Arco é, ante todo, unha feira onde as galerÃas van expoñer as súas obras que refliten unha forma de entender a arte contemporánea e onde gaña máis o que máis vende. E, como un nunca pode predicir as vendas, as galerÃas acoden ano tras ano coas máximas expectativas. A representación galega está marcada por seis galerÃas, aÃnda que son só cinco espazos. Desde Santiago Trinta, desde Vigo Bacelos, Ad Hoc e VGO (que presenta unha proposta conxunta coa santiaguesa SCQ) e desde Ourense Marisa Marimón. Completan a presenza galega o Centro Galego de Arte Contemporánea (CGAC) e o Museo de Arte Unión Fenosa (MACUF).
Asumpta RodrÃguez, directora da galerÃa Trinta, explica que "este ano, coma todos é igual de imprevisÃbel, por iso as galerÃas e os artistas poñemos as veas e os mastros co noso máximo empeño, e logo os encargados de soprar son os coleccionistas. Son eles os que deciden".
E os ventos en Madrid sopran igual de indefinido ca nunca. AÃnda que a feira se inaugura hoxe, non é até mañá cando se pode apreciar o pulso das vendas, porque é cando Arco abre publicamente as súas portas. "Mentres estás montando o teu espacio- di Asumpta da GalerÃa Trinta- paréceche que todas son mellores que a túa, que todo o mundo ten mellores obras, pero até que chegan os coleccionistas, cos seus gustos, non poder comprobar realmente como funciona a túa proposta".
A arte ten un prezo
Se hai un punto no que coinciden as directoras das galerÃas Ad Hoc, Inés Ramiro, Bacelos, MarÃa José Gómez, e Trinta, Asumpta RodrÃguez, é que estar en Arco durante catro dÃas ao ano é vital para a traxectoria da galerÃa. Con todo o custe que iso supón, porque estar en ARCO non é gratuÃto, nin moito menos. "Entre traslado de material, o espazo, estadÃa... e dependendo dos metros –calcula MarÃa José Gómez de Bacelos, estar en Arco pode supor 15.000 euros". Até 18.000 euros chega o orzamento de Ad Hoc para esta edición, cifras nada desdeñosas e que teñen que custearse dos seus petos. Os galeristas quéixanse da falta de apoio institucional neste mercado, "as galerÃas galegas vamos en inferioridade de condicións, asegura Inés Ramiro, porque outras galerÃas teñen axudas da súa comunidade que vai desde o custe do espazo ate unha contÃa económica duns 6.000 euros".
Hai anos mellores e anos peores, pero aÃnda que as vendas non cubran os custes, as galeristas están de acordo en que compensa. E este altruÃsmo? Non é tal. A directora de Ad Hoc, Inés Ramiro, estabelece que "estar en Arco é importantÃsimo, porque hai moito público, crÃticos, coleccionistas.... é un escaparate". Asumpta RodrÃguez vai máis alá "nós tivemos anos non moi frutÃferos, pero nos que coñecemos a coleccionistas que hoxe son moi bos clientes. Nunca se sabe".
E para vender hai que convencer. E as galerÃas galegas, entre os seus axustados orzamentos, preparan espazos atractivos, que basean toda a súa forza nas obras. E cada galerÃa pretende ofrecer unha liña que resume o seu espÃrito. Por exemplo, a GalerÃa Trinta ten como eixes da súas exposición, en palabras da súa directora, "artistas novos e arte de vangarda" e, todas elas coinciden á hora de incluÃr nos petos debaixo do brazo aos seus artistas en nómina, aos seus valores seguros. "Levas, asegura MarÃa José Gómez da GalerÃa Bacelos, á xente coa que traballas todo o ano, os teus valores seguros, aqueles que xa gustaron nas edicións anteriores de ARCO e algunha aposta persoal". Asumpta RodrÃguez, de Trinta, asegura que é un pacto a varias bandas, "por un lado, negocias co artista para saber a peza que prefire expoñer, por outro lado está a imaxe que a galerÃa quere ofrecer de si mesma e polo outro está o gusto do coleccionista".
Unha area no deserto
A presenza galega non é máis que unha area no deserto. Son seis entre as 273 galerÃas que están desde hoxe até o domingo e entre as que estarán nomes emblemáticos como a alemá Gebauer, a brasileira Fortes Vilaça, as madrileñas Helga de Alveaz, Elvira González ou A fábrica, Tomas March de Valencia, Mario Sequeira de Praga, Filomena Soares de Lisboa, a parisina Thessa Herold .... e tantas e tantas outras. A calidade das obras e a profesionalidade dos galeristas que cada ano soben o nivel fai que a competencia na feira sexa máis dura e difÃcil.
