A 'Enquisa estrutural a fogares, coñecemento e uso do idioma galego' publicada hoxe polo Instituto Galego de EstatÃstica (IGE) reflicte que 7 de cada 10 persoas se comunican en lingua galega, segundo afirmou hoxe o secretario xeral da Lingua, ValentÃn GarcÃa, durante a presentación das últimas novidades do portal Neofalantes.gal, a plataforma divulgativa e educativa posta en marcha en colaboración coa USC para analizar o proceso de incorporación do uso do galego por parte das persoas que tiveron outro idioma como primeira lingua. Dos datos publicados hoxe, e que recollen o resultado das entrevistas realizadas ao longo do ano 2023 a máis de 9.000 fogares, despréndese que case un 30 por cento da poboación que vive en Galicia comunÃcase exclusivamente en castelán. Esta enquisa faise cada cinco anos por parte do IGE.
Fonte: IGE. Enquisa estrutural a fogares. Coñecemento e uso do galego
Segundo os datos que ven de presentar o IGE, no 17, 29 % dos fogares fálase sempre en galego por parte de todos os membros e a porcentaxe de poboación que se comunica sempre en galego é de 23,99 %, cifra que engadida á daqueles que usan máis o galego que o castelán (21,52 por cento) aÃnda non chega a ser a metade da poboación a que pon a súa primeira opción de comunicación na lingua propia do paÃs, estas cifras son notablemente peores que as recollidas en 2018, e as máis baixas de toda a serie histórica destas enquisas, que en 2003 presentaba unha porcentaxe dun 43,20 da poboación que falaba en galego sempre, dezanove puntos superior á actual, cifra que foi en baixada desde entón nas sucesivas enquisas . Na desagregación dos datos de lingua habitual por provincias do 2023 observase unha gran diferencia entre as provincias atlánticas e as dúas menos poboadas, que é onde o hai máis uso do galego como primeira lingua de comunicación. Lugo é a provincia onde o hábito de comunicación sempre en galego é o máis frecuente, chegando a ser a opción do 41,90 por cento dos suxeitos enquisados, pola contra en Pontevedra só o 13,53 por cento escolle esa opción sendo a de "castelán sempre" a que ten máis suxeitos (32,80), o mesmo que pasa na provincia da Coruña (33,13), aÃnda asà é na área da Costa da Morte onde o uso habitual do galego ( sempre ou máis en galego que en castelán) acada a súa mellor cifra cun 84,92 por cento. Son as dúas grandes áresa urbanas do paÃs (A Coruña e Vigo) as que manexan as cifras máis baixas.
Aumento do descoñecemento da lingua
Persoas segundo a lingua na que falan habitualmente. Fonte: IGE. Enquisa estrutural a fogares. Coñecemento e uso do galego
O contraste dalgúns dos marcadores desta enquisa respecto á anterior, de 2018, presenta varias involucións. Asà no que ten ver co dominio do idioma, as persoas que non saben falar en galego (pouco ou nada) aumentan en xeral e en todos os tramos de idades. Esa porcentaxe de poboación que en 2018 era do 11,95 por cento é para o 2023 de 16,60. Por idades ese descoñecemento da lingua aumenta de xeito moi significativo nos tramos de máis cativos respecto ao 2018. Se entón no tramo de entre 5 e 14 anos habÃa un 23,90 por cento que declaraban que sabÃan pouco ou nada galego, nesta enquisa chega ao 32,44 por cento quen asà o declara. No tramo de 15 a 29 anos tamén aumenta significativamente esa mesma porcentaxe, pasando do 9, 84 por cento que en 2018 declaraban pouco ou nada dominio do idioma galego ao actual 15,48 por cento. Cabe sinalar que se ben estes aumentos fanse a conta de reducir o número dos que declaran moito dominio do idioma, que son os que máis baixa, na resposta de "Bastante" as porcentaxes teñen poucas variacións, nas franxas de idade máis novas para mellor.
No que ten que ver cos distintos ámbitos de contacto social, o representante da ConsellerÃa de Lingua explicou que das entrevistas levadas a cabo despréndese que é coas amizades con que máis se utiliza o galego, seguido da interlocución da cidadanÃa co persoal da administración e co sector comercial. Son estatÃsticas, apuntou ValentÃn GarcÃa, "que poñen de relevo a responsabilidade de todos no impulso da lingua, abranguendo tanto os distintos organismos públicos como o eido das entidades privadas e chegando ao nivel persoal, cobrando neste último aspecto especial importancia a lingua vehicular no fogar" . ValentÃn GarcÃa precisou que a enquisa estrutural a fogares engade nun dous seus epÃgrafes que neste perÃodo de tempo a poboación procedente do exterior que chegou a Galicia é de máis de 115.000 persoas. "Trátase dun dato moi importante que inflúe directamente no incremento de castelanfalantes, converténdose nun nicho de potenciais neofalantes para os que desde a Administración autonómica xa estamos deseñando medidas como son os cursos especÃficos que anunciamos esta mesma semana", puntualizou o secretario xeral.
