie de guetto. Agora tentamos encaixar o referente cultural identitario galego dentro da realidade multicultural catalana”. Mentres, os organizadores da rede buscan a fórmula xurídica que lles permitan dotarse dunha entidade real, mantendo a organización asemblearia que defenden para coordinarse entre si.

O Prestige, as orixes
A idea da rede .cat comezou a xestarse durante as mobilizacións en protesta pola catástrofe do Prestige e a súa xestión. Un grupo de entidades, colectivos e individuos que querían reaccionar ante o desastre medio ambiental e a xestión gubernamental deste constituíronse no Foro Negro e na Plataforma Nunca Máis de Cataluña, e asumiron unha nova lóxica de traballo coordinada entre as entidades e diferenciada da estrutura tradicional da Federación de Centros Galegos de Cataluña. A experiencia adquirida foi cristalizando na constitución de novas entidades e na idea de ofrecer unha programación cultural conxunta. Foron diferentes actividades que se fixeron públicas en outubro de 2006, coa presentación dun disco, A per loca, e a presentación da rede .cat.

Unha programación conxunta
A Rede constituíse como un xeito de ofrecer unha visión moderna e contemporánea da cultura galega. O seu xeito de traballar tenta respectar a identidade de cada un dos seus membros mentres ofrece unha serie de visión de conxunto. O fito básico é a “Axenda Cultural Galega”, que se divide en tres tipos de actos. As temáticas transversais decídense en asemblea ao principio do curso e conducen unha significativa parte das actividades. Por exemplo, no curso 2006 e 2007 a temática foi Muller e Memoria, e plasmouse en xornadas ao respecto. Despois están os Actos Unitarios, que están organizados en conxunto pola rede .cat e pretenden ser os eventos máis visibles da actividade da rede. Este ano serán tres: o “Maio Cultural Galego”, a “Diada de Galiza” e a “Foliada”.

O Maio Cultural Galego supón unha serie de eventos centrados na promoción da cultura galega co gallo do Día das Letras. O seu acto central será, sen dúbida, o festival Son Galiza, apoiado economicamente pola Dirección Xeral de Creación e Difusión Cultural da Consellaría de Cultura e que xuntará entre o 11 e o 13 de maio en Barcelona unha completa mostra “de música e espectáculos galegos onde a innovación sobre o mundo tradicional ten unha incidencia especial”, asegura o informe do proxecto. Os actos celebraranse en dous dos espazos emblemáticos da cidade, a Praza do Rei e o Palau da Música Catalana. Haberá concertos, conferencias, foros de encontro con empresas e programadores culturais e outras actividades de divulgación da cultura galega en Barcelona.

A Foliada é outra das propostas, con dúas edicións,que rexistra máis éxito dentro desta nova filosofía de traballo. Na última edición, a Foliada, celebrada en colaboración co Ateneo de Nou Barris, concentrou a presentación do disco “A per loca”, que reúne participacións de músicos galegos de diferentes estilos e un notable éxito de público.


Galegos en Cataluña 2.0
A nova rede que se tece faino con obxectivos moi diferentes ás actividades dos Centros Galegos de Cataluña, a tradicional estrutura asociativa da emigración galega no país, e iso créao de xeito consciente, máis vinculado á realidade social catalana, preocupada polas formas de creación cultural da modernidade e cun sentido político “máis crítico”, asegura Víctor Cabral. ¿Existe algo xeracional aquí? Así o parece. Unha boa parte dos integrantes destes colectivos son galegos de segunda xeración, formados nunha identidade híbrida, educados nas escolas catalanas, pero construídos individualmente na vontade de ser galegos. Un gran número deles son novos emigrantes, persoal altamente formado con licenciaturas universitarias e posgraos nas universidades catalanas, conectados tamén co activismo local. Un colectivo diferente que xa non encaixa nas estruturas tradicionais de agrupación da emigración galega e que busca novas lóxicas de participación.