Pero ademais das exposicións, Arco ten máis citas case ineludÃbeis: os futurÃbeis (a sección que expón o máis vangardista e experimental do panorama mundial); os Project Rooms (unha sección que investiga as novas propostas, descobre autores emerxentes e provocar unha reacción ante as artes visuais); as novas tecnoloxÃas (a exposición sobre arte tecnolóxica e dixital); o arquitectura do propio recinto con espazo para os chill outs e as diferentes propostas arquitectónicas; o vestiario a cargo do sempre polémico David DelfÃn e, é por suposto, a última novidade: "Madrid aberto". Unha sección que saca as propostas da arte contemporánea ás rúas madrileñas da man de artistas novos en intervencións impactantes con coches que proxectas explosións, bandas de aves de plásicos, espellos no depósito de auga da praza Castilla... e moitas sorpresas máis.
Galeria: Obras que podes ver en ARCO
Autor. Xoán Anleo - Galeria Adhoc
Xoán Anleo (MarÃn, Pontevedra/ España, 1960). Desde o ano 1980 realiza exposicións individuais e colectivas, contndo actualmente cun amplo curriculum e recoñecido prestixio. Acaba de acadar a bolsa “TransferÔ Nordrhein-Westfalen, Alemaña; e Deputación de Pontevedra e o CGAC publicáronlle un completo catálogo, asà como o CGAC, Centro Galego de Arte Contemporánea, con ocasión da exposición monográfica da súa obra.
En Arco exporá unha serie de fotografÃas de obxectos. Os obxectos cotiás de Xoán Anleo son ás veces “objets trouvés” atopandos nas tendas de bricolaxe ou supermercados, ás veces “ready mades” onde o artista se proxecta imaxinariamente. O achegamento deste artista aos obxectos responde, na súa sinxeleza, a unha subxectivación.
Galeria: Obras que podes ver en ARCO
Autor. Suso Fandiño - Galeria Adhoc
Suso Fandiño (Santiago de Compostela/ España, 1971). Traballa coa galerÃa adhoc desde a realización da súa primeira mostra individual, participando con esta galerÃa en feiras de arte contemporánea como ARCO, Artissima... A súa obra atópase en coleccións como as do CGAC, Colección Coca-Cola e Caixa Galicia.
O discurso de Suso Fandiño nace da duda creada unha vez que nos preguntamos que diferencia unha obra de arte do que non o é, conectando con artistas como Andy Warhol, e co teórico Arthur C. Danto quen sinala como ate o século XX as obras de arte eran claramente identificables como tales e eloxia as posibilidades do indiscernible. Suso crea a súa obra a partir de estes presupostos, sumando unha serie de matices propios cun marcado humor crÃtico, apoiándose nos valores de serialización e repetición.
Galeria: Obras que podes ver en ARCO
Autor. Ignacio Basallo - Galeria Trinta
Ignacio Basallo (Ourense, 1952), é un dos escultores máis orixinais do panorama artÃstico galego. Presentará a súa obra máis recente, cunha potente carga lÃrica a través da forma, que desenvolve a partir do object trouvé unha linguaxe persoal de complexidade. Os seus traballos en madeiras ou forxa de metais concÃbense como obxectos espaciais mÃnimos. Ignacio Basallo recolle o herdo da tradición vanguardista entroncada desde Jean Arp, até Angel Ferrant o Julio González.
Galeria: Obras que podes ver en ARCO
Autor. Vari Caramés - Galeria Trinta
Vari Caramés (Ferrol, 1953) Poucos traballos presentan unha imaxe tan concreta do difuso lÃmite que separa a veces a arte coa propia vida, como as obras deste fotógrafo coruñés. Moi lonxe de ofrecer unha atrevida mostra de instantes persoais reducidos a unha realidade sintetizada, Vari Caramés indaga nos detalles das sombras, nas marxes do cotiá para presentar con sinceridade e discreción a escenografÃa oculta do innomeábel diario, deses curiosos misterios que xorden da xenerosidade do azar.
Texto: GalerÃa Trinta
Galeria: Obras que podes ver en ARCO
Vista do espacio que o Museo de Arte Unión Fenosa ten en ARCO