Nesta obra, publicada por USC Editora, Varela recuperou catro novas versións do relato da translación do corpo do Apóstolo Santiago, a Translatio sancti Iacobi, ademais a versión máis extensa existente da Concordia de Antealtares, que narra a descuberta da tumba do santo. Canda a estes, o volume compila "textos ou fragmentos de textos xa coñecidos e moi relevantes para o coñecemento do culto xacobeo, dende as súas orixes máis antigas ata o ano 1200, algúns deles revisados", segundo explica a USC. Os textos que se presentan poden lerse en castelán acompañados da súa version orixinal, ademais de comentarios e dunha ampla introdución literaria e histórica.
Estes documentos dátanse "probablemente da segunda metade do século XI e tamén probablemente escritas en Compostela, aÃnda que están conservadas só en manuscritos extrapeninsulares". No caso da Concordia de Antealtares, se ben non estaba inédita, as transcricións existentes ata o momento foran realizadas sobre copias e non a partir do documento orixinal.
A investigación de Varela céntrase en toda unha colección de documentos elaborados ata finais do século XII e que "en moitos casos, son de importancia capital para a comprensión do fenómeno xacobeo". AsÃ, canda aos mencionados, atópanse outros como "a EpÃstola do papa León ou varios himnos na honra de Santiago, asà como os primeiros testemuños de peregrinacións a Compostela". Ata o momento moitos destes textos eran difÃciles de atopar, e na súa maiorÃa non contaban con traducións a linguas modernas.
