Despois do amor (2.0)

Arredor de 7.000 persoas seguiron, ao longo de cinco días a representación de Amores prohibidos 2.0. A cifra, que pode semellar espectacular para calquera espectáculo escénico, explícase polo feito de se tratar da primeira proposta teatral en liña do noso país. O grupo Chévere apostou polo traballo con alumnos de secundaria para desenvolver esta versión de Romeo e xulieta. Avaliamos con eles o resultado do proxecto.

“En xeral o proxecto superou todas as expectativas. Estamos sorprendidos xa non só por canta xente o seguiu senón tamén por como participou, e iso sen apenas facer promoción” explica Xesús Ron, un dos responsables do proxecto. Segundo Ron, cando Chévere pensou neste formato “o referente máis directo que tiñamos foi a experiencia da Royal Shakespeare Company que fixera unha versión en Twitter de Romeo e xulieta adaptando o textos, pero non permitía a interactividade nin empregaba outros soportes. Nós pensamos en facer algo a partir de aí, aproveitando ademais que tiñamos a plataforma Redenasa, que está pensada precisamente para crear proxectos feitos desde e para a rede. E entón tentamos investigar con estas linguaxes”. Nese sentido, deron “cun formato totalmente novidoso. Non o coñeciamos e isto foi un experimento”.

Interactividade e modificacións
E é que, para alén de poder seguirse na rede mediante vídeos e textos, a obra aproveitou o potencial das redes sociais para interactuar co público. Personaxes que se presentaban con perfís, chats e publicacións en Tuenti ou Facebook, Tweets con novidades da trama ou mesmo accións en plataformas como Actuable permitíronlle aos seguidores comentar e participar na trama. “Houbo imprevistos e cousas que non estaban totalmente fechadas, aínda que o groso da trama estaba claro. Tiñamos un esquema sólido e fomos dando respostas a esas alteracións, e penso que conseguimos o obxectivo, que era que se puidese seguir a historia”, explica Ron. Boa parte destes imprevistos debeuse a que a a interactividade do público coa obra non foi unha simple aparencia. Houbo elementos da trama que foron mudando segundo as reaccións dos seguidores. “Por exemplo houbo escenas que, coa participación que se deu, acabaron sendo máis grandes do que pensabamos, aínda que non mudaron no esencial a historia. Onde máis variou foi no desenvolvemento dos personaxes, especialmente nos secundarios. Por exemplo, Mejuto e Rossi tiveron bastante máis conversas e presenza do que se prevía nun comezo, porque obtiveron moitos seguidores, e foron motivando unha serie de escenas derivadas que foron saíndo sobre a marcha”. A interactividade chegou, por exemplo, a que se tentasen reunir sinaturas reais do público na plataforma Actuable.es para conseguir a readmisión dun protagonista expulsado do centro de ensino ou a tradución dun texto. “Colgamos unha conversa totalmente dialogada en inglés, e entón houbo xente que dicía que non a entendía ben, reclamaron unha tradución e ao final foi o propio público o que a fixo. Foi un nó que creamos para tentar que a xente se comunicase e establecese outras relacións”, explica o coordinador do proxecto.

Actores alumnos
Unha das apostas que fan peculiar o proxecto foi o feito de apostar por actores non profesionais. Foron uns 25 alumnos de secundaria de Boiro os que se enfrontaron ao texto de Shakespeare e participaron na súa adaptación aos tempos actuais, así como en boa parte da produción e mesmo do making of das gravacións de vídeo. “O traballo cos rapaces foi moi interesante, traballamos con eles os personaxes, como os vían e os seus perfís. Aí foise modificando moito a nosa idea inicial”
A facilidade de emprego das novas tecnoloxías que teñen os actuais estudantes de secundaria tamén deixou a súa pegada na obra. “No emprego destes medios eran moi rápidos, en moitas cousas estaban por riba de nós.Todo o traballo en Tuenti, que nós tiñamos como algo colateral, foi cousa deles. Desenvolveron a vida dos personaxes, crearon eventos e abriron moitas portas”.
No entanto, malia a pegada fundamental dos actores no desenvolvemento da obra, o proxecto contou cun equipo de guionistas que marcaron os tempos. “Non queriamos tampouco interromper a dinámica escolar e académica. Entón as principais conversas as cubrían eles, así como os diálogos nas escenas de vídeo. Iso sí, os rapaces ensináronnos como chateaban, qué tipo de frases empregan, como introducen as emoticonas ou outros elementos, aínda que ao final o escribiron os guionistas, tentouse que quedase ao xeito que eles consideran normal nestas canles”.

A lingua
Outra das apostas que fixo a obra foi por situar como pano de fondo da obra o conflito lingüístico, amosando dous grupos de estudantes enfrontados polo emprego do galego e do castelán. Segundo Ron, “tentamos non crear estereotipos nese sentido, e traballámolo con eles. Comprobamos que, en Boiro, cando menos, non son conscientes de que existe un conflito, non o teñen interiorizado, sénteno como algo que veu de fóra. Son todos totalmente bilingües e maiormente teñen o galego como lingua materna. Cando se lles preguntaba pola súa postura, repetían respostas estereotipadas que respondían a opinións que reflicten os medios de comunicación. No que todos coincidían era que, en caso de que haxa que defender unha lingua, é o galego porque está en peor posición, eran conscientes de que había problemas para o galego en determinados aspectos da vida. Entón este conflito si que foi algo que tivemos que construír a nivel teatral”.

o futuro
Como conclusión do proxecto, en Chévere sinalan que a iniciativa permitiulles experimentar cun formato que “non se sabe ben se é teatro ou televisión, ten ingredientes de todo tipo, pero, sobre todo, resulta moi potente”. A posibilidade de interacción co espectador, coñecer as súas opinións e preferencias de xeito case instantáneo, “facilita moito a improvisación e permite que o público se implique máis coa historia sen interromper a acción”. Canda a isto, Ron destaca “a posibilidade de contar unha historia en tempo real, sen a reducir a unha hora e media. Pódese seguir da mañá á noite, e iso dálle tamén un punto de reality show moi interesante”. Por se fosen poucas as posibilidades, a compañía sinala o económico do formato. “É un formato barato. Un capítulo dunha serie de televisión pode roldar os 60.000 euros, e aquí con eses cartos poderiamos facer unha serie de dous meses a tempo real con amplos elencos. Isto fíxose en grande parte con teléfonos móbiles e o principal investimento é a mobilización do equipo e das persoas e do tempo que se lle dedica. Estámonos cargando un dos grandes problemas para contar unha serie que eran os custos de produción”, sinala.

Malia ao recorte de custos e ao potencial do formato, en Chévere teñen claro que a aposta pola ficción na rede ten tamén a súa problemática á hora de se rendibilizar. “Temos idea de seguir desenvolvendo proxectos deste tipo. Quédanos por ver como os financiar. Poida que a través de publicidade ou aproveitando a interactividade”. En todo caso, adiantan que o máis probable é que se trate de novos textos, e que haxa un Amores prohibidos 3.0