Exhibicionismo en estado puro

A celebración do bicentenario da Guerra da Independencia de Vigo, Luis Caruncho, Maruja Mallo, a creación galega dos anos setenta, a Galicia que retratou nos anos vinte a americana Ruth Matilde Anderson ou os 75 anos da radio no noso país…. Estas son algunhas das exposicións que poderemos ver en Galicia no 2009. Recibimos o ano novo con varias reportaxes arredor das políticas culturais, do medio ambiente ou, entre outras dos movimentos sociais que esperamos teñan lugar no 2009. Comezamos a serie coas exposicións; as grandes e pequenas citas que non debemos perder.

O vindeiro 15 de xaneiro Luis Caruncho cumpre 80 anos. Unha festividade que quixo conmemorar a galería Atlántica da Coruña e que trasladou á feira “Puro Arte”. “Non queriamos deixar pasar a oportunidade de celebrar a súa longa traxectoria no mundo da arte” explica Marta Scarpellini, directora da feira que se celebrará en Vigo do 15 ao 18 do primeiro mes do ano. Canda Caruncho, hai dous nomes clásicos da cultura galega dos que tamén teremos un achegamento profundo á súa vida e obra. Son: Ramón Cabanillas e Maruja Mallo, ambas organizadas pola Sociedade Estatal de Connemoracións Culturais que dirixe o vigués José Luis García Canido. A homenaxe a Cabanillas terá lugar en Pontevedra e en Cambados e está organizada para celebrar o cincuenta aniversario do seu paramento. No que atende á exposición de Maruja Mallo, tamén servirá para conmemorar outra efeméride, o falso centenario do seu nacemento. Maruja naceu en Viveiro en 1902 pero como ela sempre dicía que fóra en 1909, esa será a data que se mantivo para os actos de celebración. Ademais da exposición (que permitirá expor na súa localidade natal obras que están no Museo Reina Sofía), tamén se organizará na Bienal Maruja Mallo e espera que abra as súas portas o centro de intepretación dedicado a investigar e analizar a súa obra.

Completa este listado de efemérides, a celebración do Bicentenario da Guerra da Independencia (1809-2009). Unha iniciativa na a Sociedade Estatal de Conmemoracións Culturais, pretende ofrecer unha visión xeral do que supuxo esta guerra tanto a nivel estatal e autonómico como local

As entidades financieras
No 2009 cúmprense vinte anos do nacemento dunha das entidades que leva desenvolvido unha intensa labor social e cultural no país. Trátase da Fundación Caixa Galicia que ten previsto celebrar a efeméride cunha programación moi destacada que dará a coñecer a principios de ano, tal e como nos confirmaban desde o seu gabinete de prensa. En todo caso, o que xa se sabe é que prepara unha macroexposición sobre as fotografías que a nortemaricana Ruth Matilde Anderson tirou en Galicia nos anos vinte; e que a sede coruñesa abrirá en febreiro de 2009 unha exposición e un congreso, co título “Galicia pola radio”. Con estas iniciativas preténdese rememorar os 75 anos de historia deste medio de comunicación no noso país.

Con respecto a Caixanova, no primeiro trimestre do ano traerá a Vigo e a Coruña obras destacadas das escola da Haia. É o movimento pictórico holandes de finais do século XIX que destacou polo naturalismo, o uso da luz, a busca do real unha crítica á situación social. Os nomes deste movemento foron Jacob Maris, Jozef Israël ou Mauve e chegará a principios do 2009 a España por primeira vez. A colección do Rijksmuseum de Amsterdam recalará en Galicia despois dun ano de xestións. Esta é a gran mostra desta entidade que continuará a exhibir a mostra “Galicia 25” organizada polos 25 anos do Consello da Cultura Galega.

Os centros de arte contemporáneo
O ano 2009 do MARCO de Vigo xa comezou hai uns meses coa mostra 7+1 PROJECT ROOMS. As propostas autónomas de sete artistas (mais a fachada) queda prorrogada ata o mes de abril na planta baixa, polo grande interese que está a demostrar. Non será ata o 30 de xaneiro cando comecen as novas mostras deste ano: En calquera lugar, en ningún lugar e o traballo de Pedro Barateiro que abre o proxecto Punto de encontro/Meeting points. Na primeira proposta (En calquera lugar, en ningún lugar) analiza as relacións entre artes visuais, cinema e literatura, establecendo relacións entre a película París-Texas, de Wim Wenders, a novela En el camino de Jack Kerouac, obras dos artistas Edward Ruscha, Bernd & Hilla Becher, Sophie Calle, Alberto García-Alix, Philip-Lorca diCorcia, Francesco Jodice, Chantal Akerman ou Candida Höfer, os cineastas Jacques Tati, Alain Tanner ou Wong Kar-Wai e autores como Paul Auster, Ray Loriga, Georges Perec, Edgar Allan Poe, William S. Burroughs, Santiago Gamboa ou Jorge Luis Borges. Ademais, o portugués Pedro Barateiro será o encargado de abrir unha nova proposta do centro. Trátase dunha serie na que cinco artistas contemporáneos establecerán un diálogo entre o espazo de exhibición (a sala de proxectos) e o seu entorno (a cidade de Vigo).

Os anos setenta destacaron en Galicia por un gran dinamismo social marcado, non só polo cambio político, senón tamén polo retorno dos axentes culturais da emigración e os movimentos económicos. A creación galega desa época, no marco do contexto europeo no que a cultura popular se mesturaba coa alta cultura, é o que pretende revisar o Centro Galego de Arte Contemporánea (CGAC) na exposición Galicia anos 70 (27 de xaneiro-3 de maio). A mostra abre o abano de actividades no que segue fiel ás súas liñas de traballo: amosar a presenza de temas e artistas do país coa creación estranxeira. Isto únese ao xa anunciado, a exposición de María Ruído en México (tamén estará no CGAC), coa que abriu a liña para exhibir fóra a creación galega contemporánea.


Canda estas haberá outras propostas e centros de interpretación que poderán ser visitables. Son as saíñas de Vigo(o Centro Arqueolóxico do Areal) nas que se fai un percorrido pola saíña máis antita de Galicia mentres se dá a coñecer como era a técnica de obtención de sal e os usos que lle daban os romanos na súa vida cotiá. Ademais, será a principios deste 2009 cando se abra ao público do Arquivo Nacional, o primeiro dos edificios situados no complexo do monte Gaiás.