Un informe examina a potencialidade das novas redes sociais de Internet no país

Redes de futuro

Internet é cada vez máis un medio persoal, no que os internautas nos conectamos con outros a través de múltiples servizos web que crean grandes redes sociais. Berto e María Yáñez, dous activistas da rede, veñen de publicar un informe no que recollen o papel das redes sociais na rede galega e como están a influír estas redes nos medios de comunicación tradicionais . Aquí vai a súa visión.

Os autores do informe son parte da embrionaria historia das rede sociais en Galicia. María Yánez é unha coñecida blogueira (foi autora do embirblog “Todonada”) e e directora de Vieiros). Berto Yánez, pola súa banda, defínese a si mesmo en “Ber.to” como “parte activa da rede galega dende que se lle puido chamar así e é coñecido nela por ser fundador do blog “Aduaneiros sem Fronteiras” e da rede social “Chuza!”. Son, polo tanto, dous expertos que ben coñecen a rede do país e voces autorizadas para falar da súa historia. O informe, publicado no sitio web do “Observatorio Galego da Sociedade da Información” fai un repaso polas ferramentas que a colectividade galega está empregar. “Queriamos un percorrido dentro das redes sociais, que tratamos de definir ao principio, e ver como evoluíu en Galicia” explica a propia María.

Os inicios e a súa evolución
“Non sei se marcaría o inicio dos nodos da rede, o que si que é certo e que cando empezou a rede, os primeiros galegos que se conectaron, era xente que vivía fóra (universidades, noutros países,.. posiblemente porque tiñan máis facilidade de acceso), que estaba interesada na cultura galega e en manter relacións e contactos” explica María. De feito, esta necesidade foi a mesma que motivou que en 1996 nacese Vieiros, aínda que o tempo determinou que fora evoluíndo o seu concepto. Para María é curioso que doce anos despois, a rede non mudara tanto no seu fondo “chámame a atención de que se reproduce o fenómeno, por exemplo, en cousas como Facebook, o paradigma de rede social agora mesmo, na que estou a ver que a primeira xente que se mete, ademais dos “earlyadopters” que hai aquí, é a xente que está fóra e quere manter o contacto. Son os Erasmus, xente nova…. os primeiros e que teñen a necesidade de estar en contacto”.

A idea que latexa de fondo é que no desenvolvemento da rede social galega son as propias necesidades as que propiciaron novas ferramentas ou, cando menos, novos usos. Por iso, para María non é de estrañar que o acontecemento que marca un antes e un despois no uso da rede no noso país fora a catástrofe do Prestige. “Foi o fito, explica María, foi un momento de necesidade de información. E isto foi anterior ao nacemento da web persoal ou 2.0, como se lle queira chamar, daquela non había blogs en galego e daquela as persoas tampouco estaban moi artelladas. De feito, tivo que ser Vieiros quen concentrou a comunicación horizontal do Prestige, non tanto para comunicar como acontecía agora, como para organizarse para ir limpar”. Foi un punto de partida, que situou a comunidade internauta nunha das máis activas, non só na necesidade divulgativa, senón tamén na creativa. María considera que “a crise derivou nunha explosión creativa incrible, e foi un caldo de cultivo para o que viría despois (a web 2.0) que aquí si se adiantou”.

O segundo fito dese movemento histórico chegou na mesma liña pero un pouco máis tarde, nas eleccións de 2005. “Daquela houbo un movemento importante na rede, non capitalizado por ningún medio de comunicación, senón por pequenos grupos persoais” asegura María que cre que “sempre son as cousas políticas as que fan tirar cara adiante”. Un dato que corrobora a súa afirmación foi o que aconteceu no verán de 2006. Daquela, cando Galicia ardía polos catro costados, Chuza acadou a marca absoluta de visitas. “Todo o mundo quería saber, da forma máis actualizada posible, por onde estaba a arder” asegura María.

Non todo é rede, pero sí se estende
O informe atende, principalmente a explicar cales son as ferramentas (Flickr, Myspace, Wordpress, Facebook...) e cales son os usos que se lle están a dar no país. Segundo a autora, estas ferramentas están a estenderse en moitos ámbitos. “Hai uns cantos que estamos fedellando sempre, pero hai unha serie de xente nova que chega grazas a determinadas ferramentas. Estou pensando principamente nos fotologs. Neste momento hai milleiros de fotologs en Galicia, dos que oitocentos están en galego e non teñen nada que ver co blogomillo…”. Segundo ela, a causa desta explosión social está mediatizada por unha xustificación tecnolóxica. A implantación da banda ancha e a popularización (e o abaratamento) da tecnoloxía dixital (principalmente as cámaras) fixo que todo o mundo se fose adentrando na rede.

Pero María pensa que a rede non explica todo o proceso social que se desenvolve en Galicia “Aínda hai moito tecido social do país que vive en analóxico, existe unha diferencia grande entre a xente que usa todas estas ferramentas desde o principio e a xente que vai chegando a elas pouco a pouco” explica. Para ela, o exemplo máis clarividente é o movimento asociativo. “Nunca foi moi forte, pero non está moi reflexado na rede, de feito, o que figura non é moi fiel ao que hai na realidade”.