A Mesa reacciona
Entre as primeiras reaccións hoxe á enquisa, o presidente da Mesa pola Normalización LingüÃstica, Marcos Maceira, denunciou que os datos publicados polo IGE indican "un estado de emerxencia lingüÃstica extrema", co descenso tanto do uso como do coñecemento da nosa lingua que, segundo Maceira, "son a consecuencia lóxica da exclusión do galego da maior parte dos ámbitos da vida social". Maceira salienta como especialmente preocupantes os datos de descoñecemento do galego na mocidade.
Segundo os datos que ven de presentar o IGE, no 17, 29 % dos fogares fálase sempre en galego por parte de todos os membros e a porcentaxe de poboación que se comunica sempre en galego é de 23,99 %, cifra que engadida á daqueles que usan máis o galego que o castelán (21,52 por cento) aÃnda non chega a ser a metade da poboación a que pon a súa primeira opción de comunicación na lingua propia do paÃs, estas cifras son notablemente peores que as recollidas en 2018, e as máis baixas de toda a serie histórica destas enquisas, que en 2003 presentaba unha porcentaxe dun 43,20 da poboación que falaba en galego sempre, dezanove puntos superior á actual, cifra que foi en baixada desde entón nas sucesivas enquisas . Na desagregación dos datos de lingua habitual por provincias do 2023 observase unha gran diferencia entre as provincias atlánticas e as dúas menos poboadas, que é onde o hai máis uso do galego como primeira lingua de comunicación. Lugo é a provincia onde o hábito de comunicación sempre en galego é o máis frecuente, chegando a ser a opción do 41,90 por cento dos suxeitos enquisados, pola contra en Pontevedra só o 13,53 por cento escolle esa opción sendo a de "castelán sempre" a que ten máis suxeitos (32,80), o mesmo que pasa na provincia da Coruña (33,13), aÃnda asà é na área da Costa da Morte onde o uso habitual do galego ( sempre ou máis en galego que en castelán) acada a súa mellor cifra cun 84,92 por cento. Son as dúas grandes áresa urbanas do paÃs (A Coruña e Vigo) as que manexan as cifras máis baixas.
Aumento do descoñecemento da lingua
O contraste dalgúns dos marcadores desta enquisa respecto á anterior, de 2018, presenta varias involucións. Asà no que ten ver co dominio do idioma, as persoas que non saben falar en galego (pouco ou nada) aumentan en xeral e en todos os tramos de idades. Esa porcentaxe de poboación que en 2018 era do 11,95 por cento é para o 2023 de 16,60. Por idades ese descoñecemento da lingua aumenta de xeito moi significativo nos tramos de máis cativos respecto ao 2018. Se entón no tramo de entre 5 e 14 anos habÃa un 23,90 por cento que declaraban que sabÃan pouco ou nada galego, nesta enquisa chega ao 32,44 por cento quen asà o declara. No tramo de 15 a 29 anos tamén aumenta significativamente esa mesma porcentaxe, pasando do 9, 84 por cento que en 2018 declaraban pouco ou nada dominio do idioma galego ao actual 15,48 por cento. Cabe sinalar que se ben estes aumentos fanse a conta de reducir o número dos que declaran moito dominio do idioma, que son os que máis baixa, na resposta de "Bastante" as porcentaxes teñen poucas variacións, nas franxas de idade máis novas para mellor.
No que ten que ver cos distintos ámbitos de contacto social, o representante da ConsellerÃa de Lingua explicou que das entrevistas levadas a cabo despréndese que é coas amizades con que máis se utiliza o galego, seguido da interlocución da cidadanÃa co persoal da administración e co sector comercial. Son estatÃsticas, apuntou ValentÃn GarcÃa, "que poñen de relevo a responsabilidade de todos no impulso da lingua, abranguendo tanto os distintos organismos públicos como o eido das entidades privadas e chegando ao nivel persoal, cobrando neste último aspecto especial importancia a lingua vehicular no fogar" . ValentÃn GarcÃa precisou que a enquisa estrutural a fogares engade nun dous seus epÃgrafes que neste perÃodo de tempo a poboación procedente do exterior que chegou a Galicia é de máis de 115.000 persoas. "Trátase dun dato moi importante que inflúe directamente no incremento de castelanfalantes, converténdose nun nicho de potenciais neofalantes para os que desde a Administración autonómica xa estamos deseñando medidas como son os cursos especÃficos que anunciamos esta mesma semana", puntualizou o secretario xeral.
A Mesa reacciona
Entre as primeiras reaccións hoxe á enquisa, o presidente da Mesa pola Normalización LingüÃstica, Marcos Maceira, denunciou que os datos publicados polo IGE indican "un estado de emerxencia lingüÃstica extrema", co descenso tanto do uso como do coñecemento da nosa lingua que, segundo Maceira, "son a consecuencia lóxica da exclusión do galego da maior parte dos ámbitos da vida social". Maceira salienta como especialmente preocupantes os datos de descoñecemento do galego na mocidade.
