“Facer unha investigación histórica do que aconteceu, tratar o tema do petróleo e desenvolver outra serie de temas que derivaban noutras ideas. Por iso a exposición non se queda só no Prestige, senón tamén noutros casos como os de Alaska, o golfo de México…”. Estas son, en palabras de Pedro de Llano algunhas das caracterÃsticas que confluÃron en A Balea Negra, a exposición coa que o MARCO celebra o seu décimo aniversario. Unha exposición que documenta pero tamén reinterpreta un feito en boca de todos. “Hai un énfase en experimentar desde o comisariado, de confrontación entre as obras de arte dos museos e o material documental”. A Balea Negra ponlle arte á desgraza que, dez anos despois, segue sendo presente.
Patio 1: a documentación
O comisario desta exposición explica como nesta sala se inclúe toda a documentación do Prestige. “Hai unha especie de conflicto e de diálogo con información doutros accidentes, algún mesmos remotos” puntualiza. Ademais, pretende establecerse nun segundo nivel de lectura ao confrontar a Galicia na que se produciron os accidentes, cmo aquel ana que nos anos 60 e 70 construir eses asteleiros. A investigación situou os materiais desa maneira porque “sempre é interesante deixar ao espectador para que faga as súas propias investigación”.
A internacional petroleira
Hai catro anos Christina Hemauer e Roman Keller compuxeron unha versión contemporánea da internacional que logo convidaron a coros locais a interpretar sobre un escenario. “Non é a intención e facer unha canción perfecta, porque mesmo gravan os ensaios, pero é a forma de darlle unha nova visión” explica Pedro de Llano. A perfomance que se pode ver no MARCO gravouse no Porto de Vigo cun coro local de Ponteareas.
O SÃsifo de Sekula
Explica Pedro de Llano que no Nadal de 2002 o suplemento cultural de La Vanguardia convidou a Allan Sekula a fotografar o que aquà sucedÃa tralo Prestigue. “Estivo 15 dÃas e fixo a serie que é un traballo excepcional no que me chama a atención tanto a expresvidade dos voluntarios” ao tempo que nun texto o propio Sekula describre o esforzo dos voluntario como a tarefa de SÃsifo. “El fixouse nalgo moi perspicaz que é que todo ese esforzo acababa nun vertedoiro nunha grande balsa para tirar os desperdicios. El, con ironÃa fina, evidenciaba que só se trataba mover a merda de sitio”.
A obra fotográfica vai acompañada doutras fotografÃas, as de Manuel Sendón da que seleccionou unha escolma de dez da súa serie Cuspindo a Barlovento.
A quen se lhe conteÂ…
Entre 2002 e 2003, Albere Pagán foi gravando o que acontecÃa en Galicia a propósito do Prestige. Desde a situación das praias, traballo dos voluntarios como as manifestacións. O resultado deste traballo é unha pelÃcula de vÃdeo que se presenta no MARCO como unha dobre proxección. “Ten unha estrutura de palÃndromo na que principio e final son o mesmo. Esa estrutura interesáballe porque aÃnda que é un recurso formal permite anticipar o que vai vir no futuro”.
A columna de Damián Ortega
Unha columna formada por tres barrÃs de petróleo situados por riba dunha plataforma de madeira que lembra a unha candea. Trátase dunha peza “moi efectiva e divertida que me interesa porque hai unha intencionalidade moi clara por tratar o tema do Prestige cunha nostalxia xusta, creo que esta obra de Damián ortega é completamente elocuente do que hoxe estamos vivindo”
A balea de Man
Unha escolma modesta sobre quen era Man e o que fixo na costa ocupa o espazo perimetral. Pero a súa relevancia vai moito máis alá posto que “Man dalle nome a exposición, xa que é o tÃtulo dunha entrevista que Man concedeu ao Faro de Vigo na que dicÃa que tivera un soño de que unha enorme balea negra chegaba a costa occidental e acababa con todo”
Less oil more courage
O artista irlandés pecha a exposición co mural “Less oil more courage” e que “non quixemos traducir pola polisemia de oil que se pode traducir como óleo ou petróleo” puntualiza Pedro de Llano.