Poetas a ollar o mar

Ollar o mar é un tópico poético. Pero algo de certo debe de ter cando a Costa da Morte resultou ser unha comarca tan fecunda na creación poética. Miro Villar e Modesto Fraga presentaban este verán “De Pondal ao Batallón Literario. 120 anos de poesía na Costa da Morte”, unha escolma que proba que pola banda de Fisterra a poesía é algo case cotián.

“A idea de parte de Modesto Fraga, que é un dos coordinadores da antoloxía”, explica Miro Villar, o outro responsable de pór a andar este proxecto. “Máis ca unha antoloxía é unha panorámica. Incluíronse todos os autores e autoras que cumpren a condición de ter cando menos un libro individual publicado”. Con esta premisa, compiláronse traballo de 28 vates que traballaron nos últimos 120 anos da zona entre o Cabo Fisterra e as Illas Sisargas. “Non está moi claros os límites da Costa da Morte. Optamos por un criterio clásico, seguindo a autores coma Fernández Carrera, aínda que outros prolongan a comarca ata a Torre de Hércules ou, polo Sur, mesmo ata Corrubedo”, lembra Villar. “Parécenos un número considerable de poetas que teñen un vínculo nidio con esta comarca natural”, continúa este poeta e compilador. Encol das razóns que poden dar nesta abundancia poética, Villar sinala que “o propio nome de Costa da Morte ten un capital simbólico destacado, e sempre tivo moita creatividade literaria, desde Eduardo Pondal, que é un dos tres pés da nosa literatura”.

Liñaxe literaria
A importancia deste legado deixa a súa pegada nas creacións que se inclúen na escolma, segundo recoñece o coordinador do proxecto. “Vese claramente que malia a ser unha poética moi plural hai unha serie de fíos condutores relacionados co territorio. En calquera dos autores seleccionados aparece este elemento”. E iso malia a que a selección de obras fíxérona, no caso dos autores xa clásicos, especialistas nas súas obras mentres que os autores vivos escolleron eles mesmos entre a súa produción. Canda a esa presenza da zona na pética, existe entre os autores a consciencia de facer parte dunha certa liñaxe literaria. “Hai unha tradición e un humus. Nos últimos anos mesmo houbo un movemento asociativo moi forte co Batallón Literario da Costa da Morte, que durou pouco tempo pero que deixou pegada e que reuniu a preto de 30 autores”. Mesmo desde o ano no que remata a antoloxía, en 2006, apareceron xa novos autores con obras publicada. Diego Cousillas, Diana Varela, Alberto Lema ou Abel Mendes súmanse á longa nómina de autores que ollan o mar e o mundo desde esta comarca.

Outros lugares de letras
Recoñece Villar que esa inxente presenza poética deixou pegada na propia comarca. “A literatura é un capital simbólico para definir calquera territorio e axudar a promocionalo. Un territorio non se promociona só a falar da súa paisaxe e da gastronomía, tamén o poden promocionar as súas voces”.
Malia a defender esa singularidade literaria da Costa da Morte, o poeta recoñece que moitos outros lugares poderían da pé a unha antoloxía semellante á que el coordinou. “Xan Carlos Domínguez Alberte contoume que está a traballar nunha escolma ou algo semellante das terras de Celanova. Na propia Celanova xúntanse moitas voces poéticas, e indo aos arredores temos mesmo a Méndez Ferrín, en Vilanova dos Infantes. Tamén no Morrazo teñen moito capital simbólico nese sentido, e podería facerse extensible a outras comarcas”.