A importancia de realzar o valor identitario marcou o II Congreso do audiovisual galego

Un congreso de estado

Dez anos houbo que agardar para que propios e alleos debateran e fixeran unha radiografía sobre o sector. O II Congreso Galego do Audiovisual deixou claro esta fin de semana por onde van ir os seus camiños: o audiovisual galego é unha cuestión de estado. Por iso defenden a diversidade cultural, piden unha maior implicación institucional e tentarán reforzar o tecido empresarial ao redor desta industria cultural. Ademais diso, aproveitamos para saber que pensan os que veñen de fóra.

"Unha das características do audiovisual galego é que está atomizado, son moitas e pequenas". Deste xeito define o audiovisual galego José María álvarez Monzoncillo, catedrático de Comunicación audiovisual da Universidade Rei Juan Carlos. Monzoncillo puntualiza que "no audiovisual sempre hai dúas visións: a primeira de mercado, que no voso caso funciona ben aínda que coma en todos os sitios, logo buscas un pouco entre os resultados e ves que non todo é tan positivo; e logo está a relación que o audiovisual ten con outras cousas, co factor identitario, ao que lle estades a dar moita importancia". Segundo o seu criterio, o audiovisual galego ten unha valoración moi positiva no resto do estado, marcado por unha política audiovisual moi proteccionista e favorecedora. Monzoncillo, quen tamén foi responsábel dalgúns apartados de varias edicións do libro branco do audiovisual estatal, ve con bos ollos as cifras do sector, aínda que comparte que coa situación do tecido empresarial galego non se pode falar dunha industria "hai empresas que se dedican a este negocio que de empresa o único que teñen é un CIF, e isto sempre é un risco para un sector que se presuma estábel".

Porfirio Enríquez é director do Festival Iberoamericano de Huelva e pola súa retina pasan numerosas producións cada ano, entre elas as galegas, por iso sabe ben de qué fala. Considera que "non entendo que haxa un audiovisual galego específico, senón unha forma máis global. Para min é o audiovisual que se produce nunha zona xeográfica concreta, que aproveita os seus valores pero que non debe ser só para casa, debe proxectarse". Porfirio atende así ao valor de externacionalización das producións "o audiovisual galego non é galego, é unha parte do audiovisual e cómpre non esquecer que todos os embigos son redondos, polo que hai que tecer o que aquí se fai co doutras zonas do estado".

Entre a identidade e o mercado
Manolo Gómez, presidente da Academia Galega do Audiovisual, clausurou o Congreso avanzando unhas conclusións que se editarán en breve en colaboración co Consello da Cultura Galega. Nese avance puntualizaba que cómpre "defender a diversidade cultural como unha cuestión de estado e coma valor engadido dentro do sector audiovisual, a reafirmación na defensa do cine español e a esixencia dunha maior e mellor consideración e interese por parte das institucións, considerar a necesidade de reforzar e asentar dentro dunha economía sostíbel á industria cultural, a implicación da sociedade e dos distintos axentes-empresas, organismos, institucións, industria...- na defensa do audiovisual". Deste xeito resúmense os principais debates que se desenvolveron no Pazo de Congresos e Exposicións, nos que se chegaron a evidenciar algunha das contradicións que vive o audiovisual galego. Foi exactamente na sesión do venres cando Carlos Amil, realizador e presidente da Asociación profesional de realizadores e directores audiovisuais galegos, leu unha comunicación na que denunciaba que "os coprodutores estatais obrigaban a que o idioma orixinal sexa o castelán". Amil, que se posicionou en contra das dobraxes porque "se perden xiros lingüísticos que no caso do galego son irremprazábeis", evidenciou a contradición de que se concedan axudas polo uso do idioma galego e logo se rode en español. Pero tirando do novelo, Amil lamentaba que as copias en galego apenas circulan e a súa calidade é ínfima, o que contribúe para devaluar o audiovisual.

A televisión do futuro xa está aquí
A televisión dixital terrestre tamén tivo o seu oco no congreso. E a presenza de Peter Olaf, presidente do Grupo Europea da Unión Europea da Radio e Televisión e a Unión Europea Televisión e da Asociación Europea de Produtores de Tecnoloxías do Consumidor, non puido chegar en mellor momento xa que a Consellaría de Xesús Pérez Varela ven de anunciar a creación de 84 novas cadeas de televisión (catro autonómicas e o resto de carácter local). Olaf explicou a importancia da interactividade dentro da televisión dixital e o proceso de implantación por toda Europa.

Un libro de cine
Polo demais, o Congreso tamén deu pé á presentación de novidades relativas ao audiovisual. A máis destacada foi o avance do libro branco do audiovisual cuxo borrador estará listo para marzo de 2005. Este documento converterase, segundo o técnico da dirección xeral de Comunicación Audiovisual, Carlos Suárez, "no libro que permita definir as bases para estabelecer unha política audiovisual concreta e que agrupa a todos os axentes sectoriais". O libro está coordinado pola Consellaría de Cultura e consta de tres partes: unha primeira descriptiva sobre a situación do sector (desde a composición até os principais indicadores económicos desde os últimos cinco anos) unha segunda de diagnóstico e remata cunha terceira de liña de actuación para desenvolver unha política audiovisual axustada á realidade do mercado. Segundo Suárez, "o libro branco está deseñado de tal xeito que os seus datos poidan ser actualizados e ten unha vocación integradora porque pretende contar con todos os axentes implicados".